"Шұғаның белгісі" хикаятының тақырыбы мен идеясы

Бөлім: Адам жанының құпиясы

Мектеп: «Ұзын-ата жалпы білім беретін мектеп»

Күні:02.02..2024ж.

Мұғалімнің аты-жөні: Тоқтасынова Ш.М.

Сынып: 9 ^В

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

"Шұғаның белгісі" хикаятының тақырыбы мен идеясы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау.

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру

Сабақтың мақсаты

p(abTeURiE16

-шығарма желісі бойынша идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі автор бейнесінің рөліне талдау жасайды.

-шығармадағы ұрпақтар сабақтастығының салыстырып, жаңашылдығына баға береді көрінісін салыстырып, жаңашылдығына баға береді

Жоспар

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурс-тар

Сабақтың басы

7 минут

Сабақтың ортасы

35 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі.

1. Жағымды ахуал қалыптастыру.

2. Сыныпты топқа біріктіру.

Асық арқылы бөлу

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

1. «Ой тізбек» әдісі. Тақырып бойынша әр оқушы

Б. Майлиннің өмірі мен шығармашылығынан әр оқушы бір сөйлемнен айтып шығады.

Дескриптор:

- Б. Майлиннің өмірі мен шығармашылығын айтады.

2. «Кино лено» әдісі. Шығармадағы оқиғаларды ретімен орналастырыңдар. Әр бөлімге ат қойыңдар.

ҚБ.

Дескриптор:

- оқыған шығарманы суреттер арқылы баяндайды.

- берілген хикаят бойынша автор бейнесінің идеялық

- стилистикалық тұтастырушы рөлін анықтайды.

-әр бөлімге ат қояды.

ҚБ.

Дескриптор:

-талқылауға арналған сұрақтарға жауап береді.

ІІІ. Тест сұрақтары.

1. Б. Майлиннің 1926 жылы жазылған шығармасы?

А) «Раушан- коммунист»

В) «Шұғаның белгісі»

С) «Келін мен шешей»

Д) «Аманкелді»

2, Әдеби шығармада сөз болатын басты мәселе, шығарма мазмұнының негізгі арқауы ... деп аталады?

А) Идея

В) Хикаят

С) Композиция

Д) Тақырып

3. Жазушының өмір құбылысы туралы айтқысы келген ойы мен беретін бағасы ...

А) Құбылыс

В) Әдеби тіл

С) Идея

Д)Арнау

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты анықталады.

1- тапсырма. Топтық жұмыс.

1-топ. “Өрмекші” әдісі.

1. Шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтаңдар.

2 .Әңгімедегі ойдың маңыздылығын суреттейтін сөз немесе сөз тіркестерін жазыңдар.

Дескриртор:

• шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтайды

• әңгімедегі ойдың маңыздылығын суреттейтін сөз немесе сөз тіркестерін жазады.

2-топ. «Қатені тап» әдісі.

«Шұғаның белгісі» повесінің мазмұны бойынша

4 қате сұрақ құрастырыңдар.

Дескриртор:

• Шығарманың мазмұны бойынша 4 қате сұрақ құрастырады.

3- топ. «6 Неліктен?» стратегиясы бойынша сұрақтар құрастырыңдар.

  Дескриртор:

• «6 Неліктен?» стратегиясын қолданып сұрақтар құрастырады .

ҚБ.

2-тапсырма.Жұптық жұмыс. «Венн диаграммасы» әдісі.

«Бақытсыз Жамал» романы мен «Шұғаның белгісі» повесі салыстыру.

Дескриптор:

-екі шығарманың ұқсастығы мен айырмашылығын салыстырады.

ҚБ.

3- тапсырма. Жеке жұмыс.

Шығармада көтерілген мәселелерді бүгінгі күнмен байланыстырып, жаңашылдығына өз көзқарасыңызды білдіріңіз.

ҚБ.

Дескриптор:

-әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық

мәселені анықтайды;

-мәселенің бүгінгі күнмен байланыстырады;

жаңашылдығына көзқарасын білдіреді.

Оқушылар түгенделіп, назары сабаққа аударылады.

Сыныптағы бала санына қарай қоржынға 3 түрлі асық салынады ,

әр оқушы өзіне ұнаған түсті алады

түстер бір-бірін тауып, бір топ құрайды.

1. Б. Майлиннің 1894 жылы Қостанай облысының Таран ауданында дүниеге келген.

2. Әкесінен 2 жасында жетім қалған Бейімбет 7 жасынан бастап байдың малын бақты....

1.Қос жолаушы

2.Сұлу қыз – Шұға

3.Учитель Әбдірахман

4.Кездесу

5.Ғашық жүректер

6.Жабылған жала

7.Айықпас дерт

8. Шұғаның өлімі.

Жауаптары:

1. В) «Шұғаның белгісі»

2. Д) Тақырып

3. С) Идея

Тақырыбы: әлеуметтік теңсіздік,әйел теңсіздігі

Идеясы:қазақ жастарының бас бостандығы мәселесін көтеру,қоғамдағы әлеуметтік қайшылықтар мен әділетсіздіктерді әшкерілеу.

1. Шұға неге Әбдірахман болысты өзіне тең кқрді?

2. Неге Айнабай деген ауыл адамы қызы Күлзипаны Әбдрахманға қосқысы келмеді?

3. Әбдірахман неге Күлзипаны алып қашып кетеді?

4. Айнабай  «Түріктердің жансызы» деген сылтаумен Әбдрахманды неге жер аудартып жібереді?

1. Неліктен Бейімбет әйел теңсіздігі мәселесіне көңіл бөлген? 

2. Неліктен суреткер қайғылы Шұғаға бейтарап қарамайды?
3. Неліктен Бейімбет Майлинді – "қазақ әңгіме жанрының атасы" дейді?
4. Неліктен суреткер қайғылы Шұғаға бейтарап қарамайды?
5. Неліктен автор басты кейіпкерге аяушылық сезімін білдіреді?
6. Неліктен Бейімбет өз заманының қыздарымен салыстыру арқылы Шұғаны биікке көтереді?
6. Неліктен Бейімбетті «тамаша талантымен әдебиетіміздің төрінен ойып тұрып орын алған зерлі сөздің зергері» деп бағалайды.

«Бақытсыз Жамал» романы

1. Роман

2. Авторы: М. Дулатов

3. Екі жас өз бақыты үшін күреседі

«Шұғаның белгісі» повесі

1.Повесть

2. Екі жас өз бақыты үшін күреспейді.

3. Авторы: Б. Майлин

Ұқсастығы: әйел теңсіздігі, әділетсіздік , бір дәуірдің кезеңін баяндайды.

1. Әйел теңсіздігі.

2. Бүгінде қоғамда әйел теңсіздігі деген мәселе жоқ. Қыздар өз сүйгеніне қосыла алады...

3. Отбасының босағасы берік , шаңырағының биік болуы, ондағы жанұя мүшелерінің тату- тәтті өмір сүруі- екі жастың бірін- бірі жақсы көріп қосылуының арқасында.

ҚБ

Жұлдызшалар

Өте жақсы

Жақсы

Орташа

Слайд 1

Слайд 2

Слайд 3

Слайд 4

Слайд 5

Маркер, плакат

Слайд 6

А4 парақ

Слайд 7

Плакат, маркер

Слайд 8

Сабақтың соңы

3 минут

Кері байланыс

Үйге тапсырма: «Шұғаның белгісі»- қазақ прозасындағы шоқтығы биік туынды (эссе жазу)

Слайд 9