"Суды ,тамақты, энергияны үнемді тұтыну"

Тәрбие сағаты

«Б.Момышұлы атындағы орта мектеп-гимназиясы»КММ

Мұғалімнің аты-жөні

Джанузакова Мадина Санатбековна

Күні:

21.11.2024ж

Сыныбы 7

7 «Б»

Сабақтың тақырыбы

«Суды, тамақты, энергияны үнемді тұтыну» Қауіпсіздік сабағы (10 минут) № 12-САБАҚ «Бейтаныс адамдармен қарым қатынас кезіндегі қауіпті сигналдар»

Сабақтың мақсаты

«Суды, тамақты, энергияны үнемді тұтыну» бойынша күнделікті табиғи ресурстарға ұқыпты қарауды қалыптастыру. Оқушылар үнемдеу жолдарының әдістерімен бөлісу. Оқушылардың үнем туралы түсініктерін кеңейту, ой өрістерін, тілдік қорын дамыту. Үнемдей білуге ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Қауіпсіздік мақсаты

Сабактын максаты: бейтаныс адамдармен кездескенде дурыс мінез-

кулык

даг дыларын кальптастыруга ыкпал ету. Бейтаныс адамдармен карым-

катынас кезінде

кауіпсіз жоне кауіпті мінез-кулыкты ажырата білуге уйрету.

Қауіпсіздік міндеті

Негізгі міндеттер:

Негізгі міндеттер:

1. Бейтаныс адамдармен карым-катынас кезінде абай болу неліктен манызды скенін

тусіндірініз.

Кауіпсіз жоне кауіпті мінез-кулык мысалдарын керсетініз.

Бейтаные адамнын кудікті мінез-күлкы жағдайында әрекет алгоритмін жасаңыз

Дәйексөз

Әділетте берік болсан аягын таймайды!

Құндылық

Құндылык

Құндылык: аділдік жане жауапкершілік

Құзыреттілік: когама кызмет

Plan

Сабақтың кезеңі

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі

Сабақ басы

Ортасы 20 мин

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал

Әртүрлі қима-қағаздар аркылы топқа бөлінеміз.

1-топқа «», ал скіншісін тандағандарды 2-топка «» тобына белемін.

Ой козгау

-Біз үнемдеу туралы білеміз бе?

- Энергияны калай үнемдейміз?

- Суды калайүунемдейміз?

- Тамакты калай үнемдейміз?

- Ақшаны калай үнемдейміз?

ҚАУІПСІЗДІК САБАҒЫ

Nº 2 САБАК. «БЕЙТАНЫС АДАМДАРМЕН

ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС

КЕЗІНДЕгІ ҚАУІПТІ СИГНАЛДАР»

Сабактың барысы

1. Кіріспе (2 минутка дейін)

2. Негізгі белім (6 минутка дейін)

Презентацияны әртурлі жағдайлармен керсету

(мысалы, бейтаныс адам сыйакы

ұсынады; бірдеңе табуға кемектесуді сурайды;

баланын ата-анасын білетінін айтады;

жеке акпаратпен белісуді сұрайды). Ол жағдайды талқылау: не қауіпсіз, не қауіпсіз емес.

Қауіпсіз мінез-құлық ережелері.

Ата-анасының немесе баска ересектердің карауынсыз бір минутка калгған әрбір бала бейтаныс адамдармен қарым-кқтынас

кезінде қауіптен аулақ болуға кемектесетін ережелерді білуі керек:

Болмайды:

Мен бейтаныс адаммен сейлесіп, оларды петерге кіргіземін.

Лифт пен кіре беріске бейтаныс адамдармен кіру.

* Бейтаныс адамнын көлігіне отыру.

/ Бейтаныс адамдардан сыйлыктар алу және

олардың бірге жүрейік деген ұсыныстарына келісу.

Кандай жағдайларда әрқашан «Жоқ!» деу

керек:

* Егер сізді конаққа шакырса, тіпті кершілер

болса да.

/ Егер ата-анасы болмаган кезде бейтаныс

адам келсе, оны петерге кіргізу немесе онымен бірге бір жерге бару.

/ Егер бейтаныс адам сізбен танысу және уакыт өткізу үшін бірдеңе жасаса.

Бір нәрсені көру немесе ойнау ушін оңаша

жерге баруға шакырса, «Жоқ!» деп

жауап беру керек, тіпті өте кызыкты болса да.

Үйге келгенде ересектерге бұл адам туралы айту керек

Қорытынды

Суды қорғаудың міндеттері — барлық судың табиғат жүйелерінің экологиялық тұрақтылығын бұзуы, халықтың денсаулығына зиян келтіруі, сондай-ақ балық қорларының азаюына, судың физикалық, химиялық, биологиялық қасиеттерінің өзгеруі, олардың табиғи толығу, тазару қабілетінің төмендеуі, судың гидрологиялық және гидрогеологиялық режімінің бұзылуы салдарынан сумен жабдықтау жағдайларының нашарлауына және басқа қолайсыз құбылыстарға әкеліп соқтыруы мүмкін ластанудан, былғанудан және сарқылудан қорғалуға тиістілігі. Суды қорғау судың ластануын, былғануын және сарқылуын болдырмауға бағытталған ұйымдық, экономикалық, құқылық және басқа шаралар жүйесін қамтиды. Суды май, сүрек ағаш, химия, мұнай және басқа өнімдер ысыраптарымен ластану мен былғанудан қорғау —су көлігі құралдарын, құбыр желілерін, сутоғандарындағы жүзбелі және басқа құрылыстарды иеленушілер, ағаш ағызушы ұйымдар, сондай-ақ басқа заңды ұйымдар мен азаматтардың май, сүрек ағаш, химия, мұнай және өзге де өнімдер ысыраптарының салдарынан судың ластануы мен былғануына жол бермеу міндеттері.

Үнемдеудегі басты қағиданы айтайық. Сұраныс бар жерде өнім бар екендігін мектеп оқушылары да біледі. Яғни тамақты көп жейтіндігімізден сатып аламыз. Кейбір адамдар күйзеліс кезінде көп тамақтанса, енді біреулері көз алдында тұрғанды мөлшерін білместен жеуді әдетке айналдырған. Тамақты азырақ жеудің кезі келген секілді.

Ең тиімдісі – тамақты аз мөлшерде сатып алып, оны артық қалмайтындай етіп пісіру. Бұл тәтті тағамдарға да қатысты. Үйде барды жеп үйреніп, жоқ болса сатып алмауға үйренген жөн. Бұл сымбатты дене бітімі мен қалтаның қалыңдауына себін тигізеді.

Сақтау мерзімі ұзаққа созылатын қант, ұн, өсімдік майы секілді тағамдарды жеңілдіктер мерзімінде көп мөлшерде сатып алуға болады. Жеңілдіктерді тек күнделікті тағамдарға емес, бұрын соңды дәмін татып көрмеген тағамдарыңызды жеп көру үшін де пайдаланып көрген жөн. Бұл, әрине, үнемдеуден бұрын, қызығушылыққа байланысты. Ал мерзімі көпке дейін шыдамайтын тағамдарды сатып алу үлкен қателік болып есептеледі.

Энергия үнемдеу - ол отын-энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалануға (және үнемді жұмсауға) және шаруашылық айналымға жаңартылатын энергия көздерін тартуға бағытталған құқықтық, ұйымдық, ғылыми, өндірістік, техникалық және экономикалық шараларды іске асыру арқылы энергияны үнемдеу.

Энергия үнемдеу не үшін қажет?

Энергия тұтыну –  үйді ұстауда ең шығынды бөлік. Және энергияның  елеулі бөлігі  мүлде мағынасыз жұмсалатыны жасырын емес.

ТКШ энергия шығынының елеулі бөлігі тұтынушылардың өздерінің тарапынан жылу және электр қуатын үнемдеуге қатысты немқұрайлы қатынастан жиі болады.

Үлкен қалаларда адамдар күн сайын жарық беретін аспаптарды өшіруге ерінеді немесе ұмытып кетеді. 

Бір күнде килограммен емес, бекер жұмсалған ондаған тонна отын есептеледі. 

Өкінішке орай, жарық және жылу үшін қорытындысында тек қана ақшамен емес, атмосфераға бөлінетін және климатқа ықпал ететін парниктік газдармен төлеу керек.

Босқа жұмыс істейтін жүз 75-ваттық шамдар бір сағаттың ішінде  табиғи ортаны жолай зиянды заттармен ластай отырып, көмір немесе мұнайдың бірнеше килограммын жейді.  

Сол кезде әдеттегі жарық көздерін олардың энергия үнемдейтін аналогқа ауыстыру энергия ресурсын тұтынуды, және тиісінше жарыққа 5-есе шығынды қысқартады. Егер тұрмыста энергия үнемдейтін мұздатқыш, телевизор, кір жуу машинасын және т.б. қолданса – әрбір пәтерде электр энергиясын тұтыну шығындарын екі есеге азайтуға болады.

Энергия үнемдейтін шамды энергетикалық монополистердің «пайда  табуына» жол бермеу үшін орнату қажет емес. Ресурстарды үнемдей отырып, біздер, ең алдымен  біздің елдің болашағы туралы, планета болашағы  және біздің балаларымыздың   қамын ойлаймыз. 

Энергияны үнемдеу үшін не істеу керек?

• Ешқашан жарықты өшіруді ұмытпау.

• Энергия үнемдейтін шамдарды және жабдықтарды қолдану.

• Жылу шығынын азайту үшін пәтерде есік пен терезені жақсылап бітеу   қажет.

• Жылу беру реттегішін орнату (шұрасы бар батарея).

Күнделікті табиғи ресурстарға ұқыпты қарауды қалыптастыру біздің міндетіміз. Энергия үнемдеуге әркім өз үлесін қосуы керек. Күнделікті өмірде не затты босада үнемдеп үйренейік.

Оқушылар мұғаліммен амандасады, түгенделеді.

Психологиялық ахуал

.

Ноутбук

Пайдалы сілтеме

Youtube

Қорытынды

Қандай ой пайда болды?

Не сезіндім?

Не ұнады?

Рефлексия жасайды. Сабақтан кейін қандай әсер алғанын , не сезінгенін не ұнағанын айтып, алған әсерімен бөліседі.