(Ұ.Ж.Қ) Мəтінді
оқы
Төле би – қазақтың үш биінің
бірі. Қазіргі Жамбыл облысы Шу өңірінде дүниеге келген. Өз елінің,
өзге халықтардың, әсіресе Шығыстың аңыз-әңгімелерін,
қисса-дастандарын еркін меңгерген. Халықтың әні мен күйін, ақындық
өнерін құрметтеген. Он бес жасынан бастап ел билеу ісіне араласқан.
Өз заманында «Қарлығаш әулие», «Қарлығаш би»
атанды.
Қарлығаш
әулие Ел ауған «Ақтабан шұбырынды,
Алқакөл сұлама» кезінде Төле би киіз үйін жықпапты, қасиетті жұртын
қимапты. Сонда жоңғар қолбасы Төле биден көшпей қалуының сырын
сұрапты.
– Шаңырағыма бір бейкүнә қарлығаш ұя салып еді. Ол жер бетін топан
суы басқанда Нұқ пайғамбардың кемесін сақтап қалған, адам баласын
жылан шақпақ болғанда қызғыштай
қорыған құс еді. Осындай киелі
құстың ұясын бұзып, балапандарын жылатып кете алмадым, – дейді дана
Төле би.
«Бір ауыз сөзі мың ауыз сөзге татитын» Төленің адамгершілігін, әділ
шешімін таныған жоңғар қолбасшысы:
– Шын әулиенің өзі екен, – деп әскерін қайтарып
жіберіпті.
Серік Негимов. «Шешендік
сөздер» кітабынан
Бейнеролик:
https://youtu.be/Hunr9eZCR_o
(МК.Ұ.Қ) Мəтінмен жəне бейнероликті
көру арқылы тарсырма орындау.
1-
топ. Төле бидің«Қарлығаш
әулие»атану себебін түсіндір.
2-
топ. Төле бидің нақыл сөздерін
түсініп оқы және өз сөзіңмен қалай түсінгеніңді
айт.
3-
топ. Мәтінде берілген мына
тіркестердің мағынасын түсіндірме сөздікті пайдаланып
жаз.
«Ақтабан шұбырынды, Алқакөл
сұлама» _____________
«Қызғыштай қорыған құс»__________________________
«Бір ауыз сөзі мың ауыз сөзге татитын» ____________________
«Шын әулиенің өзі»
__________________________________________
4-
топ. Берілген нақыл сөздің бірін
таңдап,соған қатысты диалог құр.
Халқыңа адал бол,
Жауыңа қатал бол,
Досыңа адал бол!
Өзің білмесең, білгендерден үйрен,
Үйренгеннен ештеңең кетпейді.
(МК.Ө.Ж.ОТ) Өз ойыңды
бөліс.
Нақыл сөздерден не
үйренеміз?
|