Акимбаев Куттыбек Алтынбекович,

Директордың тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары,

математика пән мұғалімі

«№57 «Сарыарқа» жалпы білім беретін мектеп»

коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Жетісай ауданы, Түркістан облысы.

Заманауи педагогтың оқу-тәрбие жұмыстарын жүргізуде технологияларды тиімді пайдалануы

Қазіргі заманда білім беру жүйесінің дамуы ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың (АКТ) кеңінен қолданылуымен тығыз байланысты. Заманауи педагог үшін жаңа технологияларды тиімді пайдалану – білім алушылардың танымдық белсенділігін арттырып, оқу-тәрбие процесін оңтайландырудың маңызды шарты болып табылады.

АКТ-ның білім беру процесіндегі рөлі

Білім беру саласында АКТ-ны қолдану оқыту әдістерін түрлендіріп, оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады. Мысалы, мультимедиялық ресурстарды, онлайн-платформаларды, интерактивті тақталарды пайдалану сабақтың мазмұнын байытып, оқу материалын түсінуді жеңілдетеді.

Мысалы, география немесе биология пәндерінде 3D модельдерді қолдану арқылы табиғи құбылыстарды көрнекі түрде көрсетуге болады. Ал тарих сабағында виртуалды шындық (VR) элементтерін пайдалану өткен дәуірлерге «саяхат» жасауға мүмкіндік береді.

Цифрлық білім беру платформалары

Қазіргі таңда педагогтар Google Classroom, Microsoft Teams, BilimLand сияқты онлайн-платформаларды белсенді қолдануда. Бұл платформалар мұғалімдерге оқушылармен тиімді қарым-қатынас жасауға, оқу материалдарын бөлісуге және білім деңгейін бақылауға көмектеседі.

Мысалы, қазақ тілі мен әдебиеті сабағында Kahoot, Quizizz сияқты интерактивті бағдарламалар арқылы оқушылардың білімін тест түрінде тексеруге болады. Бұл әдіс оқушылардың бәсекелестік рухын оятып, сабаққа деген қызығушылығын арттырады.

Интерактивті оқыту әдістері

Заманауи педагог әртүрлі интерактивті әдістерді қолдану арқылы білім алушылардың белсенділігін арттыра алады.

1. Флиппед-оқыту (Flipped learning) – оқушылар сабаққа дейін тақырыпты өз бетінше оқып, сыныпта тәжірибелік тапсырмалар орындайды. Бұл әдіс олардың өзіндік іздену қабілетін дамытады. Сонымен қатар, оқушылардың уақытын тиімді пайдалануға, алған білімдерін практикада қолдануға мүмкіндік береді. Оқытушы сабақ барысында күрделі тұстарды түсіндіріп, оқушылармен бірге тақырыпты тереңдетіп талқылайды. Бұл әдіс оқушының өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырып, олардың шығармашылық ойлау қабілетін жетілдіреді. Мысалы, математика сабағында оқушылар алдын ала теориялық материалдарды оқып, сабақта есеп шығару мен талдау жұмыстарын жасайды.

2. Ойын технологиялары – білім беру ойындары мен викториналар оқушылардың пәнге деген қызығушылығын оятып, білімді жеңіл қабылдауға ықпал етеді. Ойын элементтерін пайдалану сабақ барысында оқушылардың белсенділігін арттырып, олардың мотивациясын күшейтеді. Мысалы, «Quizizz» немесе «Kahoot» платформаларында құрылған сұрақ-жауап ойындары арқылы оқушылар білімдерін қызықты түрде тексере алады. Сонымен қатар, тіл үйрену сабақтарында «Wordwall» сияқты платформаларда әртүрлі интерактивті ойындар ұйымдастыруға болады. Бұл әдіс оқушыларды пәнді терең меңгеруге ынталандырады.

3. Жобалық оқыту әдісі – оқушылар зерттеу жүргізіп, өз жобаларын әзірлейді, бұл олардың шығармашылық қабілеттерін дамытады. Жобалық оқыту әдісі оқушыларды өз бетімен ізденуге, ғылыми зерттеулер жүргізуге және нәтижелерін көпшілік алдында қорғауға үйретеді. Мысалы, экология сабағында оқушылар өз аймағындағы экологиялық проблемаларды зерттеп, оларды шешу жолдары бойынша жоба әзірлей алады. Бұл әдіс олардың аналитикалық ойлау қабілетін, командалық жұмыс дағдыларын және зерттеушілік қабілеттерін дамытады.

Заманауи педагог үшін технологияларды тиімді пайдалану оқу-тәрбие процесінің сапасын арттырып қана қоймай, оқушылардың шығармашылық және танымдық қабілеттерін дамытуға мүмкіндік береді. Оқыту үрдісінде жаңа технологияларды ұтымды қолдану – XXI ғасыр мұғалімінің басты міндеттерінің бірі. Сондықтан, әр педагог білім беру саласындағы заманауи технологияларды игеріп, оларды өз тәжірибесінде белсенді қолдануы қажет.

Оқу-тәрбие процесінде технологияларды тиімді пайдалану мұғалімдер мен оқушылар арасындағы кері байланысты нығайтады, білім беру сапасын арттырады және оқушылардың жеке қабілеттерін дамытуға жағдай жасайды. Сондықтан, педагогтар АКТ құралдарын тиімді пайдаланып, оқытудың заманауи әдістерін енгізуі қажет.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Құдайбергенова К.С. Білім берудегі инновациялық технологиялар. – Алматы: «Мектеп», 2021.

2. Назарбаев Н.Ә. Қазақстандық білім және ғылым жүйесін дамыту жолдары. – Астана, 2019.

3. Әбдіманапова Ш.А. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың білім беру процесіндегі орны. – Алматы: «Қазақ университеті», 2020.

4. Білім беру технологиялары: оқулық / ред. басқарған С.А. Әбенов. – Астана, 2022.

5. Электронды ресурстар: BilimLand.kz, Kahoot.com, Quizizz.com, Microsoft Teams, Google Classroom.