Қосымша білім беруді ұйымдастырудың ерекшеліктері

1 слайд
«Қосымша білім беруді ұйымдастырудың ерекшеліктері»

1 слайд

2 слайд
Қосымша білім берудің мән-мағынасының артуы оның балалар мен жасөспірімдердің қол бос жағдайында еріктілік негізде шығармашылық және танымдық мотивациясын дамыту дербес талаптарын қанағаттандыру , өз еркіне сай мақсатты айналысуына әсіресе кәсіп таңдауына жәрдемдесу , сөйтіп өмірге бейімдеу , салауатты өмір салтына тарту , сайып келгенде бос уақытты мазмұнды өткізуді ұйымдастыруға қажетті жағдай жасауында. Дәстүрлі педагогика ілімі балаларға қарым-қатынас ортасы мен істің кең өрісі арқылы жасалған дамудың әлеуметтік қандай да бір болмасын аса қызықты деген сабақтың өзімен де ауыстыру мүмкін еместігін терістемейді. Шындығында да , қосымша білім беру ұйымдары білімнің адам өмірі мен қоғамдағы рөлін балаларға түсіндіру арқылы олардың білімге , өнерге , мәдениетке деген қызығушылығын , ынтасын оятып , жеке қажеттіліктерін қанағаттандырады. Бұл жағдайда жұмыс субъект , объектілер , яғни бала мен қосымша білім беру мекемесінің өзара ынтымақтастығы мен шығармашылық қарым-қатынасы арқылы іске асырылады.

2 слайд

3 слайд
Мектептен тыс ұйымдағы жұмыс педагог пен оқушының ортақ іске деген әуестігіне негізделгендіктен , бала ортақ іс-шараның тұтынушысы ғана емес , жолаушысы да болады. Осындай ерекшелікке сәйкес мектептен тыс ұйымдарда (қосымша білім беру ұйымдары) жалпы білім беретін мектептерде кездесетін детерминдендірушілікке жол берілмейді. Сондықтан да қосымша білім беру ұйымдары оқытушы- педагогтарды іріктеу табиғи сипатта жүргізіледі , яғни оның балаға деген сүйіспеншілігіне , тәрбие ісіне деген ынта-ықыласына баса назар аударылады. Ендеше , мұнан қосымша білім беру ұйымдарының педагогикалық әлеуметінің айтарлықтай жоғары болуы керек екендігі де аңғарылады.

3 слайд

4 слайд
Қосымша білім беру ұйымдары қызметінің басты ерекшелігі мынада: Балалар мен жасөспірімдерді өз еркіне қояды және мұнда адамның өзін-өзі жан –жақты көрсетуәне толық мүмкіндік беріледі , сонымен қатар балалар білім алу бағытын , жүйесін , деңгейін және соңғы нәтижені өзі таңдайды. Бұл ерекшелік қосымша білім беру жүйесіндегі шығармашылық қарым-қатынасты , педагог пен баланың немесе педагогпен қосымша білім беру ұйымдарының бірлескен іс-әрекетін белсенді және қарқынды жаңа педагогикалық техникалық оқыту әдістемесін үнемі үйлестіріп отырудың қажеттілік екенін айқын көрсетеді. Педагогпен бірлесе отырып жасаған шығармашылық тапсырмаларды шешу білім алу процесіндегі психологиялық құрылымды өзгертеді немесе екі жақтың әрекеттесуі , қарым-қатынас жасауы , барлық қатысушылардың бір-бірімен тығыз байланысты болуы әр баланың ішкі стимуляциясының оянуына әкеледі. Балаларға қосымша білім беру мекемелерінің бағдарламасы білім беретін , сонымен қатар қызметпен (іс- әрекетпен) қамтамасыз ететін және мекеменің дамуы болып екіге бөлінеді.  

4 слайд

5 слайд
Қосымша білім беру ұйымдарының қазіргі даму жүйесі барлық білім беретін мекемелердегі педагогикалық үрдістің ұйымдастырылуы мен бағдарламаларының талаптарына сай келуі үшін олар белгілі бір үлгіге (стандартқа) түсуді қажет етеді. Шындығында да білім беру орындарының басты міндеті оқушыларды оқыту , үйрету болса және олар алдын ала белгіленген нормативті (типтік оқу бағдарламасы , оқу жоспары , күнтізбелік және сабақ жоспары т.с.с) тәртіп бойынша қанағаттандырылса , қосымша білім беру ұйымдары білімнің адам өмірі мен қоғамдағы орнын , рөлін балаларға түсіндіру арқылы олардың сол білімге , өнерге т.б деген қызығушылығын , ынтасын оятып оларды жеке тапсырыс іске асыру амалдарымен қанағаттандырады. Бұл жағдайдағы педагогикалық процесс объект – субъекттердің өзара ынтымақтастық пен шығармашылық қарым – қатынас принципіне , яғни тұлғалық даму педагогикасы идеясына құрылады.   Қосымша білім беру ұйымдары өзі қызмет көрсететін жердегі тұрғындардың мәдени - ағарту жұмыстарындағы өзара әрекеттік сипатын ашуға да септігін тигізеді. Қосымша білім беру ұйымдарға тән өзіндік ерекшеліктер мұндағы жұмыстарға балалар мен жасөспірімдердің өз еркі және талғамы бойынша қатысуын қамтамасыз ете алады. Мұндағы педагогикалық әсерге әртүрлі кәсіп және жас деңгейіндегі адамдар тобы мүдделерінің бірлігінің қалануы мен жұмыс мазмұндарының алуан түрлілігін , оның формаларымен түрлерінің көптігін де жатқызуға болады.  

5 слайд

6 слайд
Сонымен елімізде білім беру жүйесінде болып жатқан оң өзгерістер қосымша білім берудің , оның негізгі субъектісі мектептен тыс ұйымдар қызметінің өзектілігін арттыра бермек. Өйткені қосымша білім беру ұйымдары жалпы білім беретін мектептер , басқа да білім беру орындарымен бірлесе біріңғай үздіксіз білім беру жүйесін құра отырып   Балалар мен жасөспірімдерді шығармашылық белсенділікке , өз бетінше білімін жетілдіруге ынталандыру; Білім мазмұнын белсенді және іскерлікпен меңгеруге үйрететін; Балаға өзіндік өмірлік тәжірбиесін талдап қорытып , оның қалыптасқан құндылық жүйелерімен ара-қатынасын ажырата білуге үйрететін; Өз ісіне баға беруге , сөйтіп өз мәне құлқын қалыптастыруға үйрететін; Жаңа ғылыми білімдерді және олардың айқын тенденцияларын ажырата білуге үйрететін; Баланың дамуы мен дербес сана-сезімінің даму эволюциясын ескере отырып , білім берудің барлық түрлеріндегі мазмұн сабақтастығын сақтайтын мекеме ретінде бейімделу іс- бағыттары бойынша атқарылатын жұмыстардың жүйелі, үздіксіз жүргізілуін басшылыққа алады.

6 слайд

7 слайд
Қосымша білім беру бағдарламасының қазіргі таңдағыбасым түрі (кейбір деректерге қарағанда 70-80%) практикалық бағыттылық сипат алумен даралануда. Мұндай жағдай қосымша білім беру ұйымдары объектілері әлеуметтік – мәдени қызмет пен құндылықтардың механизмін (тетігін) игерген тұрға , яғни жеке тұлға болуға қабілетті адам болып қалыптаса алатынын көрсетеді. Сонымен бірге , біз балаларды қосымша білім беру бағдарламасы мен тәрбиеленген түлектің жеткілікті нәтижесі емес , қазіргі мектеп білімінің , сапасын арттыруға қызмет жасайтын үлес деп қарауды да дұрыс деп есептейміз.   Қорыта айтқанда , балаларға қосымша білім беру ұйымдарының басқа білім беру ұйымдарының басқа білім беру орындарынан айырмашылығы онда бала басқаша білім жолын басып өтеді. Мұнда балаға қосымша ақпарат беріп қана қойылмайды, ең бастысы бала шығармашылық жұмыс істеуге тартылады. Бала адамзат еңбегінің, білімнің бірін терең игереді , оған дағдыланады , өз шеберлігіне масаттанады , педагогына сенеді.  

7 слайд