Педагогикалық практика Ресей моделі

Ресейдің мемлекеттік саясатының қазіргі кезеңі білім беру саласындағы ұзақ реформамен сипатталады, оның модернизациясы жақында қабылданған "Ресей Федерациясындағы білім туралы"Федералды заңда көрініс тапты.

Отандық білім беруді оңтайландыру және модернизациялау қажеттілігі бірқатар мемлекеттік құжаттармен расталады, олардың арасында Ресей федерациясының 2013-2020 жылдарға арналған "білім беруді дамыту" мемлекеттік бағдарламасы (2012), "Ресей Федерациясындағы білім туралы" Федералды заң (2012), федералды мемлекеттік білім беру стандарттары (2011), мұғалімнің кәсіби стандарты (2013) және т. б.

Бұл құжаттар "Ресейдің әлеуметтік-экономикалық және мәдени модернизациясы үшін кәсіптік білімнің маңыздылығын", оның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыруды, "әр оқушының экономикасы мен қоғамының сұранысын" қамтамасыз етуді көрсетеді [5].

Мемлекет пен жұмыс берушілер қарқынды экономикалық дамуға және еңбек нарығындағы бәсекелестіктің жоғары деңгейіне байланысты жоғары оқу орнын бітірушіге білікті маман және әлеуетті қызметкер ретінде жоғары талаптар қояды. Қазіргі кезде жоғары мектеп студенттерін кәсіби қызметке кәсіби даярлау сапасы және олардың үздіксіз педагогикалық білім беру жүйесіндегі кәсіби құзыреттіліктерін дамыту мәселесі ерекше өзекті болып табылады.

Жұмыс берушілерге өздерінің кәсіби қалауларын анықтаған, мақсаттар қоя алатын және оларға жету үшін белгілі бір міндеттерді орындай алатын білікті маман қажет, яғни. кәсіби құзыретті болу [3].

Осылайша, педагогикалық білім беру жүйесін модернизациялау ресейлік білім беру жүйесін модернизациялаудың қабылданған стратегиясын жүзеге асыра алатын және ФГОС пен мұғалімнің кәсіби стандартының талаптарына сәйкес жалпы білім беру ОP іске асыруға тиімді қатыса алатын жаңа типтегі педагог қызметкерлердің кәсіби қызметінің сапасын дайындауды және арттыруды көздейтіні айқын/

Жоғары кәсіптік білім берудің көп деңгейлі жүйесінде бакалаврлар мен магистрлерді даярлаудың әртүрлі бағыттары мен бейіндері бойынша даярлау жүзеге асырылады.

Жаңа федералды мемлекеттік білім беру стандарттарында негізгі білім беру бағдарламаларының құрылымына қойылатын талаптар бар, оқу циклдарының негізгі және вариативті бөлімге бөлінуі көрсетілген. Білім беру бағдарламасының негізгі бөлігі кәсіптік білім беру бағытына қарамастан міндетті болып табылады және болашақ мамандардың кәсіби құзыреттілігін дамытуға бағытталған [6].

Маманның кәсіби құзыреттілігі дегеніміз-жеке тұлғаның интегралды сипаттамасы, оның кәсіби мәселелерді шешуге қабілеттілігін және кәсіби қызметтің нақты жағдайларында білімді, кәсіби және өмірлік тәжірибені, құндылықтар мен бейімділікті қолдана отырып туындайтын типтік кәсіби міндеттерді анықтайды [2].

2013 жылғы ақпанда әзірленген педагогикалық білім беруді дамытуды қолдау тұжырымдамасының жобасында педагог кадрларды даярлау сапасын арттырудан, педагогикалық білім беру жүйесін Педагогтің кәсіби қызметінің стандарттарына және жалпы білім берудің мемлекеттік білім беру стандарттарына сәйкес келтіруден тұратын бағдарламаның негізгі мақсаты бекітілген [5], Педагогикалық кәсіпті игеруге байланысты проблемалардың үш тобы көрсетілген (мамандыққа кіру, кәсіптік қалыптасу, кәсіпте ұстау), тәжірибеге бағытталған мұғалімнің сұранысы мен практика мен тағылымдамадан өтуге жеткілікті сағаттардың болмауы арасындағы қайшылықты тудырады [5].

Аталған мақсатқа жету үшін тұжырымдамамен қойылған міндеттердің бірі оқытудың желілік траекториясынан бас тарту және білім алушылардың әртүрлі санаттары (бакалавриат студенттері мен түлектері, жұмыс істеп тұрған мұғалімдер мен басқа мамандықтардың мамандары) үшін педагогикалық даярлау бағдарламаларына еркін "кіру" жағдайларын жасау есебінен педагогикалық білім алушылардың сапасын арттыру болып табылады.

Педагогикалық білім беруді дамыту тұжырымдамасының жобасында жарияланған Педагогикалық емес бакалавриаттың 3 және 4 курс студенттері үшін педагогикалық қызметке негізделген Педагогикалық емес бейіндегі жоғары оқу орындарында педагогикалық даярлық бағдарламаларын құру мүмкіндігі маңызды болып табылады [5].

Желілік өзара іс – қимыл жағдайында педагогикалық бейіндегі жоғары оқу орындары (педагогикалық емес дайындық бағыттары) студенттерінің академиялық ұтқырлығын болжайтын "білім беру және педагогика "мамандықтарының (даярлау бағыты-Педагогикалық білім беру) ірілендірілген тобы бойынша бакалавриаттың негізгі білім беру бағдарламасын іске асырудың жаңа модульдері мен қағидаларын әзірлеу және сынақтан өткізу" білім беру жобасын іске асыруды қамтамасыз ету шеңберінде" ФБГОУ ВПО ТМПУ им. Л. Н. Толстой фбгоу ВПО им. К. Е. Циолковский педагогикалық емес бакалавриаттың 2-3 курс студенттерін ("жастармен жұмысты ұйымдастыру" және "Техносфералық қауіпсіздік" дайындық бағыттары, барлығы 27 студент) педагогикалық қызметке ынталандырылған педагогикалық даярлау үшін желілік өзара әрекеттесудің модульдік жүйесін жүзеге асырады.

Бакалавриаттың білім беру бағдарламаларын іске асырудың жетекші қағидаты білім берудегі бакалавриат студентінің өзін-өзі анықтауы және кейіннен кәсіби өзін-өзі жүзеге асырудың "өрісін" таңдау болып табылатындығын ескеру қажет [2].

Бұл жағдайда жоғары педагогикалық білім беру жүйесі бакалавр студенттерінің қажеттіліктерінің, қызығушылықтарының, ерекшеліктерінің әртүрлілігіне жүгінеді, ал педагогикалық пәндер болашақ мұғалімнің жеке және кәсіби дамуына ықпал ететін логикада құрылады. Педагогикалық кәсіпті игеру көбінесе студенттің-бакалаврдың мотивациясымен, оның педагогикалық қызметке психологиялық дайындығымен, ондағы өз әлеуетін іске асыруға деген ұмтылысымен анықталады.

Педагогикалық қызметтің әлеуметтік құнды мотивтеріне мыналар жатады:

кәсіби және азаматтық парызды сезіну, балаларды тәрбиелеуге жауапкершілік, кәсіби функцияларды адал және адал орындау;

тақырыпқа деген құштарлық және балалармен қарым-қатынастан қанағаттану;

мұғалімнің жоғары миссиясын түсіну;

балаларға деген сүйіспеншілік және т.б. [7].

Осындай мотивация болған жағдайда болашақ мұғалімді оқыту процесі ең сәтті және жоғары оқу орнын бітіргеннен кейін оның білім беру саласында жұмыс істеу ықтималдығы жоғары.

Жоғары оқу орнындағы бакалавр студенттерін (педагогикалық емес бейіндегі) кәсіптік даярлаудың оқу процесінің практикалық құрамдас бөлігі терең теориялық дайындыққа сүйенеді, ол өз кезегінде психологиялық-педагогикалық теориялық курстардың пәндерінен және мамандық бойынша пәнді оқыту әдістемесінен тұрады. Кәсіби дайындықта педагогикалық практикаға маңызды орын беріледі.

Педагогикалық практика-бұл студенттерді болашақ педагогикалық қызметке кәсіби дайындаудың тиімді түрі, оның барысында алынған теориялық білім мен әдістемелік дайындық тәжірибеде жүзеге асырылады [2, 11-бет].

Студенттердің педагогикалық практикасы болашақ мұғалімді даярлауда маңызды рөл атқарады және оның негізгі кәсіби қасиеттерін қалыптастырады.

Педагогикалық практиканың басты мақсаты-алған теориялық білімдерін бекіту, тереңдету, жетілдіру және оларды педагогикалық қызметте қолдануды үйрену, сабақта оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың кәсіби қабілеттерін, дағдылары мен дағдыларын дамыту, болашақ мамандыққа бейімделу және жетілдіру.

Педагогикалық практиканың әдіснамалық негізін келесі тәсілдер құрайды [7], олардың әрқайсысы тиісті идея мен мазмұнды жүзеге асырады:

1. құзыреттілік тәсіл. Идея-білім беру процесіне жеке мағына беру. Мазмұны: жеке тұлғаның тірі білімі субъектісіз, иеліктен шығарылған, ақпарат түрінде таратылады: жеке білім, жеке түсіну сияқты, тек игерілген материалды ғана емес, сонымен қатар оны нақты өмірлік жағдайларда қолдануды білдіреді.

2. белсенділік тәсілі. Идея-ойлау мен іс-әрекет тәсілдерін игеру, студенттердің танымдық қабілеттері мен шығармашылық әлеуетін дамыту. Мазмұны: әлеуметтік-кәсіптік-коммуникативтік қызметтің жаңа нысандарын, ережелерін, тәсілдері мен құралдарын интернализациялаудың өзекті жағдайының болуы. Тәсілдің негізі-білім беру үдерісін диалогтау, оқытудың мазмұны мен әдістерін проблемаландыру, іс-әрекеттің креативтілігі мен рефлексивтілігі, студенттерге педагогикалық негізделген таңдау еркіндігін беру.

3. контекстік тәсіл. Идея-игерілетін кәсіби қызметтің пәндік және әлеуметтік мазмұнын оқытудың барлық формалары, әдістері мен құралдары арқылы дәйекті модельдеу. Мазмұны: өзара байланысты оқыту модельдерінің үш түрі: семиотикалық, имитациялық және әлеуметтік, олар жиынтықта оқудан кәсіби қызметке көшудің динамикалық моделі болып табылады. Студенттердің білімді игеруі болашақ педагогикалық жағдайларды шешу аясында жүзеге асырылады, бұл оқу процесінің кәсіби мотивациясын, жеке мағынасын қалыптастыруға жағдай жасайды.

4. Жүйелік тәсіл. Идея-жүйелік ойлауды қалыптастыру. Мазмұны: оқытудың негізгі буыны-ассимиляция процесі-ерекше қызмет ретінде ашылады. Бұл қызметті ұйымдастыру әдістеріне студент меңгерген барлық сипаттамалар байланысты: құзыреттер, білім, Дағдылар, қабілеттер және т. б.

Педагогикалық практика педагогикалық ЖОО-дағы білім беру процесінің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады, оқытудың педагогикалық емес нысандарындағы бакалавр студенттерін теориялық даярлау мен олардың білім беру мекемелеріндегі өзіндік жұмысы арасындағы көпір ретінде қызмет етеді [5].