Абай облысының білім басқармасы

Ақсуат ауданы білім бөлімі

«М.Әуезов атындағы Көкжыра орта мектебі» КММ жанындағы интернат тәрбиешісі

Кунафина Райгул Казымовна

Тәрбиелік іс-шараларды жоспарлау, өткізу және бағалау әдістері

Интернаттық тәрбие процесінде тәрбиелік іс-шараларды тиімді ұйымдастыру балалардың тұлғалық, әлеуметтік және моральдық дамуын қамтамасыз етудің маңызды бөлігі болып табылады. Бұл бөлімде тәрбиелік іс-шараларды жоспарлау, өткізу және нәтижелерін бағалау әдістері қарастырылады.

1. Тәрбиелік іс-шараларды жоспарлау

Тәрбиелік іс-шараларды жоспарлау – бұл педагогикалық мақсаттарды нақты іс-әрекетке айналдыратын жүйелі процесс. Жоспарлау кезеңі келесі принциптерге негізделеді:

1. Мақсатқа бағдарлану

* Әрбір іс-шараның нақты мақсаты мен міндеттері айқын көрсетілуі керек. Мақсаттар тәрбиенің жалпы бағыттарына сәйкес келуі қажет: адамгершілік, патриоттық, әлеуметтік, шығармашылық, дене тәрбиесі.

2. Жас ерекшеліктерін ескеру

* Тәрбие жұмысы оқушылардың жас ерекшеліктеріне және психологиялық даму деңгейіне сай құрылуы тиіс. Мысалы, бастауыш сынып оқушылары үшін ойын және практикалық іс-әрекеттер маңызды, ал жоғары сынып оқушылары үшін пікірталас, жобалық жұмыстар, тренингтер тиімді.

3. Әдіс-тәсілдерді үйлестіру

* Тәрбиелік іс-шараларда түрлі педагогикалық әдістер қолданылады: әңгімелесу, рөлдік ойын, топтық тапсырмалар, тренингтер, шығармашылық конкурстар, экскурсиялар, жобалық іс-шаралар.

4. Ресурстар мен уақытты жоспарлау

* Іс-шараларды өткізу үшін қажетті материалдық, қаржылық, ұйымдастырушылық ресурстар мен уақыт бөлінуі алдын ала анықталады.

5. Критерийлер мен нәтижелерді белгілеу

* Іс-шараның соңында қандай нәтижелер күтілетіні, қандай критерийлер бойынша бағаланатыны жоспарға енгізіледі.

2. Тәрбиелік іс-шараларды өткізу

Тәрбиелік іс-шараларды өткізу кезінде педагог төмендегідей әдістерді қолданады:

1. Топтық және жеке іс-шаралар

* Топтық іс-шаралар балалардың әлеуметтік қарым-қатынас дағдыларын, ынтымақтастық қабілетін дамытады.

* Жеке іс-шаралар әр оқушының қабілеттерін дамытуға және психологиялық қолдауды қамтамасыз етуге бағытталған.

2. Ойын әдісі мен рөлдік әрекеттер

* Ойын арқылы балалар моральдық және әлеуметтік нормаларды меңгереді, проблемаларды шешу дағдыларын қалыптастырады.

3. Шығармашылық жобалар және тәжірибелік іс-шаралар

* Жобалық жұмыстар балалардың шығармашылық қабілетін, жауапкершілігін және топтық жұмыстағы белсенділігін арттырады.

4. Тренингтер және пікірталастар

* Эмоционалды интеллектті дамыту, коммуникативтік дағдыларды жетілдіру, өз ойын еркін жеткізуге үйрету үшін қолданылады.

5. Экскурсиялар және қоғамдық іс-шаралар

* Мәдени, тарихи және қоғамдық ортаны тануға бағытталған іс-шаралар тұлғалық даму мен әлеуметтік тәжірибе жинауға ықпал етеді.

Тәрбиелік іс-шараларды бағалау әдістері

Іс-шаралардың нәтижелілігін бағалау – тәрбие процесінің сапасын анықтаудың негізгі компоненті. Бағалау келесі тәсілдер арқылы жүзеге асырылады:

1. Бақылау және мониторинг

* Тәрбиешілер оқушылардың іс-шараға қатысу белсенділігін, мінез-құлқын, топтағы қарым-қатынасын бақылайды.

* Бақылау күнделікті немесе іс-шара соңында жүргізілуі мүмкін.

2. Анкеталау және сауалнама

* Оқушыларға іс-шарадан алған әсерлері, ұсыныстары мен пікірлерін сұрау арқылы бағалау жүргізіледі.

* Бұл әдіс олардың субъективті бағасын, эмоционалды қанағаттануын анықтауға мүмкіндік береді.

Портфолио және жұмыс нәтижелері

* Шығармашылық жобалар, суреттер, эсселер, зерттеу жұмыстарын жинақтау арқылы іс-шараның нақты нәтижелері бағаланады.

Топтық талқылау және рефлексия

* Іс-шарадан кейін топтық талқылау ұйымдастыру арқылы балалар өз әсерлерін, сабақ алған тәжірибесін бөліседі.

* Бұл әдіс балалардың өзін-өзі бағалауын, сыни ойлау қабілетін дамытады.

Педагогикалық қорытынды

* Тәрбиеші іс-шараның тиімділігін анықтап, жетілдіру бойынша ұсыныстар береді.

* Бағалау нәтижесі жылдық жоспарға кері байланыс ретінде енгізіледі.

Тәрбиелік іс-шараларды жоспарлау, өткізу және бағалау жүйелі, мақсатқа бағдарланған, жас ерекшеліктері мен психологиялық ерекшеліктерін ескеретін процесс болуы керек. Бұл балалардың әлеуметтік, моральдық және тұлғалық дамуына тікелей ықпал етеді. Тәрбиешінің кәсіби шеберлігі мен жоспарлаудың дұрыс әдістемесі интернаттағы тәрбиелік процестің тиімділігін арттырады және балалардың жан-жақты дамуына жағдай жасайды.