"Шексіз шығармашылық"

Дарынды  және үлгерімі төмен оқушылармен жұмыс

(2023-2024 оқу жылы)

Пән мұғалімі: Л.Калиуллова

Түсінік хат

«Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, білім, ар, мінез деген қасиеттерімен озады» деген Абай . Ұлы ақын сөзі еш уақытта өз мәнін жойған емес. Озық ойлы білімдар адамдар заманның дамуына өз үлесін қосады. Ойлау, іздену-табиғаттың адамзатқа берген тамаша сыйы. Бұл қабілет барлық адам бойынан табылары да сөзсіз. Қабілет іс-әрекеттің белгілі бір түрін ойдағыдай нәтижелі етіп орындауда көрінетін адамның жеке қасиеті. Дегенмен табиғат оны бәріне бірдей етіп бөлмей,біреуге көптеу, біреуге аздау, ал үшіншілеріне мүлдем жарытпай тарататыны да анық. Қазірге дейін ғылым мен тәжірибеде дарындылық туралы екі түрлі көзқарас бар. Біреулері кез-келген бала дарынды, тек уақытында нақты қабілетін анықтап, дамыту керек десе, ал қарсы көзқарастағылар дарындылық өте сирек құбылыс, жалпы адамдардың өте аз тобына ғана тән дейді.

Дарынды, жас талапты жастар – бүгінгі егеменді еліміздің жарқын болашағы. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев: «Бізге керегі – шын дарындар. Нарыққол-аяғымызды қалай қыспасын мемлекет өзінің талантты ұлдары мен қыздарын,  тарлан боз жүйріктерін қолдауға, қорғауға міндетті»,- деп еліміздің болашағы жастарға үлкен мән берген.

Сонымен, дарынды дегеніміз – адамзат баласының басқаларға қарағанда ерекше ойлау, талдау, еске сақтау қабілеті бар шығармашылық пен табысты жұмыс істейтін еңбекқор адамдарда /оқушыларда/ кездесетін қасиетті айтамыз.

Мақсаттары мен міндеттері:

• Дарынды оқушының ақыл-ойының, эмоционалдық жәнеә леуметтік дамуы мен ерекшеліктерінің өзіндік ашылу деңгейі мен өлшемін ескеру;

• Жан-жақты ақпараттандыру;

• Коммуникативті бейімдеу;

• Білімнің бағасын арттыру,

• Пән бойынша білім-білік дағдыларын тереңдету, өз ойын еркін жеткізуге үйрету, өзіндік білім алуға жетелеу,

• Дарынды оқушыны жан-жақты дамыту, ізденістік жолға ынталандыру

• Дарынды оқушының шығармашылық бағытының ашылуына, дамуына, қоршаған ортаға өзін-өзі жарнамалауына көмек көрсету;

Жүргізілетін жұмыс түрлері:

• Шағын тақырыптық шығармалар, әңгіме-эсселер жаздыру;

• Зерттеу-ізденіс жұмыстарын тапсыру;

• Тақырыптық талдау тапсырмаларын орындату.

• Логикалық тапсырмалар орындау

Күтілетін нәтиже:

• Оқушылардың шығармашылық-даралық қасиеттерін тану;

• Нәтижелі жеңістерге қол жеткізу.

Бекітемін

Мектеп директоры ____________ C.Қожанов

Дарынды оқушыларға арналған жылдық жұмыс жоспары

№	Жұмыстың түрі	Мерзімі	Жұмыс қорытындысы
1	Дарынды оқушыларға арналған жылдық жұмыс жоспарын құру	29.09	Жоспар
2	Сынып жетекшілер және педагог – психологімен кеңесе отырып қабілетті (өте ерекше) оқушылар тізімін алу.	05.09	Тізімін құру
3	Білім деңгейінің игеру қабілеттері мен психологиялық ерекшеліктерін анықтау	07.09	Оқушылардың ерекшеліктері
4	Дарынды балалармен жүйелі түрде қосымша сабақтар өткізу	Жеке жоспар бойынша	Жоспар
5	Оқушылардың шығармашылық жұмыстарын жүйелеу (рефераттар, суреттер,  шығармашылық жұмыстар)	Жоспарға байланысты	Оқушылардың шығармашылық жұмыстары
6	Өз бетінше ізденіп оқуды ұйымдастыру, дамыту.	Жоспарға байланысты	Сабақ жоспарлары
7	АКТ технологиялар элементтерін пайдалану	Қажеттілігіне қарай	Презентациялары
8	Деңгейлік тапсырмалар дайындау	Қажеттілігіне қарай	Деңгейлік тапсырмалар
9	Тест және басқа да тапсырмалар арқылы танымдық қабілеттерін нығайту	Қажеттілігіне қарай	Тест тапсырмалары
10	Сабақ сайын озық тапсырмалар беру	Жыл бойы	Тапсырмалар
11	Пән бойынша білім-білік дағдыларының қалыптасуын үнемі бақылып, өздеріне талдатып, өздік бағалау әрекеттерін ұйымдастыру	Сабақ сайын	Өздік бағалау

Қазақ тілі және әдебиеттік оқу пәндері бойынша жоғары деңгейдегі,

қабілетті оқушылардың тізімі

Оқушылардың аты-жөні	Ерғазыұлы Ернұр 05.07.2003 ж «Жарқын болашақ»олимпиадасы ІІI орын иегері «Әбіш оқулары» ІІ орын иегері «Мұқағали оқулары» ІІ орын иегері
Қабілеттігі	Оқуға деген ынтасы өте жоғары, ынталы, белсенді
Ерекшелігі	Алуан түрлі тақырыптарға қызығушылық танытуы; тез ойлау, тез қағып алушығарма жазуда, айтуда ой еркіндігі, ізденіс бағытындағы тапсырмаларды еркін орындауы және түсіндіру қабілеті өте жоғары, алдына қойған мақсатқа жете біледі.

Оқушылардың аты-жөні	Қамбар Ажар 16.01.2003 ж Қазақ тілі олимпиадасының жүлдегері
Қабілеттігі	Оқуға деген ынтасы өте жоғары, ынталы, оқу озаты
Ерекшелігі	Алуан түрлі тақырыптарға қызығушылық танытуы;, тез қағып алу, ізденіс бағытындағы тапсырмаларды еркін орындау және түсіндіру қабілеті, алдына қойған мақсатқа жете біледі.

Дарынды оқушыларына арналған жеке жұмыс жоспары

/қазақ тілі және әдебиеттік оқу пәндері бойынша/

Дарынды оқушылармен жұмыс жүргізу уақыты – әр сенбі

№	Тақырыбы	Жұмыстың түрі	Мерзімі
1-тоқсан
1	Логикалық тапсырмалар	жеке кеспелер	22.09
2	Сөзжұмбақтар шешу	жеке кеспелер	06.10
3	Диктант. Тапсырма орындау	жеке кеспелер	13.10
4	Шығарма жазу	өздік жұмыс	20.10
5	Эссе жазу	өздік жұмыс	22.10
6	Олимпиадалық тапсырмалар	өздік жұмыс	27.10
2-тоқсан
1	Фонетика. Талдау	жеке кеспелер	10.11
2	Тест жұмысы	жеке кеспелер	17.11
3	Шығарма жазу	жаттығу жұмысы	24.11
4	Эссе жазу	өздік жұмысы	07.11
5	Сөздерге құрастыру	өздік жұмысы	14.12
6	Фонетикалық талдау	өздік жұмысы	21.12
7	Олимпиадалық тапсырма	өздік жұмысы	28.12
3-тоқсан
1	Лексика	жеке кеспелер	12.01
2	«Екі жақта түсініктеме күнделігі» стратегиясы	жаттығу жұмысы	19.01
3	Өлең құрастыру	жаттығу жұмысы	26.01
4	Тұрақты сөз тіркестері	жаттығу жұмысы	02.02
5	Тест жұмысы	өздік жұмысы	09.02
6	Синтаксис	жеке кеспелер	16.02
7	«Түртіп алу»	жаттығу жұмысы	23.02
8	Мәтінді жазу, талдау. «Венн» диаграммасы	жаттығу жұмысы	02.03
9	Эссе жазу	өздік жұмысы	09.03
10	Сюжетті сурет бойынша мәтін құрастыру	өздік жұмысы	16.03
11	Олимпиадалық тапсырмалар	өздік жұмысы	20.03
4-тоқсан
1	Морфология. Сөз таптарына талдау	жеке кеспелер	06.04
2	Тест құрастыру	жаттығу жұмысы	13.04
3	Сөйлем мүшелеріне талдау.	өздік жұмысы	20.04
4	Грамматикалық тапсырма	өздік жұмысы	27.04
5	Диалог құрастыру	жаттығу жұмысы	04.05
6	Монолог құрастыру	жаттығу жұмысы	11.05
7	Олимпиадалық тапсырмалар	өздік жұмысы	18.05
8	Тест жұмысы	өздік жұмысы	24.05

Үлгерімі төмен оқушылармен жұмыс жоспары

Мақсаты: Үлгерімі төмен оқушылармен жыл бойы жұмыс жүргізе отырып, жеке тұрлғалық мүмкіндіктерін ашуға көмектесу, пәнге деген қызығушылығын арттыру, мемлекеттік стандартты меңгерту. 

Міндеттері:
1.Үлгерімі нашар оқушылармен жеке-бағыттық жұмысын ұйымдастыру үшін жағдайлар жасау. 

2.Оқушылардың жеке жетістіктерін анықтау жүйесін жасау.

3.Мұғалімдер білімі мен кәсіби сапасын арттыру.
4.Оқушының жеке даму диагностикасы.

5.Мониторинг арқылы үлгерімі нашар оқушылардың дамуы мен оқуын   

   қадағалау.

Үлгерімі төмен оқушылардың үш тобы бар:

1 – топ: Ақыл – ой қызметі төмен. (танымдық процестердің төмендегі ойлау, қабылдау, зейін, есте сақтау)

2 – топ: Ақыл – ой қызметі жоғары, бірақ оқуды игеру деңгейі төмен

3 – топ: Ақыл – ой қызметі төмен,оқуды игеру деңгейі орта ауытқылардың

жүйке жүйесінің бұзылуынын себептерін анықтау ата -аналармен, мұғалімдермен, дәрігерлермен жұмыс бірлесіп жүргізу. Әр бір оқушымен жеке жұмыс жүргізу мақсатында олардың қабілеттерін ерте анықтау үшін психологиялық зерттеулер жүргізу

оқушылардың психологиялық ауытқушылықтарын анықтау.

Үлгермейтін оқушыларға арналған ереже

1.Үлгермейтінге бірден жағдаятты сұрақ қойып, тез жауабын талап етуге болмайды. 

2. Оқушының ойлану мен дайындалуына жеткілікті уақыт беру

3.Міндетті түрде жауап жазбаша болғаны жақсы

4.Аз уақыт ішінде үлкен материалды меңгеріп алулары мүмкін емес, сондықтан қиын материалды шама шарқынша бөлімдерге бөліп беру керек.

5.Жаңа өтілген тақырыптар бойынша сұрақтарға жауап берулерін талап етпеу керек, одан да келесі сабаққа қалдыру керек.

6.Оқу қызметінің жетістігін қамтамасыз ету үшін мұғалім жұмыс жүйесін ойластыру керек.

7. Мұндай оқушылардың өзіне деген, біліміне, күшіне деген сенімділігін қалыптастыру.

 

 

Үлгерімі нашар оқушылардың мықты жақтары да болады: 

- үйде олар оқшауланбай жұмыс жүргізе береді;

- олардың белсенділігі кеш пайда болады, әрі көпке дейін сақталады;

- олар бірізділік жұмысқа бейімделуі байқалады;

- Олар өздері жеке өз жұмысын ұсынуға мүмкіндігі бар, тапсырмаларды орындау қабілеттері бар.

 

Бекітемін

Мектеп директоры ____________ C.Қожанов

Үлгерімі төмен оқушылармен жүргізілетін жұмыс жоспар

№	Іс -шара	Мерзім
1	Сынып оқушыларының психо – физиологиялық даму деңгейін диагностикалау	қыркүйек
2	Оқушының үлгере алмау себептерін ата-анамен кездесу арқылы, мектеп мамандарымен әңгімелесу: психологпен, дәрігермен, логопедпен және оқушының өзімен бірге анықтау.	қыркүйек
3	Үлгерімі төмен оқушының білімдегі ақаулықты жою бойынша жеке жұмыс жоспары бір тоқсанға құрылады.	қыркүйек
4	Сабақ барысында өзіндік жұмыстарды жасауда жеке қатынас ұйымдастыру. Оқушының қабілеті жететін жұмыстар құрастыру, оны бірізді күрделендіру арқылы қабілеттілігін арттыру.	Жыл бойы
5	Оқушының білімінің тақырыптық есебін жүргізу.	Жыл бойы
6	Әр пән бойынша жеке жұмысын ұйымдастыру.	Жыл бойы

Жеке даму картасы

1	Оқушы аты-жөні	Әлімберлі Толғанай
2	Сынып	7 «А»
3	Қай пән бойынша үлгерімі төмен?	Қазақ тілі, орыс тілі математика
4	Оқушының тәртібі	жақсы
5	Үлгермеу себебі	Үй тапсырмасын орындамау
6	Оқушымен жұмыста қандай құралдар пайдаланылады?	Жеке жұмыс
7	Оқушының үлгере алмауын жоюда кімдермен бірлесе жұмыс жасалады?	Сынып жетекші, психолог
8	Қанша уақыт жұмыс атқарылуда	Әр сенбі
9	Өзгерістер байқалды ма?	Ия
10	Жұмыс нәтижесі қандай?	Диктантты жаза алатын болды, бірақ әлі қателер жібереді

Үлгерімі төмен оқушылардың тізімі

 

№	Оқушының аты жөні	Сыныбы
1	Әлімберді Толғанай	7 «А»
2	Сбан Мейрамбек	7 «А»
3	Садуахас Саян	7 «Ә»
4	Егемберді Ақжан	7 «А»

Пән мұғалімі:______________________________________________________

Үлгерімі төмен оқушылардың білім деңгейінің өсу дәрежесін бағалау параметрлері

Пәні:_____________________________________

Пән мұғалімі:_____________________________

Оқушының аты-жөні:_____________________

		I-тоқсан						II-тоқсан				III-тоқсан				IV-тоқсан
№	Тақырыбы		2	3	4	5	2		3	4	5	2	3	4	5	2	3	4	5	Қорытынды
1	Оқу материалын меңгеруі, теориялық білімі
2	Мәнерлеп оқуы
3	Дұрыс жазуы, дәптермен жасалған жұмыстары
4	Түсінік айтуы
5	Сөздік қоры
6	Оқулықпен жұмыс істеу икемділігі, мәтінді өз бетімен меңгеруі
7	Терминдік қоры жеткіліксіз, пікірін толық дәлелдемеді
8	Мұғалім тарапынан берілген шығармашылық жұмыстарды орындау
9	Сыныптағы белсенділігі
10	Білімінің көтерілу деңгейі

АНКЕТА
(үлгірмеушіліктің себептерін анықтау)

Оқушы _________________________________________ сыныбы ____________
Денсаулығы:
нашар (
жақсы(
қанағаттанарлық (
Оқу үлгерімі _______________________________________________________
___________________________________________________________________
Үлгірмейтін пәні ____________________________________________________
Мұғалімнің ойымен үлгірмеушілік себебі ________________________________
__________________________________________________________________
Оқушының ойымен үлгірмеушілік себебі ________________________________
__________________________________________________________________
Сабақ кезінде жаңа метриалды түсінуі
а) оқушының назар аударуы __________________________
ә) қабылдау деңгейі_________________________
б) түсінгенін қайталауы__________________________
в) сабақ үстінде өздігінен жұмыс істеу деңгейі __________________________
8. Берілген материалды қабылдау деңгейі__________________________
а) оқу _____________________________________________________________
ә) жазу ____________________________________________________________
б) есту ____________________________________________________________
в) ауызекі сөйлеу тілі ________________________________________________
г) оқушының түсініп мазмұндауы ______________________________________
д) есте сақтау қабілетінің дамуы ______________________________________
ж) оқу ақпараттарын өз деңгейінде қабылдауы __________________________
__________________________________________________________________
з) тірек жазбасыз жауап беру деңгейі __________________________________
е) шығармашылық тапсырманы орындауында қолданатын әдісі ____________
__________________________________________________________________
9. Қосымша сабақтарға қатысуы ________________________________________
а) пән бойынша ____________________________________________________
ә) өздігінен тапсырмаларды орындауы _________________________________
б) сабақ барысында тапсырмаларды орындауы __________________________
10. Үй тапсырмасын орындауы ___________________________________________
а) үй тапсырмасын орындау деңгейі ___________________________________
ә) үй тапсырмасын орындамау себептері _______________________________
б) үйде бірінші қай пән тапсырмасын орындайды _________________________
в) қиындық туғызатын пәндері ________________________________________
г) үй тапсырмасын орындауда кім көмектеседі ___________________________
11. Демалыс кездеріндегі қосымша жұмыстары 
а) пән бойынша ______________________________________
ә) оқу түрі_____________________________________

Оқушының аты-жөні: _________________________________________________
Туған жылы, айы, күні: ________________________________________________
Әкесі: ___________________________________________________________
Шешесі: ____________________________________________________________
Отбасындағы бала саны: ______________________________________________
Отбасының әлеуметтік жағдайы: _______________________________________

Оқушының аты-жөні: _________________________________________________
Туған жылы, айы, күні: ________________________________________________
Әкесі: ___________________________________________________________
Шешесі: ____________________________________________________________
Отбасындағы бала саны: ______________________________________________
Отбасының әлеуметтік жағдайы: _______________________________________
Оқушының аты-жөні: _________________________________________________
Туған жылы, айы, күні: ________________________________________________
Әкесі: ___________________________________________________________
Шешесі: ____________________________________________________________
Отбасындағы бала саны: ______________________________________________
Отбасының әлеуметтік жағдайы: _______________________________________


1. Мектепте ең маңызы не?
_________________________________________________________________________
2. Аптаның қай күнін жақсы көресің?
_________________________________________________________________________
3. Мектепте сен үшін ең қызықты нәрсе не?
_________________________________________________________________________
4. Бос уақытыңда немен айналысқың келеді?
_________________________________________________________________________
5. Егер таңдаудысаған берсе, қай сыныпта таңдап алар едің?
_________________________________________________________________________
6. Ең жақсы көретін пәндерің?
_________________________________________________________________________
7. Қай сабақ ұнамайды?
_________________________________________________________________________
8. Қалай оқисың?
_________________________________________________________________________
9. Үлгерімі жағынан қандай оқушы болғың келеді?
_________________________________________________________________________
10. Сыныпта бір партада кіммен отырғың келеді?
_________________________________________________________________________
11. Өзің күнделікті сабағыңа жеткілікті дәрежеде дайындалып жұрмін деп ойлайсың ба?




Тест сұрақтары


1. Мектепте ең маңызы не?
________________________________________________________________________
2. Аптаның қай күнін жақсы көресің?
________________________________________________________________________
3. Мектепте сен үшін ең қызықты нәрсе не?
________________________________________________________________________
4. Бос уақытыңда немен айналысқың келеді?
________________________________________________________________________
5. Егер таңдаудысаған берсе, қай сыныпта таңдап алар едің?
________________________________________________________________________
6. Ең жақсы көретін пәндерің?
________________________________________________________________________
7. Қай сабақ ұнамайды?
________________________________________________________________________
8. Қалай оқисың?
________________________________________________________________________
9. Үлгерімі жағынан қандай оқушы болғың келеді?
________________________________________________________________________
10. Сыныпта бір партада кіммен отырғың келеді?
________________________________________________________________________
11. Өзің күнделікті сабағыңа жеткілікті дәрежеде дайындалып жұрмін деп ойлайсың ба?

Үлгерімі төмен оқушылардың тізімі

 

№	Оқушының аты жөні	Сыныбы	Пән мұғалімдері
	Әлімберді Толғанай	7 «А»	Тасқынова Шолпан
	Сбан Мейрамбек	7 «А»	Тасқынова Шолпан
	Садуахас Саян	7 «Ә»	Тасқынова Шолпан
	Егемберді Ақжан	7 «А»	Тасқынова Шолпан
	Тұрғын Дінмұхаммед	5 «А»	Мекенбаева Мәдина
	Сбан Бағжан	9 «А»	Мекенбаева Мәдина
	Ахан Азамат	5 «А»	Дарханбаева Ләззат
	Анарқұл Думан	5 «А»	Дарханбаева Ләззат
	Спатай Бағжан	6 «А»	Дарханбаева Ләззат
	Әсіл Руслан	6 «А»	Дарханбаева Ләззат
	Әсіл Алихан	9 «Ә»	Дарханбаева Ләззат

ӘБ жетекшісі : Тасқынова Шолпан

Дарынды оқушылардың тізімі

 

№	Оқушының аты жөні	Сыныбы
1	Ерғазыұлы Ернұр	9 «Ә»
2	Қамбар Ажар	9 «Ә»
3	Тайлақов Жандос	9 «А»
4	Досқара Гүлсамал	9 «А»
5	Ташқұл Құндызай	11 «А»

ӘБ жетекшісі : Ш.Тасқынова