Материалдар / "Мен таңдайтын мамандық" 11 класс
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

"Мен таңдайтын мамандық" 11 класс

Материал туралы қысқаша түсінік
Оқушылардың жеке және кәсіби өзін-өзі тануына көмек жасау, болашақ мамандығын таңдауға оқушылардың бейімділігі, қабілеті мен мүмкіндіктерін айқындау, болашақта мамандық таңдауға ықпал ету, оқушыларға кәсіптік бағдар беруге байланысты мамандықтар жайында мағлұмат алады; оқушылардың қызығушылықтарын анықтап, көп оқып, тәжірбие жинақтап, білімдерін толықтыруларына көмектеседі;
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
18 Желтоқсан 2017
1030
7 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Ақтөбе қаласы № 40 орта мектебінің І деңгейлі математика пәні мұғалімі Тлеуова Дания Алтоновна



“Мамандықтың жаманы жоқ, бірақ мұның кез келгеніне икемділік қажет, бұл жай күнелту, тамақ асыраудың ғана жолы емес, үлкен өнерді, зор шеберлікті қажет ететін нәрсе”  Ж.Аймауытов«Ең қиын мамандық - адам боп қалу» Хосе Хулиан Марти

Күні: 02.03.2017жылТлеуова Дания Алтоновна, Қалдыбаева Аманкүл Отарбайқызы
Тақырыбы:«Мен таңдайтын мамандық»
МақсатыОқушылардың жеке және кәсіби өзін-өзі тануына көмек жасау, болашақ мамандығын таңдауға оқушылардың бейімділігі, қабілеті мен мүмкіндіктерін айқындау, болашақта мамандық таңдауға ықпал ету,
Күтілетін нәтижелероқушыларға кәсіптік бағдар беруге байланысты мамандықтар жайында мағлұмат алады; оқушылардың қызығушылықтарын анықтап, көп оқып, тәжірбие жинақтап, білімдерін толықтыруларына көмектеседі;


Ой қозғау. Топқа бөліну арқылы коучинг тақырыбын ашу. Техника, адам, көркем образ, табиғат, белгі жүйесіОйынның аты «Мамандықты тауып көр» деп аталады. Әр топ әліпбидің бір әрпін таңдап алады, осы әріпке мамандықты ойлап табады және басқа топтарға оның ерекшеліктерін көрсетеді (пантомимамен, ым-ишарамен, қимылмен) қарсыластар тобы мамандық атауын табуы тиіс әр топтан бір өкіл үстелге келіп, кез келген бір әріпті таңдайды, топ ақылдасып –кеңеседі; көрсетеді, қалған топтар мамандықты табады.
Мағынаны ажыратуМамандық туралы мағлұмат беру. Мамандықтың түрлерін анықтау.

Тапсырма: «Сөйлемді аяқтау»Әр топ төрт сөйлем жазылған карточканы алады. Содан соң сөйлемдерді оқиды.



Адамдар ... үшін жұмыс істейді.Нағыз еңбек - бұл.........Мамандықты таңдаған кезде адамдар ......жиі ескермейді.Кез келген кәсіби еңбекте ең маңыздысы.....Ойынға қатысушылар сөйлемді аяқтап оқиды.
Ой толғаныс Тапсырма: «Мамандықты ата» Алдарыңызға тапсырмасы бар карточкалар беріледі,онда:А) Мүлдем жоғалған немесе жоғалуға жақын мамандықтар; Б) Тек ХХ ғасырда пайда болған.В) болашақта қажетті мамандықтарды атауларыңыз керек. (ойынға қатысушылар кеңесіп, мамандық түрлерін атайды )



Бүгінгі күні еңбек жәрмеңкесінде үлкен сұранысқа ие мамандықтар туралы мәлімет беру.

Тапсырма: «Ешкім мекен етпейтін арал»

Әр топ өз пікірі бойынша аралда өмір сүру үшін ең қажеті болып табылатын кәсіби қызметтің 10 түрінен тізім құрайды. (қағаз бетіне 10 мамандықтың қорытынды таңдауын жазамыз)

Байқау..... «Ортақтығын тап»

Топтар мамандықтардың бес жұбы бар карточкаларды алады. Осы мамандықтар жұбы үшін не ортақ болып табылатындығын анықтау.
Топпен жұмыс «Форманың түймесі» Жүк көлігінің жүргізушілері; Балконмен лоджияны көгалдандырушылар;Қала базарындағы ет өнімдерінің дегустаторлары; Канализациялық жүйелерді қарап шығушылар; Дизайнер;Осы мамандық иелеріне түймелердің эскиздерінің суретін салып көріңіздер.
Тапсырма: Ал енді келесі байқауға әр топтан бір өкілден қажет. Өздеріңізді түсіне алу үшін геометриялық фигуралары бар әзіл тест көмектесіп қалар. Үш гометриялық фигураны – үшбұрыш, шеңбер, шаршыны пайдалана отырып, 10 элементтен тұратын адам суретін салыңыз. Үш фигураның барлық түрі пайдаланылуы керек. Суреттің сапасы маңызды емес. Егер де артық элементтер салынса – оларды сызып тастау қажет, егер де жетпесе –жетіспегенін толықтырып салу қажет.Орындау уақыты – 30 с. (фигураларды салады). Салып болсаңыздар енді үшбұрыштар санын есептеңіздер

қорытындылауМамандықтардың ішінде де сирек кездесетіні болады. Сол мамандықтар туралы қызықты танымдық дәйектермен таныс болайық.

түрлі мамандықтар туралы қалжыңдар (Сергіту)«Әзілге арналған минуттар» Балалар мен мамандықтар.

тест«Мен қаладым» диагностикаТест орындайды
рефлексияБес саусақ

Кіріспе: Қазіргі заманғы мамандықтар әлемінде бағыт табу қиын, бірақ біз сонда да оқушыларымызға бағдар беріп көрелік. Біріншіден әр оқушы өздерінің қабілеті мен мүмкіндігін білуі шарт. Екіншіден, бүгінгі күні әлемде 40 мыңнан аса мамандықтар бар екен. Соның ішінде шамамен 500 –і жыл сайын жоғалып кетеді және сондай шамада жаңалары пайда болады. Көптеген мамандықтардың өмір сүруінің орташа уақыты 8-10 жыл. Олардың кейбірі өзінің мазмұны бойынша күрделі өзгеріп те кетеді. Статистердің зерттеулері бойынша жыл сайын 25 млн. адам өзінің жұмыс орнын ауыстырып, оның 25%-ы қайтадан өз орнына қайтып оралады екен. Бұдан, мамандықты таңдауда әр маман қателеспепті деуге бола ма? Әлде өзінің болашақтағы профессионалды қызметіне жан-жақты дайындалу керек шығар? Қоғамға, адамдарға пайдасын тигізетін мамандықтарды қалай таңдауға болады? Мамандық «профессия» сөзі латын тілінен“professio – «өз ісін хабарлау» - дегенді білдіреді. "жұрт алдында сөйлеу, жариялау" дегенге саяды. Сондай-ақ мамандық –бұл білім, ептілік, жеке бас қасиеттері; өз еңбегіне сыйақы ала отырып, аталмыш жұмыспен табысты айналысу үшін соның барлығы қажет. Мамандық — қарапайым өмір сүру көзі болып табылатын және қандай да бір дайындықты, жауапкершілікті талап ететін еңбек қызметінің маңызды бөлігіМамандық таңдау - өміріңіздің бір кірпішін дұрыс қалау. Мамандық таңдау деген өзің айналысқың келетін жұмысты таңдау ғана емес, өзің араласқың келетін ортаны да таңдау. Қазақ "Адам екі түрлі жағдайда қателеспеу керек: бірі - жар таңдағанда, екіншісі - мамандық таңдағанда" деп бекер айтпаса керек.  " Кез келген еңбек мамандық емес. Еңбектің мамандық деп аталуының өзіндік шарттары бар: бірі - маман атануыңыз үшін білім алып, қолыңызға сол саланың дипломын, куәлігін, аттестаты не сертификатын алуыңыз керек болса, екіншісі - еңбегіңізге ақының төлену қажеттілігі.  Өз ісінің нағыз маманы атану екінің бірінің еншісіне бұйырмаған. Ол үшін ең алдымен мамандығыңызға деген махаббат керек. Мамандыққа деген махаббат пен карьерист болу екеуі біздіңше екі бөлек нәрсе. Махаббатпен істелген жұмыс қана нәтиже бермек. Екінші сөзбен айтқанда, мамандығыңыз сіздің сүйікті ісіңізге айналуы қажет. Бұл жағдайда адам жұмысқа ерекше құлшыныспен кірісіп, жұмысынан ләззат алады.  Өз жаныңызға жақын мамандықты іздеп табу да барынша күрделі жұмыс. Өз қалауыңызды білесіз, бірақ мамандығыңыздың қалай аталатынын білмейсіз. Бұндай жағдайда психолог-профконсультант (мектеп психологтары), мектеп мұғалімдері, оқу орындарының оқытушылары, ата-анаңыз, туған-туыстарыңыздың көмектеріне жүгінгеніңіз жөн. Қазір сауда-саттықтың жүріп тұрған заманы болғандықтан, көптеген мамандықтар осының төңірегінде деуге болады. Агенттер мен менеджер мамандықтары сұранысқа ие десек, артық айтпаймыз. Мысалы, коммерциялық агент, жарнамалық агент, туристік агент, финанстық менеджер, сауда-саттық менеджері, жоба менеджері, кеңсе менеджері т.б. Әлемде өзі қаламайтын мамандық иесі болып жүрген қаншама адам бар, өз жұмысын жанымен сүйіп істейтін адамдардың да саны аз емес. Күн сайын миллиондаған адамдар жұмысқа асығып бара жатады. Олар немен айналысады? Өз жұмысын жақсы көреді ме? Жұмыс түрін қалайша таңдады екен, өздерінің кәсіби жолын қайталар ма еді немесе басқа іспен шұғылданар ма еді? Мамандықты таңдау ең маңызды өмірлік шешімдердің біріне жатады. Мамандық  таңдау-адам өміріндегі ең маңызды қадамдардың бірі. Себебі, адам тағдырының бір бөлігі таңдаған  мамандығымен  ұштасып жатады. Адам асқақ  арманға, биік мақсатқа ұмтылады. Осы кез  ұлы Абай атамыздың «Сен де бір кірпіш дүниеге, кетігін тап та, бар қалан» деген сөзін қалайша естен шығарамыз? Әр мамандық өзінше тартымды, өзінше ерекше, қажетті болып саналады. Бірақ сол мамандықтардың ішінен жастардың өзіне сай мамандықты  дұрыс  таңдауына  ықпал  ететін отбасы мен мектеп мамандары да өздерінің ақыл-кеңесін ортаға салып, балаларды дұрыс бағыттап, тура жолға салып жіберсе, нұр үстіне нұр болар еді.Мамандық таңдау-белгілі бір даярлықты қажет ететін  іс-әрекет түрі, тіршілік көзі, дағды жүйесі және жасөспірімдік кезеңде қабылданатын жауапты шешімдердің біреуі. Осы арада мамандық таңдауға ықпал ететін  негізгі 7 факторы ескере кеткен жөн.Икемділік ол адамның қоршаған ортада өзін-өзі асқан ептілікпен жаңадан құрылып жатқан заманауи талабына сай адам болуы; адаспай өз жолын дұрыс таңдай білуі және заман талабына сай азамат болып өсуі.Мағлұматтылық ол адамның өзі таңдаған және жан-жақты білімді болуына, әр нәрседен хабардар болуы; әрдайым ізденісте және жаңа заман талабын дер кезінде дұрыс түсіне білуі.Тартылу деңгейі бұл елімізде болып жатқан өзгерістер, нәтижелі еңбек жемісін, одан әрі дамытуға өз жанын аямай  еңбек етсе және халқының мүддесін жоғарылатуға өз үлесін қосып, одан әрі мықты мемлекет болуына ықпал ету.Мүмкіншілік қазіргі таңда Елбасымыз Н.Назарбаевтың қолдауымен көптеген жаңалықтар және бұрын  соңды болмаған жаңа заман талабына сай азамат болуға зор мүмкіншіліктердің  болуы; өзінің ішкі –жан дүниесін үңіліп, өз қабілеттілігін дұрыс жолға қою, бар мүмкіншілігін одан әрі арттыру.Ата-аналардың көзқарасы Қай ата-ана болмасын өз баласының жақсы болғанын қалайды. Бұл жерде отбасының да өнегелі сөздеріне  құлақ аспауға болмайды. Осыны ескерген жеткіншектің  қалаған мамандыққа баруына құқығы бар екендігін ұмытпаған жөн.Құрдастарының көзқарастары. құрбы –құрдастардың да айтқан ақыл кеңестерін ескере отырып, өз бойындағы мүмкіншілікті сарапқа салып, ой елегінен өткізу, белгілі бір мамандықты тек таңдап қана қоймай, оның белгілі бір шыңдарға жетелейтіндігіне және еліне   орасан зор пайда әкелетіндігіне көз  жеткізу. Дана халқымыз айтқандай: «Бірлесе пішкен тоң, келте болмас», -деген дана сөзі осыған дәлел.Нарық қажеттілігі қай мамандықты болмасын таңдау – әр жасөспірімнің  өз еркінде. Бірақ таңдаған мамандық заман талабына сай, еліміздің болашағын одан әрі дамытуға, әрі нығайтуға жұмсалып жатса, міне, осыны нарық қажеттілігі  деп білуге болады. Нарықтық қоғамда өзіне  қажетті  саланы терең оқып және жаһандану кезеңінде салауатты өмір сүру үшін жан-жақты бәсекеге  қабілетті азамат болу.      Мамандық таңдаудың мынадай ережелерін  есте сақтаған жөн:Барынша көптеген мамандықтарды зерттеу керек және тіршілік еткен аймақта қандай мамандықтар керектігін анықтау қажет;Өзін-өзі зерттеу маңызды (қызығулар, мінез ерекшеліктері, бейімділіктер, өзін-өзі бағалау, талаптану деңгейі);Өзіне ұнамды және ыңғайлы мамандықты таңдауы тиіс;Таңдаған мамандықты зерттеу;Таңдаған мамандық бойынша өз күшін байқап көру;Мамандық туралы жетік білмеу-мамандық таңдауда кездейсоқтыққа әкеледі. Оның соңы таңдаған мамандығы өзіне ұнамай, жұмыс орнын жиі өзгертуге әкеліп соқтырады. Осы жағдайға байланысты ата-аналарға  төмендігі жадынама ұсынғым келеді.Баланың өз қалауымен мамандық таңдауына мүмкіндік беру;Баланың өзі таңдаған мамандықтың  пайдасы мен кері әсерлерін бірлесе шешуге тырысу;Болашақ мамандықты таңдау кезінде материалдық жағынан пайдасы мол  мамандықтарды ғана емес, сонымен қатар  моральдық сезімдерді қанағаттандыратын  мамандықтарды да қарастыру;Мамандық таңдау кезінде баланы эмоционалдық қысымға алмау;Егер баланың тілегі мен шыдамы бойды алып бара жатса, көмек беріп, әңгімелесу;Егер бала мамандық таңдау кезінде қателессе, ол үшін баланы жазаламау, қайта қатені түзетуге ұмтылу;Егер ата-ана баласының қандай да бір мамандықпен айналысып, жұмыс жасай бастағанын байқаса, онда балаға қолдау көрсету керек.Мамандық таңдау-әркімнің өз жүрек қалауы.  Жүрек қалауымен таңдалған мамандық биік шыңдарға жетелері анық.

Ойын «Мамандық әлемі» Ойынның аты «Мамандықты тауып көр» деп аталады. Әр топ әліпбидің бір әріпін таңдап алады, осы әріпке мамандықты ойлап табады және басқа топтарға оның ерекшеліктерін көрсетеді (пантомимамен, ым-ишарамен, қимылмен) қарсыластар тобы мамандық атауын табуы тиіс (әр топтан бір өкіл үстелге келіп, кез келген бір әріпті таңдайды, топ ақылдасып –кеңеседі; көрсетеді, қалған топтар мамандықты табады). Барлық уақытта адамдар өз жұмысына, еңбекке түрліше қараған. Соның дәлелі ретінде мынау аңызды тыңдап көріңіздер.«Ерте-ертеде Шартре атты француз деревнясында үлкен шіркеу құрылысы салынып жатады. Құрылыс тасын арбашамен тасып жүрген үш жұмысшыдан немен айналысып жүргендігін сұрайды . Біріншісінің жауабы : «Осы бір қарғыс атқыр тастардан қолыма сүйел шықты! » Екіншісі «Тастарды тиеп тасимын, әйелім мен қыздарыма бір бір тілім нанға еңбек етушімін!» Үшіншісі жымиып: «Мен тамаша шіркеу салудамын!» депті». Бір жұмыспен айналыса отырып, үшеуі де берілген сұраққа түрліше жауап берді. Әрқайсысының жауабында бір жұмысқа олардың ерекше қарым-қатынасы байқалады. Біздің заманымызда да ғылымның, техниканың, телевиденияның, компьютерлердің дамыған уақытында өз жұмысына сүйіспеншілікпен қарайтын, еңбектен қанағаттанып, қуанышқа бөленетін адамдар кемде-кем; өз мамандығын әрбір адам ұната бермейді. Мұның басты себебі адамның қызығушылығына, бейіміне, қабілетіне жауап бермейтін кәсіби қызметті таңдауда болып тұр. Демек, еңбек жаныңа жақын болғанда ғана табыс пен қуаныш әкеледі.

Тапсырма: «Сөйлемді аяқтау»Әр топ төрт сөйлем жазылған карточканы алады. Содан соң сөйлемдерді оқиды.Адамдар ... үшін жұмыс істейді.Нағыз еңбек - бұл.........Мамандықты таңдаған кезде адамдар ......жиі ескермейді.Кез келген кәсіби еңбекте ең маңыздысы.....Ойынға қатысушылар сөйлемді аяқтап оқиды.

Тапсырма: «Мамандықты ата» Алдарыңызға тапсырмасы бар карточкалар беріледі,.онда:А) Мүлдем жоғалған немесе жоғалуға жақын мамандықтар; Б) Тек ХХ –ғасырда пайда болған.В) болашақта пайда болатын мамандықтарды атауларыңыз керек. (ойынға қатысушылар кеңесіп, мамандық түрлерін
578тг - Сатып алу
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!