Дұрыс әрекет құндылығы
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Дұрыс әрекет
құндылығы
1 слайд
Дұрыс әрекет құндылығы
2 слайд
Жоспар:
1. Дұрыс әрекет жалпыадамзаттық құндылық ретінде.
2. Білім беру үрдісін Дұрыс әрекетке үйретудегі
мақсаттары.
3. Дұрыс әрекетке тән қасиеттер.
4. Болып жатқан нәрсеге қарсыласпау.
5. Дұрыс әрекет ету іс – тәжірибесі.
2 слайд
Жоспар: 1. Дұрыс әрекет жалпыадамзаттық құндылық ретінде. 2. Білім беру үрдісін Дұрыс әрекетке үйретудегі мақсаттары. 3. Дұрыс әрекетке тән қасиеттер. 4. Болып жатқан нәрсеге қарсыласпау. 5. Дұрыс әрекет ету іс – тәжірибесі.
3 слайд
Аксиология (грекше axiоs -құндылық және
logos – ілім) - “құндылық” категориясын
зерттейтін философия саласы.
Адам үшін аса маңызды заттар,
құбылыстар, қасиеттер, жай-күйлер
құндылықтар деп аталады.
Тұлға құндылықтарының
иерархиясы
3 слайд
Аксиология (грекше axiоs -құндылық және logos – ілім) - “құндылық” категориясын зерттейтін философия саласы. Адам үшін аса маңызды заттар, құбылыстар, қасиеттер, жай-күйлер құндылықтар деп аталады. Тұлға құндылықтарының иерархиясы
4 слайд
Т.И.Петракова ұсынған құндылықтардың
жүйесінің жіктемесі оларды үш түрге бөліп
қарастыруды көздейді:табиғи, жүре пайда болған
және абсолюттік
Табиғи құндылықтар - табиғи күштер және жан қабілеттерінің,яғни
ақыл,сезім,ерік құндылықтары. Бұл адамға туғаннан беріледі.Бұл
құндылыққа ақылдың айқындығы,ойдың жылдамдығы,естің
сенімділігі,сезімнің шынайылығы,еріктің қайраттылығы жатады.
Жүре пайда болған құндылықтарға адалдық,батылдық,
шыдамдылық,қажырлық,мақсатқа талпынушылық жатады.
Абсолют жалпыадамзаттық мәңгілік құндылықтар-ол уақытпен
өзгермейтін,белгілі бір адамдардың шеңберіне ғана емес бүкіл адамзат
үшін маңызы зор құндылықтар және ешқандай ортамен,қоғаммен
шектелмейтін , ұлтына , нәсіліне ,дініне қарамайтын өзара тәуелді
және бір-біріне етене еніп, бүкіл адамзат үшін маңызы зор
құндылықтар.
4 слайд
Т.И.Петракова ұсынған құндылықтардың жүйесінің жіктемесі оларды үш түрге бөліп қарастыруды көздейді:табиғи, жүре пайда болған және абсолюттік Табиғи құндылықтар - табиғи күштер және жан қабілеттерінің,яғни ақыл,сезім,ерік құндылықтары. Бұл адамға туғаннан беріледі.Бұл құндылыққа ақылдың айқындығы,ойдың жылдамдығы,естің сенімділігі,сезімнің шынайылығы,еріктің қайраттылығы жатады. Жүре пайда болған құндылықтарға адалдық,батылдық, шыдамдылық,қажырлық,мақсатқа талпынушылық жатады. Абсолют жалпыадамзаттық мәңгілік құндылықтар-ол уақытпен өзгермейтін,белгілі бір адамдардың шеңберіне ғана емес бүкіл адамзат үшін маңызы зор құндылықтар және ешқандай ортамен,қоғаммен шектелмейтін , ұлтына , нәсіліне ,дініне қарамайтын өзара тәуелді және бір-біріне етене еніп, бүкіл адамзат үшін маңызы зор құндылықтар.
5 слайд
Сүйіспеншілі
к
І ш
к
і
т ы
н
ы
ш
т ы
қ
А
қ
и
қ
а
т
Д
ұ
р
ы
с
ә р
е к
е т
Қ
и
я
н
а
т
ж
а
с
а
м
а
у
Адам
5 слайд
Сүйіспеншілі к І ш к і т ы н ы ш т ы қ А қ и қ а т Д ұ р ы с ә р е к е т Қ и я н а т ж а с а м а у Адам
6 слайд
АБСОЛЮТТІК ЖАЛПЫ АДАМЗАТТЫҚ
ҚҰНДЫЛЫҚТАР
Қиянат жасамау
Ішкі тыныштық
Сүйіспеншілік
Дұрыс әрекет
Ақиқат
Адам ақиқатты танып, сүйіспеншілікпен дұрыс әрекет еткенде
оның жан дүниесінде ішкі тыныштық пайда болады, ішкі
тыныштығы бар адам ешкімге қиянат жасамайды.
6 слайд
АБСОЛЮТТІК ЖАЛПЫ АДАМЗАТТЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚТАР Қиянат жасамау Ішкі тыныштық Сүйіспеншілік Дұрыс әрекет Ақиқат Адам ақиқатты танып, сүйіспеншілікпен дұрыс әрекет еткенде оның жан дүниесінде ішкі тыныштық пайда болады, ішкі тыныштығы бар адам ешкімге қиянат жасамайды.
7 слайд
1. ДҰРЫС ӘРЕКЕТ
ҚҰНДЫЛЫҒЫ ТУРАЛЫ...
Дұрыс әрекет - жүректен шығып,сосын сөз
ретінде бейнеленетін және іс жүзінде
қолданылатын құндылық.
Ойдағы сүйіспеншілік – ақиқат,
Істегі сүйіспеншілік – дұрыс әрекет.
Дұрыс әрекет – әрекеттегі сүйіспеншілік.
Ақиқаттан туындағанның барлығы –
дұрыс әрекет.Дұрыс әрекет –өмір негізі
7 слайд
1. ДҰРЫС ӘРЕКЕТ ҚҰНДЫЛЫҒЫ ТУРАЛЫ... Дұрыс әрекет - жүректен шығып,сосын сөз ретінде бейнеленетін және іс жүзінде қолданылатын құндылық. Ойдағы сүйіспеншілік – ақиқат, Істегі сүйіспеншілік – дұрыс әрекет. Дұрыс әрекет – әрекеттегі сүйіспеншілік. Ақиқаттан туындағанның барлығы – дұрыс әрекет.Дұрыс әрекет –өмір негізі
8 слайд
«Дұрыс әрекет - мақсатқа жеткізер жолды
дұрыс таңдаудан басталады»
Әл - Фараби
Адам - өз тағдырының иесі. «Гүліне қарама, түбіне қара»
-дейді халқымыз.Жас кезімде әрдайым ізденіс үстінде
жүретінмін. Бір нәрсенің соңына адал жүрек, ақ ниетпен
түссең, соның жемісін көресің. Бәрі ниетке байланысты,
еш жерде есеп болмау керек. Қарапайым нәрсеге
риза бол. Сен өмірді жақсы көрсең қарапайым нәрселердің
Тоқтар Әубакиров құндылығын мойындайсың.
8 слайд
«Дұрыс әрекет - мақсатқа жеткізер жолды дұрыс таңдаудан басталады» Әл - Фараби Адам - өз тағдырының иесі. «Гүліне қарама, түбіне қара» -дейді халқымыз.Жас кезімде әрдайым ізденіс үстінде жүретінмін. Бір нәрсенің соңына адал жүрек, ақ ниетпен түссең, соның жемісін көресің. Бәрі ниетке байланысты, еш жерде есеп болмау керек. Қарапайым нәрсеге риза бол. Сен өмірді жақсы көрсең қарапайым нәрселердің Тоқтар Әубакиров құндылығын мойындайсың.
9 слайд
Әр адам бойында бар ар-ұждан
дауысын ажырату және ести білу
қабілеттерін ояту , күнделікті өмірде
дұрыс әрекет ету қасиеттерін
дамытатын және оны жүзеге асыратын
ойларын,сөздерін және іс-амалдарын
бекіту болып табылады
2. Білім беру үрдісін дұрыс әрекетке
үйретудегі мақсаттары.
9 слайд
Әр адам бойында бар ар-ұждан дауысын ажырату және ести білу қабілеттерін ояту , күнделікті өмірде дұрыс әрекет ету қасиеттерін дамытатын және оны жүзеге асыратын ойларын,сөздерін және іс-амалдарын бекіту болып табылады 2. Білім беру үрдісін дұрыс әрекетке үйретудегі мақсаттары.
10 слайд
3.ДҰРЫС ӘРЕКЕТКЕ ТӘН
ҚАСИЕТТЕР
Әдет: өзінің шынайы болмысын түсінуге негізделген. Дұрыс әрекет
адам өмірінің негізі болуы керек.
Қанағат: тілек – қалау адамды әрекет етуге итермелейді және оның
өміріндегі амал әрекетіне себепші болады.
Ынтымақтастық: жастары, әлеуметтік және экономикалық
жағдайы өзгелермен үйлесімді өмір сүруге үйрету.
Тәртіп: адам іс-әрекетіндегі жетістігінің негізі. Бұл қасиет баланың
бойына сәби кезінен бастап даруы керек.
Парыз бен ризашылық: әр адамның өз отбасы , өмір сүретін
қоғамы мен елі алдындағы парызы мен міндеті бар.
Дұрыс ой: адамның Дұрыс әрекетке бастайтын таза және асқақ
ойы болуы керек.
Дұрыс сөз: тіл бұл шынайы тәрбиеліліктің көрсеткіші.Сауатсыз,
дөрекі сөйлеу, ашу мен ызаға толы сөз адам днсаулығына кері әсерін
тигізеді.
10 слайд
3.ДҰРЫС ӘРЕКЕТКЕ ТӘН ҚАСИЕТТЕР Әдет: өзінің шынайы болмысын түсінуге негізделген. Дұрыс әрекет адам өмірінің негізі болуы керек. Қанағат: тілек – қалау адамды әрекет етуге итермелейді және оның өміріндегі амал әрекетіне себепші болады. Ынтымақтастық: жастары, әлеуметтік және экономикалық жағдайы өзгелермен үйлесімді өмір сүруге үйрету. Тәртіп: адам іс-әрекетіндегі жетістігінің негізі. Бұл қасиет баланың бойына сәби кезінен бастап даруы керек. Парыз бен ризашылық: әр адамның өз отбасы , өмір сүретін қоғамы мен елі алдындағы парызы мен міндеті бар. Дұрыс ой: адамның Дұрыс әрекетке бастайтын таза және асқақ ойы болуы керек. Дұрыс сөз: тіл бұл шынайы тәрбиеліліктің көрсеткіші.Сауатсыз, дөрекі сөйлеу, ашу мен ызаға толы сөз адам днсаулығына кері әсерін тигізеді.
11 слайд
Бақытты адам
Өзге адамдардың өзі
туралы не ойлайтынын
уайымдамау
Танып – білуін
тоқтатпай
жалғастыру
Үнемі жадырап,
күлімсіреп
жүреді
Барлығынан
жақсылық көруге
тырысады
Әрқашан кішіпейіл
және риза
Осы сәтен өмір
сүреді
Осы өмірдің бәрі
кемел еместігін біледі
Қоршаған ортаға
өз үлесін қосады
11 слайд
Бақытты адам Өзге адамдардың өзі туралы не ойлайтынын уайымдамау Танып – білуін тоқтатпай жалғастыру Үнемі жадырап, күлімсіреп жүреді Барлығынан жақсылық көруге тырысады Әрқашан кішіпейіл және риза Осы сәтен өмір сүреді Осы өмірдің бәрі кемел еместігін біледі Қоршаған ортаға өз үлесін қосады
12 слайд
4. Болып жатқан нәрсеге қарсыласпау.
Бақытты өмірдің сыры:
•«Мен болып жатқан нәрсеге қарсы емеспін». Қарсыласпау
дегеніміз болып жатқан нәрсеге іштей икемделу, сонымен
бірге біте қайнасу.
Қарсыласпау:
•пікір білдірмеу, байланып қалмау шынайы еркіндік
пен рухани тазарған өмірдің үш қыры
12 слайд
4. Болып жатқан нәрсеге қарсыласпау. Бақытты өмірдің сыры: •«Мен болып жатқан нәрсеге қарсы емеспін». Қарсыласпау дегеніміз болып жатқан нәрсеге іштей икемделу, сонымен бірге біте қайнасу. Қарсыласпау: •пікір білдірмеу, байланып қалмау шынайы еркіндік пен рухани тазарған өмірдің үш қыры
13 слайд
Болып жатқан жағдайға
қарсыласпаудың үш қыры
Солай ма? – жақсы және жаман хабарға бірдей бет
бұрады
Мүмкін - пікір білдірмеу
Бұлда өтеді - Өткен шақты босат, қазіргі уақытқа
орал.
13 слайд
Болып жатқан жағдайға қарсыласпаудың үш қыры Солай ма? – жақсы және жаман хабарға бірдей бет бұрады Мүмкін - пікір білдірмеу Бұлда өтеді - Өткен шақты босат, қазіргі уақытқа орал.
14 слайд
5.Дұрыс әрекет ету іс – тәжірибесі.
Тәннің үш дұшпаны:
1.Сатқындыққа бейімділік
2.Сарандық заттарға сарандық
3.Тірі жанды жәбірлеуге бейімділік
Сөздің үш дұшпаны:
1.Үрей таратудан рахаттану
2.Жалған сөйлеу
3.Өсек айту
Ақылдың үш дұшпаны
1.Басқаның затына құмарлық
2.Көреалмаушылық
3.Арсыздық
14 слайд
5.Дұрыс әрекет ету іс – тәжірибесі. Тәннің үш дұшпаны: 1.Сатқындыққа бейімділік 2.Сарандық заттарға сарандық 3.Тірі жанды жәбірлеуге бейімділік Сөздің үш дұшпаны: 1.Үрей таратудан рахаттану 2.Жалған сөйлеу 3.Өсек айту Ақылдың үш дұшпаны 1.Басқаның затына құмарлық 2.Көреалмаушылық 3.Арсыздық
15 слайд
АҚИҚАТҚА ЖҮГІНУ
ЖАҚСЫ МІНЕЗ
ДҰРЫС ІС ӘРЕКЕТ
СЕЗІМ МҮШЕЛЕРІН ҚАДАҒАЛАУ
ТӘРТІП
БАЙЛАНЫП ҚАЛМАУ
ҚИЯНАТ ЖАСАМАУ
РИЯСЫЗ ҚЫЗМЕТ ЕТУ
ДҰРЫС ӘРЕКЕТ АСПЕКТІЛЕРІ
15 слайд
АҚИҚАТҚА ЖҮГІНУ ЖАҚСЫ МІНЕЗ ДҰРЫС ІС ӘРЕКЕТ СЕЗІМ МҮШЕЛЕРІН ҚАДАҒАЛАУ ТӘРТІП БАЙЛАНЫП ҚАЛМАУ ҚИЯНАТ ЖАСАМАУ РИЯСЫЗ ҚЫЗМЕТ ЕТУ ДҰРЫС ӘРЕКЕТ АСПЕКТІЛЕРІ
16 слайд
Аңыз «Қарындаштың бес сапасы»
Әжесінің хат жазып отырғанын көрген немересі; әже сіз хатқа мен туралы жазып
жатырсың ба?- деп сұрайды. Әжесі жазуын тоқтатып, езу тартып немересіне : — Сен
дәл таптың, мен сен туралы жазып жатырмын. Бірақ менің не жазып отырғаным
маңызды емес, немен жазып отырғаным маңызды. Мен сен ержеткенде осы қарындаш
сияқты болғаныңды қалаймын …. Немересі қарындашты қолына алып ары қарап, бері
қарап айрықша ештеңені байқамай; — Әже ол дәл басқа қарындаштар сияқтығой,
ешқандай ерекшелік көріп тұрған жоқпын,- дейді. — Балам, барлығы затты дұрыс көре
білуге байланысты. Бұл қарындаш бес түрлі жақсы қасиетке ие, сен ер жеткенде сол
бес қасиет бойыңнан табылса өзіңмен және әлеммен үйлесімде боласың.
— Біріншіден ; сен данышпан бола аласың, бірақ ешқашан сені жетелеп тұрған бір
тылсым күш бар екенін ұмытпа.Оны біз Алла тағаланың ісі дейміз оған сенімді бол.
Екіншіден; жазу үшін мен қарындашты әр кезде ұштап отырам, оған ол
ұнамайды,бірақ ұштаған сайын менің жазуым әдемі нәзік жазып отырады. Демек,
ұнамаса да шыдамдылық таныта білу керек, арты жақсылыққа әкеледі.
— Үшіншіден : егер қате жазып кетсең қарындашты әр кезде өшіргіш пен сүртіп
тастауға болады . Еске сақта, қателігіңді түсініп, кешірім сұрау ешқашан ұят емес.
Қателік жасау әр адамға тән нәрсе, бірақ уақытында соны түсіне білсең дұрыс жолдан
ешқашан шатаспайсың.
— Төртіншіден : Қарындаштын сыртындағы ағашы мен формасы емес, оның ішіндегі
графикке мән беру қажет. Сондықтан, ішкі жан дүниең таза болуыңа көңіл бөлу қажет.
— Ал бесінші қарындаш әр кезде өзінің артынан із тастап кетіп отырады. Осылай сен
де өскен сайын өз қылықтарыңмен, іс-әрекеттерің мен із тастап отырасың. Сондықтан
да, әр басқан ізіңді ойланып нық басуға тырыс.
16 слайд
Аңыз «Қарындаштың бес сапасы» Әжесінің хат жазып отырғанын көрген немересі; әже сіз хатқа мен туралы жазып жатырсың ба?- деп сұрайды. Әжесі жазуын тоқтатып, езу тартып немересіне : — Сен дәл таптың, мен сен туралы жазып жатырмын. Бірақ менің не жазып отырғаным маңызды емес, немен жазып отырғаным маңызды. Мен сен ержеткенде осы қарындаш сияқты болғаныңды қалаймын …. Немересі қарындашты қолына алып ары қарап, бері қарап айрықша ештеңені байқамай; — Әже ол дәл басқа қарындаштар сияқтығой, ешқандай ерекшелік көріп тұрған жоқпын,- дейді. — Балам, барлығы затты дұрыс көре білуге байланысты. Бұл қарындаш бес түрлі жақсы қасиетке ие, сен ер жеткенде сол бес қасиет бойыңнан табылса өзіңмен және әлеммен үйлесімде боласың. — Біріншіден ; сен данышпан бола аласың, бірақ ешқашан сені жетелеп тұрған бір тылсым күш бар екенін ұмытпа.Оны біз Алла тағаланың ісі дейміз оған сенімді бол. Екіншіден; жазу үшін мен қарындашты әр кезде ұштап отырам, оған ол ұнамайды,бірақ ұштаған сайын менің жазуым әдемі нәзік жазып отырады. Демек, ұнамаса да шыдамдылық таныта білу керек, арты жақсылыққа әкеледі. — Үшіншіден : егер қате жазып кетсең қарындашты әр кезде өшіргіш пен сүртіп тастауға болады . Еске сақта, қателігіңді түсініп, кешірім сұрау ешқашан ұят емес. Қателік жасау әр адамға тән нәрсе, бірақ уақытында соны түсіне білсең дұрыс жолдан ешқашан шатаспайсың. — Төртіншіден : Қарындаштын сыртындағы ағашы мен формасы емес, оның ішіндегі графикке мән беру қажет. Сондықтан, ішкі жан дүниең таза болуыңа көңіл бөлу қажет. — Ал бесінші қарындаш әр кезде өзінің артынан із тастап кетіп отырады. Осылай сен де өскен сайын өз қылықтарыңмен, іс-әрекеттерің мен із тастап отырасың. Сондықтан да, әр басқан ізіңді ойланып нық басуға тырыс.
17 слайд
Қорытынды:
Дұрыс әрекетке үйретудің мақсаты – рухани-адамгершілік
құндылықтарға бағытталған, ойы, сөзі мен ісі бір жерден шығатын,
жетілген мінезі бар адамды қалыптастыру. Оқушылардың
бойларына рухани адамгершілік қасиеттерін дұрыс әрекет арқылы
сіңіре білуіміз қажет.
Рухани-адамгершілік сана-сезімі оянған адам ғана мәңгі
құндылықтарды уақытша құндылықтардан, шынайылылықты
жалғандықтан ажыратып, бақытты болып, өзгелерді бақытты етеді.
Дұрыс әрекет жасауға кедергі болатын уақыттың жауларын
тауып, оның болдырмауға байланысты. Өміріміз тынышталып,
өзімізбен-өзіміз және айналадағы адамдармен қарым-қатынасымыз
ізгілікке, сүйіспеншілікке құралатыны сөзсіз.
Әр сабақ сайын баланың бойынан құндылықтарды шығара
білуіміз керек. Бұнда балалардың бойынан дұрыс әрекетке, риясыз
жақсылық жасауға, дұрыс ойлауға, дұрыс сөйлеуге, парызды
орындауға ризашылық алуға, дұрыс шешім жасауға, қанағат етуге,
әдеп сақтауға, қарсыласпай, іштей икемделуге үйретіп қана қоймай
ізгілікті бойына дарыта білуіміз керек. “Жақсылықпен жаным дос”-
деген сөзді мен өзіме өмірлік ұстаным етемін
17 слайд
Қорытынды: Дұрыс әрекетке үйретудің мақсаты – рухани-адамгершілік құндылықтарға бағытталған, ойы, сөзі мен ісі бір жерден шығатын, жетілген мінезі бар адамды қалыптастыру. Оқушылардың бойларына рухани адамгершілік қасиеттерін дұрыс әрекет арқылы сіңіре білуіміз қажет. Рухани-адамгершілік сана-сезімі оянған адам ғана мәңгі құндылықтарды уақытша құндылықтардан, шынайылылықты жалғандықтан ажыратып, бақытты болып, өзгелерді бақытты етеді. Дұрыс әрекет жасауға кедергі болатын уақыттың жауларын тауып, оның болдырмауға байланысты. Өміріміз тынышталып, өзімізбен-өзіміз және айналадағы адамдармен қарым-қатынасымыз ізгілікке, сүйіспеншілікке құралатыны сөзсіз. Әр сабақ сайын баланың бойынан құндылықтарды шығара білуіміз керек. Бұнда балалардың бойынан дұрыс әрекетке, риясыз жақсылық жасауға, дұрыс ойлауға, дұрыс сөйлеуге, парызды орындауға ризашылық алуға, дұрыс шешім жасауға, қанағат етуге, әдеп сақтауға, қарсыласпай, іштей икемделуге үйретіп қана қоймай ізгілікті бойына дарыта білуіміз керек. “Жақсылықпен жаным дос”- деген сөзді мен өзіме өмірлік ұстаным етемін