«Шамалған бекетіндегі жаңа қазақ орта мектебі»

коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Келісемін: Бекітемін:

ДОІЖО Мектеп директоры

М.К.Кыдыралиева А.Б.Карекеева

Сыныптан тыс сабақ

Тақырыбы:

Бастауыш сынып мұғалімі:

Ниетова Айгул

2014-2015 оқу жылы

Тақырыбы: «Мақал-сөздің мәйегі»

Мақсаты: Қазақ халқының салт-дәстүрін насихаттау, ата-бабамыздан келе жатқан асыл мұрамыз мақал-мәтелдерді орынды пайдалана білуге дағдыландыру, қазақ халқының қадір-қасиетін сақтап,бағалай білуге тәрбиелеу.

Әдісі: сұрақ-жауап, баяндау

Көрнекілігі: нақыл сөздер, фотолар

Барысы:

І. Ұйымдастыру

Сайыстың шарты:

ұлттық киіммен шығып, мақал-мәтелдерді тиімді қолдана білулері шарт.

Сайыс бөлімдері:

1. «Сөздің басы сәлемнен». Әр топ атымен, топ мүшелерімен таныстырады.

2. «Мақал – сөздің мәйегі». Әр топқа берілген тақырыптар бойынша мақал-мәтел құрастырады.

3. «Салт-дәстүрім – қазынам». Салт-дәстүрден сұрақтар қойыл

4. «Өнерлінің өрісі кең». Әр топ өз өнерін көрсетеді.

5. «Кім жылдам?»

Біліміңді саралап,

Төрелігін айтатын,

Әділ баға беретін,

Әділқазы алқасын.

Көтерейік құрметпен.

Сайыскер топтарға әділ төрелігін беретін әділқазылар алқасымен таныс болыңыздар.

Құрметті ұстаздар, оқушылар!

«Мақал-сөздің мәйегі»- атты сайысқа қош келдіңіздер!

1 бөлімге кезек берейік. Әр топ өздерін таныстырады.

2. «Тұз астың дәмін келтірсе, мақал сөздің сәнін келтіреді» дегендей, келесі бөлім мақал-мәтелдер сайысы.

1.Тіл тас жарады,

Тас жармаса бас жарады.

2.Өнер алды-қызыл тіл.

3.Тіл бар жерде өмір бар.

4.Тіл қылыштан өткір.

Мақал – мәтелдерді аяқтау.

1. Денсаулық -........................ (зор байлық)
2. Тәні саудың -....................... (жаны сау)
3. Емнің алды -................................ (еңбек)
4. Тазалық – саулық негізі, саулық -................. негізі. (байлық)
5. Шынықсаң -..................... (шымыр боласың)
6. Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын............. ізде. (жол)
7. Көзің ауырса, қолыңды тый, ішің ауырса....... /аузыңды тый/
8. Жан ауырса тән азады, қайғы басса жан...../азады/
9. «...... қадірін ауырғанда білерсің»
10. «....... жасырған өледі»

«Сыңарын тап» Мақал – мәтелдерді аяқтау.

Жығылып жатып................. /сүрінгенге күлме/.
Күлме досыңа...................../келер басыңа/.
Ауру қалсада.................... /әдет қалмайды/.
Әдепті бала арты бала......./әдепсіз бала сорлы бала/
Ұяда не көрсең.................../ұшқанда соңы ілерсің/

Жаксыдан үйрен................/жаманнан ширен/
Жаксы туса - ел ырысы....../жаңбыр жауса - жер ырысы/
Қызым саған айтам.........../келінім сен тыңда/
Дария жанынан................./құдық қазба/
Умен ойнамабатарсың...../отпен ойнама жанарсың/
Ағасы бардың - жағасы бар..../інісі бардың тынысы бар/
Жылы - жылы сөйлесең....../жылын інінен шығады/
Атаның баласы болма......./адамның баласы бол/
Әдепті бала ата - ана мақтар..../әдепсіз бала ата - анасын қаксатар/

«Не істеуге болмайды?»

деген сөзді мұғалім айтады, оқушылар әрі қарай өздері жалғастырады.

1. Үлкендердің алдын -
2. Кішкене баланы -
3. Құстарды -
4. Қыз баланы -
5. Сабақтан -
6. Үйге жүгіріп -
7. Үлкен кісіні -
8. Оқу - құралдарын -
9. Сыныпта айғалауға -
10. Ысқыруға -
11. Құстардың ұясын -

Әз бабам азаттықты аңсап өткен,

Ел үшін талай саңлақ шейіт кеткен.

Солардың құдіретті ой-арманы

Таңы боп тәуелсіздік бізге жеткен.

Ал шәкірттер алды-артын аңдасын,

Шешілмеген сұрақтары қалмасын.

Танымдықпен, білгірлікпен

Жауаптары таңдалсын.

Қазағымның салт-дәстүрі жаңғырған,

Тәлімді ой сынағы, тәрбие көзі қалдырған.

Салт-дәстүрді ардақтайық ағайын,

Қазақ атты үлкен, кіші балдырған.

Салт-дәстүрден сұрақтар қойылады.

Оқушыларға ситуациялық жағдаяттар қойылады.

1. Анашым мен бүгін сабаққа бармай-ақ қояйыншы, үйге берілген тапсырманы жаттамап едім, апай сұраса «ауырып жатыр» деп айта салыңызшы.

2. Әке, мен бүгін мектептің терезесін сындырып алдым.

3. Әке, мен бүгін мектепте жарысқа қатысып, мақтау қағазын алдым.

4. Анашым, мен бүгін сіздің жақсы көретін құмыраңызды сындырып алдым.

Келесі өнер көрсету бөліміне кезек берейік.

Басталады «Кім тапқыр» сайысың,

Бұл сайыста озып шығар қайсысың?

Жылдамдығың, білімділігің сыналар,

Қане, шәкірт көрінесің қайсысың?- дей келе соңғы бөлімге кезек берейік.

Әділ қазыларға сөз беріліп, ұпай сандары анықталады.

Әр топ арнайы мақтау қағаздарымен марапатталып, әрқайсысына сыйлықтар тарту етіледі.