Материалдар / Қазақ тілінен тапсырмалар жинағы.

Қазақ тілінен тапсырмалар жинағы.

Материал туралы қысқаша түсінік

1 Әдеби тілдің грамматикалық нормалары 1 2 Сөйлем және сөйлемнің түрлері 1 3 Сөйлем мүшелері 1 4 Тұрлаулы мүшелер 1 5 Тұрлаулы мүшелер 1 6 Тұрлаусыз мүшелер 1 7 Тұрлаусыз мүшелер 1 8 Сөйлемнің айқындауыш мүшелері 1 9 Сөйлемнің айқындауыш мүшелері 1 10 Сөйлемнің бірыңғай мүшелері 1 11 Сөйлемнің бірыңғай мүшелері 1 12 Оқшау сөздер 1 13 Оқшау сөздер 1 14 Жай сөйлем 1 15 Жай сөйлем 1 16 Тест тапсырмалары 1 17 Құрмалас сөйлем 1 18 Құрмалас сөйлем 1 19 Салалас құрмалас сөйлем 1 20 Салалас құрмалас сөйлем түрлері. Ыңғайлас салалас құрмалас 1 21 Қарсылықты салалас құрмалас 1 22 Себеп-салдар салалас құрмалас 1 23 Түсіндірмелі салалас құрмалас 1 24 Талғаулы, кезектес салалас құрмалас 1 25 Салалас құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері 1 26 Сабақтас құрмалас 1 27 Сабақтас құрмаластың жасалу жолдары 1 28 Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері 1 29 Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері 1 30 Аралас құрмалас сөйлем 1 31 Аралас құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері 1 32 Төл сөз бен

Гүлжазира Тілеукенқызы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

03 Қараша 2024

385

2 рет жүктелген

Қазақ тілі Сыныптан тыс жұмыс 6 сынып

250 ₸

Бүгін алсаңыз
+13 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +13 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Бекітемін

Мектеп директор: С.Руденко

Үлгерімі төмен оқушымен жұмыс жоспары

№	Мазмұны		Мерзімі
1	Әдеби тілдің грамматикалық нормалары	1
2	Сөйлем және сөйлемнің түрлері	1
3	Сөйлем мүшелері	1
4	Тұрлаулы мүшелер	1
5	Тұрлаулы мүшелер	1
6	Тұрлаусыз мүшелер	1
7	Тұрлаусыз мүшелер	1
8	Сөйлемнің айқындауыш мүшелері	1
9	Сөйлемнің айқындауыш мүшелері	1
10	Сөйлемнің бірыңғай мүшелері	1
11	Сөйлемнің бірыңғай мүшелері	1
12	Оқшау сөздер	1
13	Оқшау сөздер	1
14	Жай сөйлем	1
15	Жай сөйлем	1
16	Тест тапсырмалары	1
17	Құрмалас сөйлем	1
18	Құрмалас сөйлем	1
19	Салалас құрмалас сөйлем	1
20	Салалас құрмалас сөйлем түрлері. Ыңғайлас салалас құрмалас	1
21	Қарсылықты салалас құрмалас	1
22	Себеп-салдар салалас құрмалас	1
23	Түсіндірмелі салалас құрмалас	1
24	Талғаулы, кезектес салалас құрмалас	1
25	Салалас құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері	1
26	Сабақтас құрмалас	1
27	Сабақтас құрмаластың жасалу жолдары	1
28	Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері	1
29	Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері	1
30	Аралас құрмалас сөйлем	1
31	Аралас құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері	1
32	Төл сөз бен автор сөзі	1
33	Төл сөз бен төлеу сөз	1
34	Тест	1

1. ӘДЕБИ ТІЛДІҢ ГРАММАТИКАЛ

1. Әдеби тіл дегеніміз не?

2. Төмендегі әдеби тілге жатпайтын сөздердің асын сыз.

Қайың, бейқұт, асық, жасық, бейіс ас, жала, бышырлату, кәмбіл, кәрлен кесе, қазы, әдемі, қара ашытпа, қаракит, шалқар, санаршақ, саң, мұра, дәптер, шақалақ, шақат, ада қылу.

3.Тіл туралы мақал- мәтелдер, қанатты сөздер жаз.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. СӨЙЛЕМ ЖӘНЕ СӨЙЛЕМНІҢ ТҮРЛЕРІ

1. Сөйлем дегеніміз не?

____________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. Сөйлемдерге тиісті тыныс белгісін қой.

Мен енді оушымын

Қазір қалайсыңдар

Үсен үндемей су жағалап жүгіріп кетіп, бір шақпақ тас тауып әкелді

3. Төмендегі суретке мәтін құра.

3. СӨЙЛЕМ МҮШЕЛЕРІ

1. Сөйлем мұшелері дегеніміз не?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендегі сөйлемдерден сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін тап.

Бұрын да мен Қаратауға талай келгенмін. Нұрбек өзен жағасына қарай қарай беттеді. Бала атасының бетіне таңдана қарады. Бізде спортшы жастар көп.

3. «Ән көңілдің ажары» деген тақырыпта қазіргі қазақ әндері жайлы өз ойыңды жаз.

4. ТҰРЛАУЛЫ МҮШЕЛЕР

1. Тұрлаулы мүшелер дегеніміз не?

2. Мәтіннен тұрлаулы мүшелерді тауып, астын сыз.

Сөйтіп мен шөп шабуға кірістім. Жұмыс қолының тапшы, адамның тапшы кезі ғой. Бала-шағаны шөп машинкасына шығаруға болмайды. Аяқ астынан әзір шөпші тапқанына председатель қуанды.

3. Досыңа хат жаз.

5. ТҰРЛАУЛЫ МҮШЕЛЕР

1. Бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылатын сызықшаларға мысалдар келтір.

2. Төмендегі сөздерге сөйле құра.

Көлік, айтысты, көрді, кеөгілдір, төрт.

3. «Менің мектебім» деген тақырыпқа шағын шығарма жаз.

6. ТҰРЛАУСЫЗ МҮШЕЛЕР

1. Тұрлаусыз мүшелер нешеге бөлінеді?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендегі сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне қарай талда.

Күнге шағылысқан күміс күмбездей төрт ақ үй Асқардың көзіне алыстан шалынды.

3. «Менің арманым» деген тақырыпқа шығарма жаз.

7. ТҰРЛАУСЫЗ МҮШЕЛЕР

1. Толықтауыш дегеніміз не?. Мысал жаз.

2. Берілген тұрақты теңеулерден сөйлем құрап.

Ат төбеліндей, көктемнің көгіндей, сабағынан үзілген алмадай, жел айдаған қаңбақтай, өрт шарпыған бұтадай.

3. Сурет бойынша қыздың портретін жаз.

8. СӨЙЛЕМНІҢ АЙҚЫНДАУЫШ МҮШЕЛЕРІ

1. Сөйлемнің айқындауыш мүшелері деген не? Мысал келтір.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендегі сөйлемдерден қосарлы айқындауышты тап, астына жаз.

Онда бізді дивизия командирі полковник Орехов күтіп отыр екен. Ішінде слесарь қарт Иван, жалқау Бәйтен, жас Жанәбіл бар.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Тарихта аты белгілі батырларды жаз. __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. СӨЙЛЕМНІҢ АЙҚЫНДАУЫШ МҮШЕЛЕРІ

1. Оңашаланған айқындауыш дегеніміз не? Мысал жаз.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендегі сөздерге сөйлем құра және айқындауыш мүшесінің қай түрі екенін айт.

Әнші Әміре, Қасым ақын, батыр Бауыржан, Ақын әже.

3. Досыңа мінездеме жазып, айқындауыш мүшесінің астын сыз.

10. СӨЙЛЕМНІҢ БІРЫҢҒАЙ МҮШЕЛЕРІ

1. Сөйлемнің бірыңғай мүшесі дегеніміз не? Мысал жаз.

2. Сөйлемдерден бірыңғай мүшелердің астын сыз.

Нияз тағы да Ғайниге, бауға, балаға, мектепке, радионың сызықтары мен антенасына қарады. Ол әндер ерлікті де, елдікті де, сұлулықты да сыйдыртқан.

3. Сөйлемдерден жалпылауыш сөздерді, бірыңғай мүшелерді тауып, олардың қай сөз табына және қандай сөйлем мүшесі болып тұрғанын талда.

Бірнеше күннен кейін мен, әжем және апам – бәріміз кемеде, кішкене каютада, келе жаттық.

11. СӨЙЛЕМНІҢ БІРЫҢҒАЙ МҮШЕЛЕРІ

1. Сөйлемнің бірыңғай мүшелері туралы айтып, мысал келтір.

2. Берілген сөздерді қатыстырып, сөйлем құра.

Қала, дала
Балалар мен қыздар
Кітап пен журнал
Әдемі, ақылды
Жұқа және жеңіл

3. Төмендегі сурет бойынша мәтін құра.

12. ОҚШАУ СӨЗДЕР

1. Оқшау сөздердің қаншаға бөлінетінін айтып, одағай сөзге мысал келтір.

2. Өлеңнен оқшау сөздердің астын сыз.

-Ұзын менің боыйым да,

Ұзын менің мойным да!-

Деді Жираф бір Пілге,-

Әлі өсу бар ойымда.

Өсіп, досым, бір айда,

Маған десең, жет айға!

Бірақ жерге жетпейтін

Сол мойныңнан не пайда?!

3. Адамдардың мінез-құлқына байланысты тұрақты 10 теңеу сөз жаз.

Үлгі: Қабақтын төбеттей қабағын түйіп, итше ырылдап.

13. ОҚШАУ СӨЗДЕР

1. Оқшау сөздер дегеніміз не?

2. Оқшау сөздерге мысалдар жаз.

3. Төмендегі тұрақты тіркестердің мағынасын жаз.

Ит арқасы қияңда
Дә татқан құдығыңа түкірме
Буыны босады
Жер аяғы босады
Аяғын қияға бастырмады.
Денесі дір етті
Төбе шашы тік тұрды
Төбесі көкке жетті

14. ЖАЙ СӨЙЛЕМ

1. Жай сөйлемнің ерекшеліктерін айт.

2. Төмендегі сөздерді пайдаланып жай сөйлем құра.

Тәтті, керемет, ғажайып, қасиет, аю .

3. «Сағат» деген тақырыпқа мәтін құра.

15.ЖАЙ СӨЙЛЕМ

1. Жақты, жақсыз сөйлемге мысал келтір.

2. Жай сөйлемнің түрлерін анықта.

Самал жел.____________________________________________

Тас қайрақ жол. _______________________________________

Машина тас жолда ызғытып келеді.___________________________

Оның дені сау еді.____________________________________

Бұрын жол үстінде жалғыз үй Мұздыбай ғана отыратын._____________

3. Төмендегі сөздерден атаулы сөйлемі бар күз жайлы мәтін құра.

Сарғайған жапырақ, күздің шөбіндей, күз береке, қыс хабаршысы.

16. ТЕСТ ТАПСЫРМАЛАРЫ

17. ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМ

1. Құрмалас сөйлем деген не?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Құрмалас сөйлемдер тиісті тыныс белгісін қой.

Мұстафа одан жаман кектене түскенмен мен енді ол үйден кетпеуге бел байладым. Кейде Көкшенің ең биік өркешіне шығып жан- жағына қараса Бурабайдың іші- сырты, айналасы – тостағанға құйған қымыздай дөңгеленіп жатқан қаптаған көл. Бірталай уақыт өткен соң жөтеліп Қалтай келді.

3. Төмендегі суретке мәтін құра.

18. ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМ

1. Жай сөйлемнен құрмалас сөйлемнің қандай айырмашылығы бар?

2. Төмендегі сөйлемдерден жай сөйлемді бір, құрмалас сөйлемді бір бөлек жаз.

Мейрамның Мұздыбайға соға кеткісі келді. Қамыстың үстіне топырақ себіледі, оған су сеуіп дымдайды. Басқа орындарға жаңадан ағаш егіліпті. Біреудің өзі жақсы, біреудің көзі жақсы, біреудің сөзі жақсы.

3. Төмендегі жай сөйлемді құрмалас сөйлемге, құрмалас сөйлемді жай сөйлемге айналдырып жаз.

Ел ортасының өзге сөзі бір төбе болғанда, Түсіп үшін осы жай өзі бір төбе болатын. Қазір колхоз, подхоз бөлімшелері шашырап кеткен. Қай шаруашылық кімдікі екенін біліп болмайды.

19. САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМ

1. Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не?

2. Төмендегі тұрақты тіркестерді пайдала отырып құрмалас сөйлем құра.

Балдан тәтті, қағаздай кірсіз, сыбызғыдай жіңішке, удай ащы, қазанның күйесіндей.

3. Төмендегі мақал –мәтелдердің жалғасын жаз.

1. Өнерлі өрге жүзеді,

.................................... .

2. Сөз сөйлеген ............,

Көп сөйген ............. .

3. Наданнан басшың болса, ....... ........ .

4. Тіл тас жарады,

....................................................

20. САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМНІҢ ТҮРЛЕРІ. ЫҢҒАЙЛАС САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС

1. Ыңғайлас салалас құрмалас дегеніміз не?

2. Төмендегі сөйлемді сөйлем мүшелеріне талдап, баяндауыштың тиянақты немесе тиянақсыз екенін жаз.

Тосан – кішкене денелі адам екен, ал Ізбасты – ірі денелі кісі екен.

3. Төмендегі жалғаулық шылаулар арқылы табиғат туралы мәтін құрап, салаластың қай түрі екенін ажырат.

Әрі, және, кейде, біресе.

21. ҚАРСЫЛЫҚТЫ САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС

1. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендегі сөздер арқылы сөйлем құра.

Бірақ, алайда, дегенмен, сонда да.

3.Төмендегі өлеңді жалғастырып көр.

Диктант

Кеше біздің класта

Диктант жаздық отырып.

..............................................

.............................................

Үзілісте мен іште

Асыр салып ойнадым.

..................................

......................................

Сөйтсем, мойны ұп-ұзын

«Бір» алыппын, құрысын!

.............................................

..........................................

22. СЕБЕП- САЛДАР САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС

1. Себеп- салдар салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендегі сөйлемдердің тиісті тыныс белгісін қой.

Ешкім үндемеді өйткені бұндағы кісілердің бәрі де қарт әйелдің даусын білетін.

-Әй, ол жеңер сені себебі келешек оныкі ғой!...

3. Келесі жалғаулықты сөздерді пайдаланып, себеп-салдар құрмалас сөйлем құра.

Сондықтан, себебі, өйткені.

23. ТҮСІНДІРМЕЛІ САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС

1. Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не?

2. Төмендегі сөйлемнің тыныс белгілерін қой.

Әйел де ай сәулесі сияқты есікті жапсаң түндіктен түседі. Жамандық жалын секілді өзін де өзгені де жалмай береді. Тұманның қалыңдығы сонша түк те көрінбейді.

3. Төмендегі жалғаулық шылау арқылы «Ана» туралы ойтолғау жаз.

Мынау, сол, сонша, сондай.

24. ТАЛҒАУЛЫ, КЕЗЕКТЕС САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС

1. Кезектес салалас пен талғаулы салалас дегеніміз не?

2. Төмендегі жалғаулық шылаулар арқылы сөйлем құрастырып, жасалу жолдарын түсіндір.

Біресе, немесе, яки, кейде.

3. Өтірік өлең құрастыр.

25. САЛАЛАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМНІҢ ТЫНЫС БЕЛГІЛЕРІ

1. Салалас құрмалас сөйлемдерде қандай тыныс белгілері қолданылады, себебін түсіндір.

2. Келесі сөйлемдердің тыныс белгілерін тиісті орынға қой.

Күріш тұқымы суға қолмен себіледі өйткені тұқым сепкіш суға жүре алмайды. Күн батты тауды қара көлеңке басты. Сіздерге де айтарым сол сағатта төртте осында келіңіздер.

3. Төмендегі сөйлемдерді ары қарай құрастырып, мәтін құра.

Қыс. Қар қалың жауған. Ағам екеуміз төбеге шанамен сырғанауға бардық.

26. САБАҚТАС ҚҰРМАЛАС

1. Сабақтас құрмалас туралы айт.

2. Төмендегі сөйлемдердің құрмалас сөйлемнің қай түрі екенін ажырат.

Біздің заманымызда не көп, сан түрлі таңғажайып мамандық көп. ______________________________________________________________

Дәуіт ұшып кетпеуі үшін, қарлығаш оның қанатын қиып қояды._______________________________________________________

Үлкен келсе, асыңды аяма.

____________________________________________________________

Күн батты, тауды қара көлеңке басты.

___________________________________________________________

3. Төмендегі тұрақты тіркестерді пайдаланып, сабақтас құрмалас сөйлем құра.

Ақ қағаздай, жүрегі зу етіп, төбесі көкке жеткендей, от ала келгендей.

27. САБАҚТАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМНІҢ ЖАСАЛУ ЖОЛДАРЫ

1. Сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарының сызбасын көрсетіп, 2 мысал жаз.

2. Төмендегі мақал-мәтелдердің жалғасын тап.

1. Сөз атасы - ............. .

Су атасы - ...................

2. Жылы киім ........ .......,

Жылы сөз ......... ......... .

3. .......... ........ ақал шақырады,

.......... ........ ашу шақырады.

4. Жеті жұрттың тілін біл,

..................................................

3. Салалас құрмалас сөйлемдерді сабақтас құрмалас сөйлемдерге айналдырып жазып, жасалу жолдарын түсіндір.

Жеке бастың қадір-қасиетін әркім өзі қалыптастырады, адам өз ерік-жігеріне орай ұлық не кішік болады. Қазан бүлік-бүлік қайнап жатыр, әрі ішіндегі жылқы етінің иісі бұрқырайды.

28. САБАҚТАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМНІҢ ТҮРЛЕРІ

1. Сабақтас құрмалас сөйлем нешеге бөлінеді?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Төмендердегі тіркестерден сабақтас құрмалас сөйлем құра.

Қалғып кеткен, сүңгіп келеді.

3. Төмендегі өлеңді жалғастырып көр.

- Бұлт деген не,

Бұлт деген?-

Деп сұрадым бір күні.

- Бұлт деген бе?

..........................

...........................

Құрап бүгін бастарын,

Келіп еді достарым.

.....................................,

............................................

29. САБАҚТАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМНІҢ ТҮРЛЕРІ

1. Сабақтас құрмалас сөйлемге мысал жаз.

2. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлерін жаз.

Shape1

3. Төмендегі сөйлемдерді сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі екенін ажырат.

Хат танымайтыны болмаса, жігіттің сарбазы болайын деп тұр.

_____________________________________________________________

Әкесінің рұқсаты бола тұра, Гүлнар Бейжанды осы Марфуғаның сөзіне қарап үйіне түсірмеді.

________________________________________________________________

30. АРАЛАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМ

1. Аралас құрмалас сөйлем дегеніміз не?

2. Төмендегі аралас құрмалас сөйлемнің жасалу жолын талдап, сызбасын жаса.

Бастаған балаға еріп, қора- қопсысы шағындау үйдің шарбағына кірсем, қаракөлеңке шақта кішірек бойлы, сақалды әлдекім сыпырып жүр екен, қасында шамасы жеті- сегіз жастағы еркек бала ойнап жүр.

____________________________________________________________________________________________________________________________________

3. «Қазіргі таңдағы кинофильм» деген тақырыпқа өз пікіріңді жаз

31. АРАЛАС ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМНІҢ ТЫНЫС БЕЛГІЛЕРІ

1. Аралас құрмалас сөйлемге мысал келтір.

2. Төмендегі сөйлемдерден аралас құрмалас сөйлем құрап, тыныс белгілері туралы айт.

Есімді білген соң Әбдірахманға біраз жолдас болдым ғой. Құдай біледі, қазақ баласына инедей қиянаты жоқ еді. Қадір білетін жұрт қайда?

3. Туған күніңе шақыру қағазын жаз.

32. ТӨЛ СӨЗ БЕН АВТОР СӨЗІ

1. Төл сөз дегеніміз не?

2. Мысал келтір.

3. Өзің ұнататын жыл мезгіліне мәтін құра.

33. ТӨЛ СӨЗ БЕН ТӨЛЕУ СӨЗ

1. Төлеу сөз дегеніміз не? Мысал келтір.

2. Төмендегі сурет бойынша мәтін құра.

3. Өз өмірбаяныңды жазып бер.

34.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!