Ғылыми жұмыс тақырыбы: Матиматика мен қазақ тілінің байланысы

1 слайд
1 4-сынып оқушысы: Жақсылық Жанкүміс Жетекшісі: Қалиева Гүлім Жангелдин ауданы Қалам-Қарасу ауылы Ғ.Қайырбеков атындағы орта мектебі.

1 слайд

2 слайд
Өзім туралы мәлімет Аты - жөні : Жақсылық Жанкүміс Мектеб і : Ғ.Қайырбеков атындағы орта мектеп Сыныбы : 3 сынып Жеке қасиеттері : Еңбекқор, талапшыл, ұқыпты. . Отбасында : Үлкендердің « қолғанаты », туыстарына қамқор. Жетістіктері : Оқу озаты . Мектепішілік сайыстардың белсенді қатысушысы. Сүйікті пәні : Математика , қазақ-тілі

2 слайд

3 слайд
Ж о б а н ы ң т а қ ы р ы б ы : М а т е м а т и к а м е н қ а з а қ т і л і н і ң б а й л а н ы с ы .

3 слайд

4 слайд
4• Мақсаты Нәтиже Математика мен қазақ тілі пәнінің арасындағы байланысты көрсету. Математикаға қазақ тілінен бірнеше сөз есептер кіргізу. Геометриялық фигуралардың қазақ тілінде еркін пайдаланылып жүргенін көрсету. Математика мен қазақ тілінің байланысы күшейеді. Математика сабағында қосымша қазақ тілінен мәліметтер алуға мүмкіндіктер туады.

4 слайд

5 слайд
5Менің осы жобаны жасауда тек бір ғана мақсатым бар. Ол математикамен қазақ тілінің арасындағы байланысты көрсету. Соған орай өзім бірнеше сөз есептер қосқым келеді. Геметриалық фигуралардың қазақ тілінде еркін пайдаланып жүргенің , ал, математикада қазақ тілінің фонетика саласы мен лексика саласы басым қолданылып жүргенін зерттеу,көрсету. По этой проекте у меня одна цель .Этот цель-показать связь математикы с казахским языком.При этом хочу добавить несколько математических задач. А так же показать в казахском языке часто употребляют геометрических фигур, а по математике можно употреблят фонетику и лексику.

5 слайд

6 слайд
6 Мазмұны Кіріспе I. Менің сүйікті математикам II. Негізгі бөлім А. Математикаға сөз есептер сыйлаймын. . Ә. Сиқырлы геометриялық фигуралар. ІІІ. Қорытынды Пайдаланылған әдебиет тізімі  

6 слайд

7 слайд
7Мен матиматика және қазақ тілі пәнін сүйіп оқимын. Сол себепті өскенде мен бастауыш сынып мұғалімі болғым келеді. Себебі , математикадан да қазақ тілінен де сабақ беруге мүмкіндік болады. Математика өте қызықты пән. Мен осы 3 сынып бойы сөз есептерге қызығушылығым арта түсті. Соның себебі болар, өзімде осындай сөз есептер құрастырумен айналыса бастадым. Еңді, мен қазақ тілі мен математиканы байланыстыратын сөз есептер құрастыруды қолға алдым. Мүмкін бар шығар, бірақ мен әлі өзім кездестірген жоқпын. Сол себепті, мен бірнеше құрастырған есептерімді көрсетіп, сіздердің пікірлеріңізді білгім келеді. Өзім алдағы уақытта 2-3 сыныптың математика оқулығында сөз есептерімді көруді армандаймын.

7 слайд

8 слайд
8Менің құрастырған сөз есептерім қазақ тілден алған білімдерін тексеруге қолайлы,немесе оқушыға қосымша мәлімет беруге пайдалануға болады. Сонымен қатар мұғалімнің уақытын да үнемдейді. Себебі , бір уақытта екі пәнді меңгертеді. Балалар математикадан сөз есептің шартын құруды, соған өрнек құруды, амалдарды тиімді пайдалануды үйренеді. Ал, қазақ тілінен қанша дауысты дыбыс, қанша дауыссыз немесе үнді дауыссыздар қанша екенін өздері шешіп мәлімет алады. Бұл өте қызықты!

8 слайд

9 слайд
9 Қазақ тілінде бірнеше дауысты дыбыстар бар. Олар іштей екіге бөлінеді. Жуан дауыстылар 4-еу, жіңішке дауыстылар 5-еу және тағы 3 дауысты дыбыс бар. Барлығы қанша дауысты дыбыс? Қазақ тілі мен математиканы байланыстыратын сөз есептер ұсынғым келеді.

9 слайд

10 слайд
10 Берілгені: Жуан дауыстылар- 4 Жіңішке дауыстылар- 5 тағы-3 Барлығы -? Шешуі: (4+5)+3 =9+3 = 12 Немесе , 4+5 = 9 9+3 = 12 Жауабы: қазақ тілінде барлығы 12 дауысты дыбыс. Осыған кері есептер құрастыруға болады.

10 слайд

11 слайд
11Қазақ тілінде барлығы 25 дауыссыз дыбыс бар .Олар үш топқа бөлінеді. Қатан дауыссыздар-11 ұяң дауыссыздар одан 3-еуі кем , үнді дауыссыздар ұяңнан 2-еу кем . Үнді дауыссыздар қанша? Берілген: Дауыссыздар-25 Қатаң-11 Ұяң-? 3-еуі кем Үнді-? 2-еуі кем Шешуі: 11-3 =8 8-2 =6 Жауабы: үнді дауыссыз дыбыс - 6

11 слайд

12 слайд
12Айжан үй жұмысын орындауда 4 дауысты дыбысқа және 2 есе артық дауыссыз дыбысқа талдау жасады. Айжан барлығы қанша дыбысқа талдау жасады. Берілгені: Дауысты дыбыс- 4 Дауыссыз -? 2 есе артық Барлығы-? Шешуі: 4+ ( 4 х 2) = 4+8= 12 немесе 4 х 2 = 8 4+8 =12 Жауабы? Айжан барлығы 12 дыбысқа талдау жасады.

12 слайд

13 слайд
13. - Менің көбіне байқап жүргенім ,ол қазақ тілінде Менің көбіне байқап жүргенім ,ол қазақ тілінде болсын басқа пәндерде де математикалық фигуралардың болсын басқа пәндерде де математикалық фигуралардың басым пайдаланылатыны. Оларды әр сабақ өз пайдасына басым пайдаланылатыны. Оларды әр сабақ өз пайдасына жаратады. Бірақ сол кезде оларды математикалық жаратады. Бірақ сол кезде оларды математикалық фигуралар деп айта кетсе математикамен байланыс пайда фигуралар деп айта кетсе математикамен байланыс пайда болар еді. Олар сиқырлы фигуралар. Оларды біз постермен болар еді. Олар сиқырлы фигуралар. Оларды біз постермен жұмыс жасаған кезде де, қазақ тілінен талдау жасаған кезде жұмыс жасаған кезде де, қазақ тілінен талдау жасаған кезде де басқада жұмыстар жасағанда үнемі пайдаланамыз. Үйде де басқада жұмыстар жасағанда үнемі пайдаланамыз. Үйде де жағалай қоршап тұр. Ыдыс – аяқ, теледидар, үй де жағалай қоршап тұр. Ыдыс – аяқ, теледидар, үй жиһаздары т.б бәрі де осы геометриялық фигуралар. Сол жиһаздары т.б бәрі де осы геометриялық фигуралар. Сол себепті мен оларды сиқырлы фигуралар деп ойлаймын. себепті мен оларды сиқырлы фигуралар деп ойлаймын. Менің тоқталып кетейін деп отырғаным ол қазақ тілі Менің тоқталып кетейін деп отырғаным ол қазақ тілі пәніндегі пәніндегі « математикалық талдау» « математикалық талдау» жұмысы . Ол осы жұмысы . Ол осы геометриялық фигуралармен тығыз байланысты. Біз геометриялық фигуралармен тығыз байланысты. Біз оларды тез жаттап алдық. оларды тез жаттап алдық.

13 слайд

14 слайд
14

14 слайд

15 слайд
15 Қазақ тіліндегі математикалық талдау Үлгі: Берілгені : Мектеп о-□-∆=? Шешуі : 6о-2□-4∆ жуан о ашық о еріндік о 2□ о (2 е ) = = = 2□(2 е ) Жіңішке 2□(2 е ) қысаң 2□ (2 е ) езулік 4∆( м,к,т,п ) = 3 ∆ ( к,т,п ) қатаң ұяң дауыссыз о 1∆ ( м ) үнді Қызылмен боялғандар ол математикаға тән бөлшектер

15 слайд

16 слайд
16( )

16 слайд

17 слайд
17Мысалы біз қазақ тілінен тағы да мынадай жұмыстар жасаймыз: Балық + шы = балықшы Бас + шы =басшы Ойын+ шық= ойыншық Түбір сөздерге жұрнақтарды қосу арқылы жаңа сөздер туатынын математикалық тәсілмен көрсетеміз. Немесе , жалғаулардың жалғануын: Кітап + тар =кітаптар Түбір сөзге жұрнақтың да , жалғаудың да жалғануы : Балық + шы + лар =Балықшылар Яғни математиканы қазақ тілінде шебер пайдалануға болады екен.

17 слайд

18 слайд
18Тағыда буын түрлерінің формуласын айтуға болады Ашық буын / А-та / Тұйық буын / От/ Бітеу буын / нан/Дауыссыз дыбыс Дауысты дыбыс

18 слайд

19 слайд
19

19 слайд

20 слайд
20Жұмысымды қорытындылай келе , мен математиканың қызықты пән екеніне көзім жетті. Математика арқылы барлық пәндерден мәлімет беруге де ,алуға да болады деп ойлаймын. Тыңдағандарыңызға рахмет.

20 слайд