Т. Сұлтанбеков «Көшпелі алтын» ғылыми – фантастикалық әңгімесінің көркемдік ерекшелігі

Бөлім:

Парасат пайымы

Педагогтің аты-жөні

Күні:

12.02.2024 ж.

Қатысушылар саны:

Ерекше білімді қажет ететін оқушы саны:

Қатыспағандар саны:

Пәні:

Қазақ әдебиеті

Сынып:

10 «В»

Сабақтың тақырыбы:

Т. Сұлтанбеков «Көшпелі алтын» ғылыми – фантастикалық әңгімесінің көркемдік ерекшелігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау.

Сабақтың мақсаты:

шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдайды.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурс

Сабақтың басы

10 мин

8 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

• Мұғалім оқушылармен амандасады.

• Сыныпты түгендейді.

• Сабақ мақсатымен таныстыру.

Үй тапсырмасын «Кім жылдам?» сұрақ – жауап арқылы пысықтау.

Жаңа сабақты түсіндіру.

Теңеу – заттың, құбылыстың ерекше белгілерін көрсетпей-ақ, оны басқа затпен, құбылыспен салыстыра суреттеу. 
Қарашы әне, майысқан аппақ гүлді,
Дәл өзіңнің нәп-нәзік білегіндей!
   Эпитет – заттың, құбылыстың айрықша сипатын, сапасын анықтайтын суретті сөз. 
Келеді алтын сағат көтеріліп,
Бастауға кең әлемнің жұмыс күнін.  
   Метафора құбылыстар мен заттардың ұқсастық белгілері негізінде астарлы мағынада қолданылуы.
   “Қолына алып шашақты сан мың найза, Жауынгер күн келеді жалаулатып”
   Метонимия – өзара байланысты балама ұғымдарды қолдану, құбылыс орнына оның ерекше қасиетін көрсету. 
   Бір табақ ет жеді (тамақ), сұйықтың орнына ыдыс атауының: табақ (бір табақ жеді);
   Синекдоха – бүтіннің орнына бөлшекті, жалпының орнына жалқыны немесе керісінше қолдану. 
   Жүз бас қой, жиырма тұяқ мал, тсс. 
   Гипербола – күшейту деген мағынаны білдіреді. Мысалы: 
   Жоғарғы ерні көк тіреп, төменгі ерні жер тіреп; айшылық алыс жерлерді бір күнде өтіп жеткені.
   Литота немесе кішірейту – заттың не құбылыстың қасиетін кішірейте суреттейтін көркемдік құрал. Мысалы: 
   "От орнындай тұяқтан, оймақтайы қалыпты" ("Ер Тарғын").

Пән мұғалімімен амандасады;

Сынып белсендісі сынып туралы ақпарат береді.

Сұрақтарға жауап береді.

Мұғалімді зейін қойып тыңдайды. Ережені қосымша оқулықтан жетілдіреді, түсінеді.

Ауызша кері байланыс беру.

Жақсы! Тамаша!

Жарайсың!

Керемет!

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Ресурс №1

Ресурс №2

Сабақтың ортасы

10 мин

7 мин

1 – тапсырма: Шығармадан көркемдегіш құралдарды табыңдар.

Теңеу –

Эпитет –

Метонимия –

Дескриптор:

- Шығармадан көркемдегіш құралдарды табады – 1 балл;
- Көркемдегіш құралдарды түрлеріне бөліп жазады – 1 балл;
- Жасалу жолын түсіндіреді – 1 балл.

№2-тапсырма:

Дескриптор:

• Шығарманы үлгіге қарап талдайды – 1 балл;

• Деректер келтіреді – 1 балл;

”Сұрақ-жауап” сюжет блйынша берілген сұрақтарға жауап беріңдер

• Әр сұрақ 1 балл

• 5 сұрақ – 5 балл

Шығармадан көркемдегіш құралдарды табады, жасалу жолын түсіндіреді.

Үлгіге қарап талдайды, өз ойын айқындап айтады..

Сұрақтарға жауап береді, өз ойын дәлелдейді.

Ауызша кері байланыс беру. Жақсы! Тамаша!
Бұл тапсырмадан нені білдіңдер?

Ауызша кері байланыс беру. Жақсы! Тамаша!

Ауызша кері байланыс беру. Жақсы! Тамаша!

Ресурс №3

Ресурс №4

Сабақтың аяқталуы.

10 мин

Сабақты бекіту.

Рефлекция

Тест сұрақтарына жауап беріңдер.

Үй тапсырмасы: Кейіпкерді сипаттап жазыңдар.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Бәрекелді!

1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың тестке жауап беруі бойынша бағаланады.

Ресурс №5