ХИРУРГИЯЛЫҚ ТІГУ МАТЕРИАЛДАР ЖӘНЕ ХИРУРГИЯЛЫҚ ИНЕЛЕР
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Машрапова Д.Ә.ШЖҚ “ Жоғарғы медициналық колледжі ” КМК
КГП на ПХВ “ Высший медицинский колледж ” УОЗ
ХИРУРГИЯЛЫҚ ТІГУ МАТЕРИАЛДАР
ЖӘНЕ ХИРУРГИЯЛЫҚ ИНЕЛЕР
1 слайд
Машрапова Д.Ә.ШЖҚ “ Жоғарғы медициналық колледжі ” КМК КГП на ПХВ “ Высший медицинский колледж ” УОЗ ХИРУРГИЯЛЫҚ ТІГУ МАТЕРИАЛДАР ЖӘНЕ ХИРУРГИЯЛЫҚ ИНЕЛЕР
2 слайд
жоспар
•
Тігіс материалдары
1. Тігіс материалдарына қойылатын
талаптар
2. Тігіс материалдарының
классификациясы
•
Хирургиялық инелер
2 слайд
жоспар • Тігіс материалдары 1. Тігіс материалдарына қойылатын талаптар 2. Тігіс материалдарының классификациясы • Хирургиялық инелер
3 слайд
Тігіс материалдарына қойылатын талаптар
•
Биосәйкестік;
•
Биодеградация;
•
Бейтравматикалық:
•
Жіптің беткей қасиеттері,
•
Жіп пен инені байланыстыру
тәсілдері;
•
Манипуляциялық қасиеттері:
•
Эластикалық,
•
Иілгіштік;
•
Беріктік.
3 слайд
Тігіс материалдарына қойылатын талаптар • Биосәйкестік; • Биодеградация; • Бейтравматикалық: • Жіптің беткей қасиеттері, • Жіп пен инені байланыстыру тәсілдері; • Манипуляциялық қасиеттері: • Эластикалық, • Иілгіштік; • Беріктік.
4 слайд
Тігіс материалдарының классификациясы
Биодеструкцияға қабілеті бойынша
Сіңірілетін:
•
кетгут, коллаген;
•
целлюлоза негізіндегі материалдар (окцелон, кацелон);
•
Полигликолид негізіндегі материалдар (викрил, дексон,
максон, полисорб);
•
полидиоксанон;
•
полиуретан.
Баяу сіңірілетін: жібек, капрон (?)
Сіңірілмейтн:
•
полиэфирлар (лавсан, нейлон, мерсилен, этибонд, М-дек);
•
полиолефиндар (пролен, полипропилен, суржилен,
суржипро);
•
фторполимерлер;
•
металлическая проволока, металлические скрепки.
4 слайд
Тігіс материалдарының классификациясы Биодеструкцияға қабілеті бойынша Сіңірілетін: • кетгут, коллаген; • целлюлоза негізіндегі материалдар (окцелон, кацелон); • Полигликолид негізіндегі материалдар (викрил, дексон, максон, полисорб); • полидиоксанон; • полиуретан. Баяу сіңірілетін: жібек, капрон (?) Сіңірілмейтн: • полиэфирлар (лавсан, нейлон, мерсилен, этибонд, М-дек); • полиолефиндар (пролен, полипропилен, суржилен, суржипро); • фторполимерлер; • металлическая проволока, металлические скрепки.
5 слайд
Сіңірілетін ТМ
Кетгут қарапайым:
•
Сүтқоректілердің жіңішке ішегінен
дайындалады
•
Бастапқы беріктілігі жақсы, 50%
беріктігін 7-14 күнде жоғалтады;
•
Протеолитикалық ферменттердің
белсенділігі нәтиежесінде 30-50
күнде сіңіріледі;
•
Реактогенді ТМ;
•
Абсорбциялық қасиеті жоғары;
•
Қолданылады: АІТ, шырышты
қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері
асты май қабаты, ішастар,
паренхиматозды мүшелер, жабық
жара. Кетгут хромирленген:
•
Сүтқоректілердің жіңішке
ішегінен дайындалады,
хроммен өнделеді.
•
Бастапқы беріктілігі жақсы, 50%
беріктігін 21-28 күнде
жоғалтады;
•
Протеолитикалық
ферменттердің белсенділігі
нәтиежесінде 60-90 күнде
сіңіріледі;
•
Қолданылады: АІТ, шырышты
қабаттар, фасция, бұлшықетті,
тері асты май қабаты, ішастар,
паренхиматозды мүшелер,
жабық жара.
5 слайд
Сіңірілетін ТМ Кетгут қарапайым: • Сүтқоректілердің жіңішке ішегінен дайындалады • Бастапқы беріктілігі жақсы, 50% беріктігін 7-14 күнде жоғалтады; • Протеолитикалық ферменттердің белсенділігі нәтиежесінде 30-50 күнде сіңіріледі; • Реактогенді ТМ; • Абсорбциялық қасиеті жоғары; • Қолданылады: АІТ, шырышты қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері асты май қабаты, ішастар, паренхиматозды мүшелер, жабық жара. Кетгут хромирленген: • Сүтқоректілердің жіңішке ішегінен дайындалады, хроммен өнделеді. • Бастапқы беріктілігі жақсы, 50% беріктігін 21-28 күнде жоғалтады; • Протеолитикалық ферменттердің белсенділігі нәтиежесінде 60-90 күнде сіңіріледі; • Қолданылады: АІТ, шырышты қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері асты май қабаты, ішастар, паренхиматозды мүшелер, жабық жара.
6 слайд
Викрил:
•
Гликолидтің сополимерінен (90%)
және лактидадан (10%) тұрады.
•
Жоғарғы беріктілікке, иілгіштікке ие.
•
Беріктілігін 14 күнге дейін сақтайды.
•
Гидролиз арқылы сіңіріледі (Су мен
көмірқышқыл газын түзу арқылы)
Толық сіңірілу 60-90 күн.
•
Төмен реуктогенділік.
•
Қолданылады: АІТ, шырышты
қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері
асты май қабаты, ішастар,
паренхиматозды мүшелер, жараның
жабылуында.
•
Антибактериальды жапқышпен
шығарылады.(Викрил Плюс), жедел
сіңірілетін ( Rapid). Сіңірілетін ТМ
Монокрил:
•
Гликолидтің сополимерінен және
эпсилон - капролактоннан тұрады.
•
Манипуляциялық қасиеті жақсы;
•
Монофиламентік жіп;
•
14 күннен кейін бастапқы
берітілігінің 20-30% сақталады,
барлық беріктілігі 21-28 күннен
кейін жоғалады.
•
Толық сіңірілуі 90-120 күн.
•
Төмен реуктогенділік.
•
Қолданылады: АІТ, шырышты
қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері
асты май қабаты, ішастар,
паренхиматозды мүшелер,
жараның жабылуында.
6 слайд
Викрил: • Гликолидтің сополимерінен (90%) және лактидадан (10%) тұрады. • Жоғарғы беріктілікке, иілгіштікке ие. • Беріктілігін 14 күнге дейін сақтайды. • Гидролиз арқылы сіңіріледі (Су мен көмірқышқыл газын түзу арқылы) Толық сіңірілу 60-90 күн. • Төмен реуктогенділік. • Қолданылады: АІТ, шырышты қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері асты май қабаты, ішастар, паренхиматозды мүшелер, жараның жабылуында. • Антибактериальды жапқышпен шығарылады.(Викрил Плюс), жедел сіңірілетін ( Rapid). Сіңірілетін ТМ Монокрил: • Гликолидтің сополимерінен және эпсилон - капролактоннан тұрады. • Манипуляциялық қасиеті жақсы; • Монофиламентік жіп; • 14 күннен кейін бастапқы берітілігінің 20-30% сақталады, барлық беріктілігі 21-28 күннен кейін жоғалады. • Толық сіңірілуі 90-120 күн. • Төмен реуктогенділік. • Қолданылады: АІТ, шырышты қабаттар, фасция, бұлшықетті, тері асты май қабаты, ішастар, паренхиматозды мүшелер, жараның жабылуында.
7 слайд
Сіңірілмейтін ТМ:
Лавсан:
•
Полдиэтилентерефталатті
синтетикалық ТМ;
•
Жоғарғы беріктілік;
•
Тінде ұзық уақыт сақталады;
•
Жоғары биосәйкестік және
индифференттілік;
•
Жоғарғы манипуляциялық
қасиет;
•
Қолданылады: АІТ,
шырышты қабаттар, фасция,
бұлшық ет; Полипропилен:
•
Полиолефиннен түзілшен ТМ;
•
Беріктілігі жоғарырақ;
•
Инфицирленген тіндерде
қолданылуы мүмкін; Капронға
қарағанда түйінді қаттырақ
жасайды.
•
Қолданылады: АІТ,
фиксирленген жара, терілік
тігістер.
7 слайд
Сіңірілмейтін ТМ: Лавсан: • Полдиэтилентерефталатті синтетикалық ТМ; • Жоғарғы беріктілік; • Тінде ұзық уақыт сақталады; • Жоғары биосәйкестік және индифференттілік; • Жоғарғы манипуляциялық қасиет; • Қолданылады: АІТ, шырышты қабаттар, фасция, бұлшық ет; Полипропилен: • Полиолефиннен түзілшен ТМ; • Беріктілігі жоғарырақ; • Инфицирленген тіндерде қолданылуы мүмкін; Капронға қарағанда түйінді қаттырақ жасайды. • Қолданылады: АІТ, фиксирленген жара, терілік тігістер.
8 слайд
Тігіс материалдарының классификациясы
Құрамы бойынша:
•
Монофиламентті
•
Полифиламентті
•
Оралған
•
Өрілген
•
Комплексті
8 слайд
Тігіс материалдарының классификациясы Құрамы бойынша: • Монофиламентті • Полифиламентті • Оралған • Өрілген • Комплексті
9 слайд
Тігу материалдарын қолданылуы.
9 слайд
Тігу материалдарын қолданылуы.
10 слайд
Хирургиялық инелер
Өткірлігі бойынша:
•
Кесетін
•
Тесетін
•
Тесіп – кесетін
•
Соңы тұйықталған
•
Қисыктығы, формасы, көлемі
бойынша (жартылай қисалған, тік,
бүгілген және т.б.)
Жіпті бекіту қасиеті бойынша:
•
Француздық құлақпен
•
Бейтравматикалық
10 слайд
Хирургиялық инелер Өткірлігі бойынша: • Кесетін • Тесетін • Тесіп – кесетін • Соңы тұйықталған • Қисыктығы, формасы, көлемі бойынша (жартылай қисалған, тік, бүгілген және т.б.) Жіпті бекіту қасиеті бойынша: • Француздық құлақпен • Бейтравматикалық
11 слайд
Хирургиялық инелерді жіктелуі бойынша
1) Қадалғыш инелер (ұшы дөңгеленіп келген-
А типтегі): - атравматикалық тамыр тігетін;
- ішек тігетін; - қалталық; - жарып
тастайтын; - бауыр тігетін;
2) Кесетін инелер (ұшы үш қырлы – В
типтегі): - тері кесетін - бұлшық ет кесетін
апоневротикалық.
Ине үшкір болу керек, калындығы 0,4-0,7 мм
қалыңдықты тесу керек
11 слайд
Хирургиялық инелерді жіктелуі бойынша 1) Қадалғыш инелер (ұшы дөңгеленіп келген- А типтегі): - атравматикалық тамыр тігетін; - ішек тігетін; - қалталық; - жарып тастайтын; - бауыр тігетін; 2) Кесетін инелер (ұшы үш қырлы – В типтегі): - тері кесетін - бұлшық ет кесетін апоневротикалық. Ине үшкір болу керек, калындығы 0,4-0,7 мм қалыңдықты тесу керек
12 слайд
Жалпы хирургиялық лигатуралық инелер мен
айырлар. Жалпы хирургиялық лигатуралық инелер
лигатураны (жіпті) тамыр астына апарып, байлау үшін
арналған. Өнеркәсіп жұмыс істейтін бөлігінің
мөлшеріне 112 байланысты (14, 17, 20 мм) оң және
сол жағы өтпес үш нөмірлі (№1, №2, №3) инелерді
шығарады.
Лигатуралы инелер - тамыр астына енгізуге
арналған инелер. Бұл мақсатта оң немесе сол,
үшкір емес 3 нөмерлі инелер шығарылады.
Жұмыс істейтін бөлігі хирургиялық иненің
құлақшасына ұқсас. Егер лигатураны енгізгенде
тесу керек болса онда 2,3 үшір емес инеге
жақын үшкір инелер қолданылады.
12 слайд
Жалпы хирургиялық лигатуралық инелер мен айырлар. Жалпы хирургиялық лигатуралық инелер лигатураны (жіпті) тамыр астына апарып, байлау үшін арналған. Өнеркәсіп жұмыс істейтін бөлігінің мөлшеріне 112 байланысты (14, 17, 20 мм) оң және сол жағы өтпес үш нөмірлі (№1, №2, №3) инелерді шығарады. Лигатуралы инелер - тамыр астына енгізуге арналған инелер. Бұл мақсатта оң немесе сол, үшкір емес 3 нөмерлі инелер шығарылады. Жұмыс істейтін бөлігі хирургиялық иненің құлақшасына ұқсас. Егер лигатураны енгізгенде тесу керек болса онда 2,3 үшір емес инеге жақын үшкір инелер қолданылады.
13 слайд
Лигатуралы ілмектер - қиын жерде орналасқан
тамырлар немесе терең қабаттарда лигатураны
түсіруге арналған. Бұл жағдайда жіпті қан тоқтатқыш
қысқышты байлап, содан соң ілмекпен терең қабатқа
түсіріп тамырға байлайды, ілмектер тек біртіндеп
жеткізіледі. Богуштың зонды жібек немесе кетгутты
жіптерді өкпе отасында жақындалуға негізделген.
Оның жұмыс бөлігі түйме тәріздес, ені 1 мм ұзындығы
2,5 мм.
13 слайд
Лигатуралы ілмектер - қиын жерде орналасқан тамырлар немесе терең қабаттарда лигатураны түсіруге арналған. Бұл жағдайда жіпті қан тоқтатқыш қысқышты байлап, содан соң ілмекпен терең қабатқа түсіріп тамырға байлайды, ілмектер тек біртіндеп жеткізіледі. Богуштың зонды жібек немесе кетгутты жіптерді өкпе отасында жақындалуға негізделген. Оның жұмыс бөлігі түйме тәріздес, ені 1 мм ұзындығы 2,5 мм.
14 слайд
Хирургиялық инелердің белгілері
Белгілер иненің құрылым ерекшелігін, ұшы мен
көзінің формасын, иненің дайындау диаметрі
мен ұзындығын көрсетуі қажет. Қажет болғанда
иненің белгісіне қосымша сипаттамаларды
қосуға немесе алып тастауға болады.Мысалы,
ірі тамырларды тігу үшін 4А1 0,9 х22 жарып
тастайтын инелерді қолданады. Бұл белгі мына
көрсеткіштерді сипаттайды: 4 – ине формасы
(шеңбердің 4/8-не бүгілген); А – иненің көзі
(дөңгелек тесік); 1 – көзінің формасы (серіппелі);
0,9 – бастапқы сымның диаметрі (мм); 22 –
иненің жазулы ұзындығы (мм).
14 слайд
Хирургиялық инелердің белгілері Белгілер иненің құрылым ерекшелігін, ұшы мен көзінің формасын, иненің дайындау диаметрі мен ұзындығын көрсетуі қажет. Қажет болғанда иненің белгісіне қосымша сипаттамаларды қосуға немесе алып тастауға болады.Мысалы, ірі тамырларды тігу үшін 4А1 0,9 х22 жарып тастайтын инелерді қолданады. Бұл белгі мына көрсеткіштерді сипаттайды: 4 – ине формасы (шеңбердің 4/8-не бүгілген); А – иненің көзі (дөңгелек тесік); 1 – көзінің формасы (серіппелі); 0,9 – бастапқы сымның диаметрі (мм); 22 – иненің жазулы ұзындығы (мм).
15 слайд
Инені сынау, тексеру:
-
Иненің құралғыш бөлігінің өткірлігін қалыңдығы 0,4-07 мм
керілген күдеріні 10 есе түйреп алу арқылы тексереді;
-
- Ине ұшының қадалғыш бөлігінде қабыршақтанудың
болмауын мақтаны, талшықты түйреу арқылы тексереді,
олар инеде қалмауы тиіс;
-
- Тігу жібінің инеге бекітілу беріктігін 5 секунд ішінде 0,3-8Н
күш түсіру арқылы тексереді. Жіп бекітілген жерінен үзіліп
және шығып кетпеуі тиіс.
-
Атравматикалық инелер радиациялық әдіспен
стерильдеуге тұрақты келетін жекеленген тұтыну
орамдарында шығарылады. Стерильдігінің сақталу мерзімі
-
– 2 жылдан кем емес.
-
Сұраныс беретін кезде иненің шифрын білу қажет (өйткені
әр-түрлі өндірушілер оны өздігінше белгілейді).
15 слайд
Инені сынау, тексеру: - Иненің құралғыш бөлігінің өткірлігін қалыңдығы 0,4-07 мм керілген күдеріні 10 есе түйреп алу арқылы тексереді; - - Ине ұшының қадалғыш бөлігінде қабыршақтанудың болмауын мақтаны, талшықты түйреу арқылы тексереді, олар инеде қалмауы тиіс; - - Тігу жібінің инеге бекітілу беріктігін 5 секунд ішінде 0,3-8Н күш түсіру арқылы тексереді. Жіп бекітілген жерінен үзіліп және шығып кетпеуі тиіс. - Атравматикалық инелер радиациялық әдіспен стерильдеуге тұрақты келетін жекеленген тұтыну орамдарында шығарылады. Стерильдігінің сақталу мерзімі - – 2 жылдан кем емес. - Сұраныс беретін кезде иненің шифрын білу қажет (өйткені әр-түрлі өндірушілер оны өздігінше белгілейді).
16 слайд
Назарларыңызға
рахмет!
16 слайд
Назарларыңызға рахмет!