Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық дамуы

1 слайд
Мектеп жасына дейінгі балалардың психологиялық дамуы

1 слайд

2 слайд
3-тен 6жасқа дейінгі аралықты мектепке дейінгі кезең деп есептейді.Бұл кезде бала алғашқы кезеңмен салыстырғанда тез өсіп, салмағы тез артады. Жоғарғы жүйке жүйесінің дамуы да жоғарлайды, бойының өсуінде де өзгерістер байқалады.

2 слайд

3 слайд
●Мысалы:Бойының өсуі 5 жасында 6-7 см-ге артса, 6- жасында 7-8 см өссе, 7 жасында 10 см өседі.Жүрегінің көлемі 4 жасында 1 жаспен салыстырғанда 4-5 есе артады.сәбилік кезеңмен салыстырғанда қан тамырларының соғуы да жиілейді. 5-6 жаста қан тамырларының соғуы төмендейді.7 жасқа келгенде бас миының салмағы артады, яғни 3 жаста 1200 грамм болса, 7 жаста 1250 грамм болады.

3 слайд

4 слайд
жастан кейінгі кезең сәбилік кезеңнен мектепке дейінгі кезеңге өту деп есептеледі.Осы кезде бала заттар мен өз бетінше әрекет етуге талпынады, бірақ әлі де болса үлкендер тарапынан қамқорлық күтеді. Сөйлеуі дұрыс дамып жетілмеуіне байланысты, сөзі анық емес, түсініксіз болады. 3

4 слайд

5 слайд
Бала 6 жасқа келгенде ерекше қарқынмен дамып, дене бітімі күрделінеді, барлық органдарының жұмыс істеу қабілеті артады, оқу-әрекетін орындаған да, қағаз- қарындашпен де еркін әрекет ете алатын болады. Бұл жаста ойынның мазмұны күрделеніп, өмірдегі барлық шындықты бейнелеуді көздейді.

5 слайд

6 слайд
Оның ұйқысының тыныш болуы; Қатты ұйықтауы, сол сияқты жүйке жүйесі күшінің жылдам немесе жай қалпында келмеуінен де байқалады. Тез ұйықтауы немесе тыныш ұйықтай алмауы; Баланың жүйке жүйесінің күшті немесе әлсіздігін өмірдегі мынадай көрсеткіштері дәлелдейд

6 слайд

7 слайд
●Егер сіз балабақшада дейінгі баланы қадағалайтын болсаңыз,олар үзілісте де,ойын үстінде де,еңбек,дене шынықтыру сабақтарында да олардың белсенділігі және эмоциялары әртүрлі болады.Табиғи жағдайда темпераменттердің “таза” түрін ажырату қиынға соғады.Бірақ ұзақ уақытта зерттеулер сөйлеу ерекшелігінің қалыптасу жолына байланысы темпераментті анықтауға болады.Бұл жерде профессор Н.Н.Красногорсикйдің баланың жоғары нерв қызметі оның сөйлеу ерекшеліктеріне (атап айтқанда дауыс ырғағына, мәнерлікпен, сөйлеу қарқынына) әсер етіп отырады деген қағида шындыққа жақын.

7 слайд

8 слайд
Сангвиник-Бұл тип өкілі-еті тірі,қабілеті қозғалғыш бала.Ондай бала ақкөніл және қызу,жеңіл мінезді,ренжігенде тез қайтып кетеді,сәтсіздігін жеңіл өткізеді.Өзге балалармен жүргенді ұнатады,басқа балалармен тез тіл табысады.Қысылып қымтырылмайды,кісіге қайырымды.Сангвиниктерді оқу,ойын барысында бақылағанда жақсы,яғни оқу үстіндерде олар қаситеттерін айқын көрсетеді.Егер ойын,оқы қызықты болса жас ерекшелігіне сай болса,онда бала жаңа материалды тез қабылдайды,жеңіл есте сақтайды,егер материал қызықсыз болса және оны оқу үшін көп уақыт қажет болса,онда оқушы оны есте ұзақ уақыт сақтай алмайды.Жағымсыз жағдайларда,жүйелілік пен бірізділік жоқ кезде,сангвиник жеңілтектік,бейбастық,шашыраңқылық байқалады

8 слайд

9 слайд
Флегматик-бұл типтің өкілі баяу,байсалды,асықпайды.Істі ойланып,төзімділікпен істейді.Жинақылықты қалыпты жағдайды ұнатады.Өзгерістерді ұнатпайды.Бастаған ісін аяғына дейін жеткізеді.Психикалық процесстер флегматикте баяу жүреді.Бұл баяулық оған оқу жолында кедергі келтіреді,ең кедергі келтіретін жері тез есте сақтау,тез ойланып жауап беру.Флегматикті дұрыс тәрбиелегенде іскерлікті,талапшылдықты орнатуға болады.Бірақ жағымсыз жағдайларда оларда әлсіздік,жалқаулық пайда болады.

9 слайд

10 слайд
Холерик-темпераментті бала өзін-өзі ұстай алмайды.Оған жүйке жүйесініңбелсенділігі тән.Ол тым жігерлі,шапшаң,қызба,оған шулы ойындар,у шу тән.Ол үлкендерге өткір,шапшаң жауап береді.Мұндай балаларды тәрбиелеуде табандылықты,ұстамдылықты,үлкендермен және құрбы құрдастармен дұрыс қатынаста болуды,шыдамдылық пен ындалылықты қажет ететін ойындар мен оқуға қызығушылықты қалыптастыру міндеті алға қойылады.Тіптіпартада тәрбиешіні тыңдап отырған холерикті анық мимика мен энергетикалық белгілер арқылы ажыратуға болады.Оныңұстамсыздығы оған көп кедергі жасайды.Ол үнемі достарыммен сабақ үстінде ұрсысады.

10 слайд

11 слайд
Меланхолик балада психикалықпроцесстерһте баяу жүреді.Қатты тітіркенішке жауап бере алмайды,ұзақ және қатты күш түсірге,олар жұмыс істей алмайды.Бірақ қалыпты қоршаған ортада,мысалы үйде балалар өздерін жақсы сезінеді,жақсы ұстайды.Эмоциялары баяу дамиды,бірақ тереңдігімен және күштілігімен ерекшеленеді.Сезімдерін ашық білдірмейді,балабақша жағдайына бейімделу қиын

11 слайд

12 слайд
Н.П.Павлов күшті қозғалғыш типтерді жаттықтыру арқылы тежелу үрдісін күшін арттырып,бір бірімен теңестіруге болады деген қорытындыға келген,яғни жаттықтыру арқылы нерв жүйесінің әлсіз типін шыңықтыруға болады.Холерик балада ұстамсыздықты тежеуді жаттықтыру керек.Оған талап қойған кезде,жұмсақ және байыппен сөйлеу керек.Еңбек,сурет сабағында,ойында ұқыптылыққа тәрбиелеу қпжет.Меланхоликтерде белсенділікті арттыру керек.Оларды қоғамдық жұмысқа барынша кірістіру керек,флегматикте де осындай қаситтерді қалыптастыру керек.Ал Сангвиниктерде тұрақтылықты орнату керек.Ал ол біз тәрбиеші,психолог,ата-ананыңқолында,ал осы ережелерге,жаттығуларды орындау балаға байланысты!

12 слайд

13 слайд
Баланы оның күшті жақтарында бағалау қажет; өзін, тұлғасын барынша дамыта алатын аймақта. Бұл оқушының жағымды өзін-өзі бағалауын қолдайтын «сәттілік аймағы». Баланың әлсіз жақтарының дамуымен күресу керек. Ата-ананың: «Менің балам - бұл жеке тұлға, мен оны солай қабылдаймын» деген ұстанымы жақсы, бірақ жеткіліксіз. Айналамыздағы әлем тым баяу жүретін адамды қабылдамауы мүмкін. Баланың темпераментінің ерекшеліктері баланың мінезі мен тұлғасын қалыптастыратын жұмыс істеуге негіз болады. Барлығына 3 пайдалы кеңестер Баланың темпераменты үшін айыптаудың қажеті жоқ. «Жақсы, тағы не іздеп жүрсің!», «Ал, сен ақымақсың!», «Қанша айта аласың - отыр!», « жалқаусың» - Ата-аналарға өз сезімдерін жеңу қиын болуы мүмкін. Алайда мұндай мәлімдемелер, ата-ананың баламен қарым-қатынаста болғысы келетінін жақындастыруға және түсінуге әкелуі екіталай.

13 слайд