|
Ұйымдас-тыру
Өткен білімді еске
түсіру
|
Ұйымдастыру кезеңі.
Суреттен қандай оқиғаны көруге болады?
|
Оқушылар өз ойларын
ортаға салады.
Оқушылар жауаптары
арқылы жаңа тақырыпқа көшу
Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау
жүргізеді
|
Тақырыптық
суреттер
|
|
Сабақтың
ортасы
Жаңа
білім
|
ХХ ғасырдың басында
түркі және мұсылман халықтарының мұсылмандық қозғалысы - патша
өкіметінің отарлық езгісіне қарсы ұлттық, мәдени және саяси
талаптарға негізделген демократиялық сипаттағы
күрес.
XX ғасырдың бас кезінде
қазақ өлкесінде мұсылман қайраткерлерінің әрекеті жандана түсті.
Олар исламның ықпалын күшейту арқылы қазақтарды патша үкіметінің
орыстандыру және шоқындыру саясатына қарсы тұруға үгіттеді. Діни
қайраткерлердің осындай қозғалысы әсіресе Петропавл, Көкшетау,
Ақмола және Семей қалаларында елеулі түрде кеңінен тарады. Көкшетау
қаласында молда Наурызбай Таласов ерекше белсенділік танытты. Ол
халық арасында Науан хазірет деген атпен кеңінен белгілі болды.
Науан хазірет халықты патша үкіметіне қарсы күреске шақырды, оған
қарсы үгіт таратты.
Патшалық билікке қарсы
жазылған хаттар ел арасындағы ықпалды да беделді қазақтарға арнайы
жолданды. Ондай хаттардың авторы таза діни уағыздарға қоса қазақ
қоғамындағы көптеген әлеуметтік маңызы бар мәселелерді қозғады.
Атап айтқанда, қазақтардың дәстүрлі әдет-ғұрыптары мен
салт-санасына қысым көрсетуді жою, қазақ тілінің кеңінен
қолданылуына еркіндік беру, қоныс аударушы орыс шаруаларының ағылып
келуін тоқтату, шаруалар бастықтары деген лауазымды қызметті жою
мәселелерін көтерді.
1905 жылы
мұсылман діни қайраткерлері Төменгі Новгородтағы және Петербургтағы
мұсылмандардың Бүкілресейлік съездеріне қатыса бастады.
Мұсылмандардың съезінде «Иттифак-әл-Муслимин» (Мұсылман одағы) атты
Бүкілресейлік мұсылмандар партиясы құрылды. Жаңа партияның Орталық
Комитеті құрамындағы 15 мүшенің екеуі қазақ болды. Олар Сәлімгерей
Жантөреұлы мен Шәймерден Қосшығұлұлы еді.Патша үкіметі отаршыл
билікке қарсы шыққан халықты аяусыз жазалауға көшті: тінту
жүргізді, түрмеге қамады, жер аударды, мешіттер мен медреселерді
жауып тастады. Мұның өзі жергілікті халық тарапынан қатты наразылық
туғызды.
|
Оқушылар ақпараттық
мәтінмен жұмыс жасайды
|
Үлестірмелі
қағаздар
Суреттер
|
|
Сабақтың
соңы
|
Кері
байланыс
-
Ресейдегі
мұсылмандар партиясының құрылуы жайлы не білесіңдер
?
-
«Иттифак –
әл - Муслимин» сөзінің мағынасы қандай ?
|
Тақырып бойынша не
білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін
жазады
|
А4, конспект
|
