Негізгі және туынды зат есім №62 Н.Төреқұлов атындағы жоббм

Бөлім

Өнер

Пәні:

Қазақ тілі

Педагогтің аты-жөні:

Елеуова Г

Күні:

24.01.2023ж

Сынып: 3а

Қатысушылар саны: 24

Қатыспағандар саны: 0

Сабақтың тақырыбы

Негізгі және туынды зат есім 28-30 жаттығулар

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

3.2.3.1 мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап беру

3.4.2.4* негізгі, туынды зат есім/сын есім/етістікті анықтау

Сабақтың мақсаты

- мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге бағытталған сұрақтар құрастырады және жауап береді

-негізгі, туынды зат есім/сын есім/етістікті анықтайды

Ойлау дағдыларының деңгейлері: білу, түсіну, қолдану.

Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

2 мин

2 мин

2 мин

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Күліп қағып қолымды,

1,2,3 деп соғайын.

Қарап тұрған көршіме,

Қолымды мен бұлғайын.

Ыстық алақаныммен

Қолыңды бір қысайын

Амандасып өзіңмен,

Құшақтасып алайын.

Топқа бөлу. Сыныпты «түбір, жұрнақ, негізгі зат есім, туынды зат есім» сөздері арқылы төрт топқа бөлемін.

Үй тапсырмасы. 23-жаттығу. Жазып келген өлең шумағын оқытамын.

Күн

Кілем тоқиды,

Нұрмен тоқиды,

Гүлмен тоқиды.

-Қай сөзге -ше, ші- жұрнағын жалғадың?

-Қандай туынды сөз шықты?

Алдыңғы сабақ пен жаңа сабақты байланыстыру

«Шеңбердегі доп» әдісі
Топтар шеңберлене отырып, бір-біріне кішкене допты лақтырады. Доп қолына тиген оқушы негізгі зат есім айтады, келесі оқушыға допты лақтырады. Допты қағып алған оқушы сол айтылған негізгі зат есімге жұрнақ қосып туынды зат есім етіп айтады. Мысалы: домбыра-домбырашы, кітап-кітапхана, өнер-өнерпаз т.б.

Өлең шумағын музыка ырғағымен хормен айта отырып, қимылдарды жасайды.

«түбір, жұрнақ, негізгі зат есім, туынды зат есім» сөздері арқылы төрт топқа бөлініп отырады.

Үйде жазып келген өлең шумағын оқиды.

Кілем -кілемше туралы әңгімелейді.

Топтағы оқушылар бір-біріне кішкене допты лақтыра отырып, негізгі және туынды зат есімдерді атайды.

ҚБ 1-10 балл

Жарайсыңдар!

Керемет!

Тамаша!

Жақсы!

Ойлан!

Есіңе түсір!

Өлең шумағы

Музыка

«түбір, жұрнақ, негізгі зат есім, туынды зат есім» сөздері

Компьютер

Интерактивті тақта

Слайдтар

Сағат

Доп

Сабақтың ортасы

10 мин

5 мин

7 мин

3 мин

2 мин

5 мин

4 мин

Оқулықпен жұмыс. (жеке жұмыс)

28-жаттығу. Сурет бойынша мәтін мазмұнын болжа.

-Мәтін мазмұны не туралы болады деп ойлайсыңдар?

-Иә, дұрыс айтасыңдар. Мәтін мүсін туралы болады. Мәтінді оқыңдар.

Тақтамен жұмыс.

А деңгей:

-Мүсін дегеніміз не?

-Өзің тұратын жерде қандай мүсіндер бар?

В деңгей:

Мәтіннен негізгі және туынды зат есімдерді тап.

С деңгей:

Зерттеу жұмысы

Енді бізге Алихан өзі зерттеу жүргізген Абай саябағындағы Абай атамыздың мүсіні туралы айтып береді.

Абай Құнанбаевтың ескерткіші 1995 жылы орнатылған. Ескерткішті мемлекеттік сыйлықтың иегері, мүсіншілер Насыр Рүстемов және Дәурен Әлдеков ағаларымыз жасаған. Абай мүсінін жасауға қажетті мысты сол кездегі қорғасын зауытынан алған. Жалпы Қазақстанда Абай Құнанбайұлына орнатылған ескерткіштер саны аз емес. Қазақстанда Абай Құнанбайұлына арналған 14 ескерткіш бар. Шетелдерде де Абайға арнап мүсіндер орнатылған. Мысалы, Ташкентте, Бакуде, Ресейде, Қытайда, Стамбулда, Францияда. Бұл мүсіндер ұлтымыздың абыройын асқақтата түсуде. Қазақстандағы және өзге елдердегі қазақ халқының тарихи және мәдени мұралары мемлекет тарапынан қорғауға алынады

29-жаттығу. Мерейдің ағасы Жандосқа жазған хатын оқыңдар.

Құрметті аға!

Мен жазғы демалысымды қалада өткізгім келеді. Сондықтан Астанаға баруды жоспарлап отырмын. Астанадағы ғимараттарды көрсем деймін. Екекуміз қаланы бірге аралаймыз.

Кездескенше сау бол!

Қарындасың Мерей

Талдау сұрақтары:

-Қалай ойлайсыңдар, хат дұрыс жазылған ба?

-Нені өзгертіп, нені қосуға болады?

-Хат жазғанда мына нұсқаулықты басшылыққа ал.

Есіңе сақта!

*сәлемдесу сөзінің біреуге қаратып айтылуы;

*өзің хат жазып отырған адамның хал-жайын білу мақсатында сұрақтар қою;

*өзің туралы әңгімелеу;

*қоштасу сөздері;

*хат жазып отырған адамның аты-жөні;

Топтық жұмыс.

І топ: Әжеме хат

ІІ топ: Ағама хат

ІІІ топ: Досыма хат

ІV топ: Ұстазыма хат

Сергіту жаттығуы «Пілдің суретін жылдам сал».

Пілдің суретін қалай салу үлгісі тақтада ілулі тұрады. Әр оқушы алдында тұрған А4 параққа пілдің суретін салады, шетіне өз есімін жазып қоюын ескертемін. Болған соң суреттерін тақтаға іледі.

Ой-қозғау талқы сұрақтары:

Суреттерді салыстырып, бір-біріне ұқсамайтындығы туралы әңгіме жүргіземін.

-Сендердің салған суреттерің әдемі-ақ, бірақ әрқайсыңның салған суреттерің түрліше болып шықты. Неліктен? Қалай ойлайсыңдар?

Балалар өз ойларын айтады.

30-жаттығу.

-Балалар, кітапқа қараңдар. Қайрат пен Гүлжан да сендер сияқты пілдің суретін салыпты. Олардың салған суреттері әдемі болғанымен, түрліше болып шығыпты.

-Суреттердің түрліше болу себебін дәлелдеңдер.

Балалардың пікірлерін тыңдаймын.

Топтық жұмыс.

І топ:

-Берілген сөздерді оқыңдар. Негізгі және туынды зат есімдерді анықтап бөліп жаз.

Қайық, бақа, доп, құс, жиҺангер, ағаш, балақай, бота, астық, басшы, орындық, белдік.

ІІ топ:

- Түбір сөздерге жұрнақ жалғау арқылы жаңа сөз жаса және мағынасын түсіндіріңдер.

Мұра, табыс, құлын, өнер, үй, орын, өрмек, Алматы, шебер.

ІІІ топ:

Көп нүктенің орнына тиісті жұрнақтарды қойып жазыңдар.

Аң . . . қақпан құрып, құс . . . бүркіт салды. Арманның үйіне Астана . . . Ержан келді. Құрманғазы- атақты күй . . . .

ІV топ: Мақалдардан негізгі және туынды зат есімдерді табыңдар.

А) Өнерлі жігіт өрге озар,

Өнерсіз жігіт жер соғар.

Б) Еріншектің ертеңі бітпес.

«Иә, Жоқ» әдісі. (жеке жұмыс)

Оқу тапсырмасы: Туысына хат жазу.

Сабақ соңында «А, В, С» оқушылардан сұхбат аламын.

Кітапта берілген пирамиданың, Абайдың, Үш бидің мүсіндері бейнеленген суреттер бойынша мәтін мазмұнын болжайды.

Мәтінді түсініп оқиды.

А деңгейлі оқушы:

Өзі тұратын жердегі мүсіндер туралы айтады

В деңгейлі оқушы:

Мәтіннен негізгі және туынды зат есімдерді анықтайды.

С деңгейлі оқушы:

Өзі жүргізген зерттеу жұмысы туралы баяндайды.

Мәтін талданып болған соң, балалар дәптерлеріне

мәтіндегі негізгі және туынды зат есімдерді теріп жазады.

А деңгейлі оқушы: Мерейдің ағасы Жандосқа жазған хатын оқиды.

В деңгейлі оқушы:

Хаттың дұрыс/бұрыс екенін анықтайды.

С деңгейлі оқушы:

Нені өзгертіп нені қосуға болатынын табады.

Хат жазғанда басшылыққа алу қажет нұсқаулықпен танысады.

Әр топ өздеріне берілген тапсырма бойынша ережені сақтай отырып, хат жазады. Болған жұмыстарын баяндамашылары қорғайды. Қалған топтар хаттың нұсқаулыққа сай жазылғандығы туралы кері байланыс береді.

Әр оқушы пілдің суретін салады.

Сұрақтарға байланысты өз ойларын айтады.

Қайрат пен Гүлжанның суреттерінің түрліше болып шығу себептерін дәлелдейді.

І топ:

Қайық, бақа, доп, құс, жиҺангер, ағаш, балақай, бота, астық, басшы, орындық, белдік сөздерін негізгі және туынды зат есім деп екі бағанға бөліп жазады.

ІІ топ:

Мұрагер, табыскер, құлыншақ, өнерпаз, үйшік, орындық, өрмекші, Алматылық, шеберхана деп сөздерге жұрнақ жалғап жазады.

ІІІ топ:

Аңшы қақпан құрып, құсбегі бүркіт салды. Арманның үйіне Астаналық Ержан келді. Құрманғазы- атақты күйші.

ІV топ:

А) Өнерлі жігіт өрге озар,

Өнерсіз жігіт жер соғар.

Б) Еріншектің ертеңі бітпес.

Пікірлерді оқып, дұрыс болса «иә», бұрыс болса «жоқ» деп белгі қояды.

Дескриптор:

- Сурет бойынша мәтін мазмұнын болжайды;

-Мәтінді оқиды;

-Өзі тұратын жердегі мүсіндер туралы әңгімелейді;

-Мәтіннен негізгі және туынды зат есімдерді теріп жазады;

Жалпы-4балл

Дескриптор:

-Хаттың дұрыс/бұрыс екендігін анықтайды;

-Нұсқаулықты оқиды;

-Нұсқаулықты басшылыққа алып хат жазады;

Дескриптор:

-Пілдің суретін салады;

-Суреттердің түрліше болып шығуы туралы өз ойын білдіреді;

Жалпы-2 балл

Дескриптор:

-негізгі және туынды зат есімдерді анықтайды;

-түбір сөздерге жұрнақ жалғап жазады;

-көп нүктенің орнына тиісті жұрнақтарды қояды;

-мақалдардан негізгі және туынды зат есімдерді табады;

Дескриптор:

- бірінші пікірдің дұрыс екендігін анықтайды;

- екінші анықтаманы «иә» деп белгілейді;

-үшінші пікірдің бұрыс екендігін анықтайды;

-төртінші пікірге «иә» деп жазады;

Жалпы-4балл

Оқулық

Қазақ тілі

2-бөлім

Ә.Е.Жұмабаева, Г.И.Уайсова, Г.Т.Сәдуақас

Алматы «Атамұра» 2018

Тақта

Бор

Мүсіндер көрсетілген слайдтар

Дәптер

Абай ескерткіші слайд

Зерттеу жұмысы туралы

суреттер

Сұрақтар

Хат жазу нұсқаулығы

А4 ақ қағазы

Магниттер

Сұрақтар

Тапсырмалар

Мақал- мәтелдер

«Иә, жоқ» тапсырмасы

Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексиялық шеңбер

*Сабақ басында көңіл-күйің қандай болды?

*Тапсырма орындау барысында қиындықтар болды ма? Неліктен?

*Бүгін не білдің? Не жаңалық болды?

*Саған сабақта не ұнады? Неліктен?

*Сабақ соңында көңіл-күйің қандай болды?

*Сен түсінбеген сұрақтар бар ма?

*Өзіңнің топтық жұмысқа қатысуыңды қалай бағалайсың? Неліктен?

Сабақтан алған білімін, үйренгенін айтады.

ҚБ баллдары қойылады

Жарайсың!

Керемет!

Тамаша!

Кері байланыс