Сабақ:

Сынып: 8

Пәні: қазақ әдебиеті

Мектеп: Жамбыл орта мектебі

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Ташмағамбетова Гүлбану Жұмабекқызы

Қатысқан оқушылар саны: 24

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Мұқағали Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда» поэмасы

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

8.Т/Ж 1. әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау;

8.А/И 2. шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;

8.Б/С 3. шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады:

Көркем шығарманың жанрын табады, мазмұнын баяндайды

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Поэмадағы автор қолданысындағы көркемдегіш құралдардарды талдап көрсетеді. Сюжеттік құрылымын анықтайды

Кейбір оқушылар орындай алады:

Поэмадағы кейіпкерлердің сын-пікірлерін талдай отыра, өзіндік сыни пікір құрастырып жазады.

Ойлау деңгейлері

Білу, түсіну, қолдану,талдау, жинақтау, бағалау

Бағалау критерийі

Көркем шығарманың жанрын анықтап, мазмұнын түсінеді;

Сюжеттік құрылымын анықтайды;

Көркемдегіш құралдарды жіктеп, талдап көрсетеді;

Әдеби сын-пікірлерге сүйене өз пікірін құрастырып жазады.

Сабақта қамтылатын

құндылықтар

Шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау.

Дұрыс шешім қабылдау.

Қарым-қатынас жасау қабілеті, жауапкершілік.

Айналадағыларға қамқорлық.

Пәнаралық байланыс

Музыка, география

Алдыңғы оқу

Өткен тақырыппен байланыс

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

бағалау

ресурстар

Сабақтың басы

7 минут

Сабақтың ортасы

10 минут

7 минут

10 минут

Қызығушылықты ояту. Сынып ахуалын «Комплименттер бұрқасыны» атты ширатумен бастаймыз.

3 топқа берілген пазлдарды жинақтау арқылы бөлінеміз.

1 топ- ана;

2 топ- бала;

3 топ- аққу.

ҰЖ.Ой қозғау. «Миға шабуыл». Мынау кім, бұл кісі жайлы не білесіңдер?

Қандай өлең және поэмаларын білесің?

Нұрғиса Тілендиевтің «Аққу» күйін тыңдайық. Тақтада берілген сабақ тақырыбы мен оқу мақсаттарымен таныстырып кету

№ 1 тапсырма. ТЖ. Мәтінмен жұмыс.

«Аялдамадағы бекет» әдісінің орындау алгоритмі түсіндіріледі.

1 топ.

Шығарманы мұқият оқып, жанрын,оқиғаның (эпилогын) басын, байланысын постер негізінде түсіндіруі керек. Әр топ тапсырма орындалған постер мазмұнын келесі топқа түсіндіреді.

ІІ топ. Шығарманы мұқият оқып, жанрын, оқиғаның дамуын, шиленісуін постер негізінде түсіндіруі керек. Әр топ тапсырма орындалған постер мазмұнын келесі топқа түсіндіреді.

ІІІ топ. Шығарманы мұқият оқып, жанрын, оқиғаның шарықтау шегін, шешімін постер негізінде түсіндіруі керек. Әр топ тапсырма орындалған постер мазмұнын келесі топқа түсіндіреді.

№ 2 тапсырма. ЖЖ.ТЖ.

«Ойлан, жұптас, бөліс» стратегиясының орындау алгоритмі түсіндіріледі.

Оқулықпен жұмыс, дәптерге орныдау. Поэмада ақын тілімен берілген көркемдегіш құралдарға анықтамасын сәікестендіру және поэма үзіндісінен тауып жаз.

№3 тапсырма.ТЖ.ЖЖ. «STOP-KADR» әдісінің орындау алгоритмі түсіндіріледі.

Тақтада поэмадан алынған үзінділерден автордың көзқарасын жеке, жұппен, топпен талқылайды. Осы сыни көзқарастарын жинақтай отыра өзіндік сын пікір жазады.

Тәуіп шал:

«Мана, күндіз, тәуіп шал не деп кетті?!
Әлде өтірік, әлде шын демеп кетті…
-Аққуменен баланы аластаңдар,
Деді-дағы жәйімен жөнеп кетті…»

Әке:

-Апыр-ай, қалай барам, қалай барам?!
Атармын аққу құсты қалай ғана?!
Айдынның аққулары ұйықтағанда,
Өрген мал, өскен шырша абайлаған,
Барлығы қасиетке қарайлаған
Оқ атам қасиетке қалай ғана?..
Бармаймын, бара алмаймын, қалай барам?!

Ана:
— Жалғыз ұлдан артық па, жалған бәрі’!
Балам өлсе, бақыттың керегі не?!
Топан су басып кетсін қалғандарын.
Перзент сұрап несіне армандадың?!
Құрысын онсыз сенің жанған бағың!Мылтықты әкел!
Атты ертте!
Жалған бәрі!

Қарт:
…Білмеймін, cop аттың ба, бақ аттың ба?!
Аққуға кезенерде, ырым жасап,
Тым құрса саусағыңды қанаттың ба?

Критериалды бағалау.

ҚБ.

ҚБ. «бес саусақ»

ҚБ. Жапон әдісі

«О» таңдану;

«М» орташа;

Үнсіздік- үнамады.

ҚБ. «Бағдаршам» әдісі

Бағалау критерийі:

Көркем шығарманың жанрын анықтайды, мазмұнын түсінеді;

Сюжеттік құрылымын анықтайды;

Көркемдегіш құралдарды жіктеп, талдап көрсетеді;

Әдеби сын-пікірлерге сүйене өз пікірін құрастырып жазады.

Дескриптор

- Берілген суреттер арқылы шығарманың жанрын табады

-Поэма желісінен оқиғаның басын, дамуын, шарықтау щегін, шиленісуін, шешімін анықтап дәлел келтіреді.

- Поэмадан психололгиялық параллелизм, эллипсис түрлеріне сай үзінділерді табады,дәлелдейді

- Сыни-пікірлерді қорытындылайды, өз көзқарасын,

ой-пікірін жазады

Интербелсенді тақта

«Комплимент

тер бұрқасыны» ширату

Презентация

Музыка

«Миға шабуыл» әдісі

«Аялдамадағы бекет» әдісі

Постер

Маркелер

«Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі

Кестемен жұмыс

Оқулықпен жұмыс

Жапон әдісі

«Бағдаршам» әдісі

Сабақтың соңы

6 минут

Рефлексия. «Плюс, минус, қызықты» әдісі орындау алгоритмі. Ауызша не жазбаша орындауға болады. Үлестірме түрінде не тақтадан қарап қолдануға болады.

Үйге тапсырма: Поэманың композициялық құрылысына жоспр құру

Кері байланыс

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Мен сабақ барысында оқушының сабаққа деген ынтасын, қызығушылығын тудыратын тиімді деген әдістерді алдым. «Аялдамадағы бекет» әдісін алған себебім, топпен жұмыс барысында оқушылар жақыын отырып

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.

Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?

Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?

Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?

Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланған уақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?

№

Көркемдегіш құралдар

Анықтамасы

Поэмадан үзінді

1.

Психологиялық паралеллизм

Адам бойындағы ішкі күйініш, сүйінішін, табиғатпен, жан-жануарлар дүниесімен салыстыра суреттеу.Екі құбылысты салыстыру.

2.

перифраз

Құбылыс пен заттың атын атамай, айрықша белгі қасиеттеріне негіздей отыра ауыстыру тәсілі

3

Сатира

Суреттеп отырған оқиғаны, құбылысты, не кейіпкерді,өткір сынға алып, әжуаға айналдыратын көркемдік бейнелеу тәсілі

4

ирония

Адамға сырттай жақсы баға берсе де, ішкі мағынасы қарсы келіп, келекеге айналдыратын құбылту.

М. Қара кісі-аппақ

5

гротеск

Оқиғалармен кейіпкерлердің тоғысуынан тұратын,жақсымен жаманды, қайғымен күлкіні шендестіруге құрылған көркемдік бейнелеу тәсілі

6

эллипсис

Сөйлемнің бір мүшесін алып тастау арқылы құрылған сөз үлгісі. Диалогтерде көп қолданылады.

Бағалау критерийі:

№

тапсырма

Дескриптор

Балл

Білім алушы:

Көркем шығарманың жанрын анықтайды, мазмұнын түсінеді;

Сюжеттік құрылымын анықтайды.

1

Берілген сұрақтар арқылы шығарманың жанрын табады

Поэма желісінен оқиғаның басын, дамуын, шарықтау щегін, шиленісуін, шешімін анықтап дәлел келтіреді.

1

Көркемдегіш құралдарды жіктеп, талдап көрсетеді;

2

Поэмадан психлолгиялық параллелизм, перифраз, эллипсис түрлеріне сай үзінділерді табады, дәлелдейді

2

Әдеби сын-пікірлерге сүйене өз пікірін құрастырып жазады.

3

Сыни-пікірлерді қорытындылайды, өз көзқарасын, ой-пікірін жазады

3