"Әлеуметтік жоба жасау ерекшеліктері"

Бағдарламаны аударып,жинақтаған және өзгерістер енгізген бастауыш сынып мұғалімі және «Әлеуметтік жоба» үйірме жетекшісі Туменбаева Анар Нұрлыханқызы. Бұл бағдарлама орта және жоғарғы буын оқушыларымен «Әлеуметтік жоба» жұмысын ұйымдастырып, жүргізуге бағытталып жасалынды.

Алғы сөз

Әлеуметтік жобалау -әлеуметтік ортаны дамытуға тікелей әсер ететін, әлеуметтік жұмысты нәтижелі ұйымдастыруға арналған және әр түрлі әлеуметтік қиындықтарды еңсеруге арналған жұмыс түрі.Мұндай қызмет түрі көп елдерде практика жүзінде қолдана бастады.Қазіргі кезде жобалау әдісін қолданусыз мемлекеттік әлеуметтік қиындықтарды жеңуді ұйымдастыру мүмкін емес.Бірақ әлеуметтік жобалау тек қана әлеуметтік ортаны дамытып қана қоймайды, сонымен қатар әлеуметтік іс-тәжірибені жобалауды ұйымдастыруды да міндеттейді.

Мектепте «Әлеуметтік жобамен» жұмыс орта жэне жоғарғы буын оқушыларымен ұйымдастырушы мұғалімнің басшылығымен іске асырылады.Орта буын оқушыларымен жоба жұмысы мектеп ішінде, төңірегінде ұйымдастырылады.Ал жоғарғы буын оқушыларымен жақын маңдағы шағын аудандарды қамтуға болады.

Бір жобаны қорғау барысында бір немесе бірнеше оқушыдан кұралған шағын топпен жұмыс жүргізуге болады.Жоба қорғайтын топ жобаны іске асырудағы қиындықтары мен мазмұнына байланысты анықталып алынады.Жоба тақырыбын оқушы әлеуметтік қиындықтарды анықтау барысында өзі таңдап алады.Тақырып оқушының тыныс-тіршілігіне сәйкес болуы керек.

Әлеуметтік жобамен жұмыс негізгі 3 кезенңен

I бөлім:Дайындық кезеңі

II бөлім:Жобаны іске асыру.

III бөлім:Жоба жұмысын қорытындылау

тұратын жұмыс жоспарын басшылыққа алып, осы кезендердің ішіндегі нұсқаулықпен жұмыс жүргізу арқылы іске асырылады.

Мақсаты:

• қазіргі қоғамда өз мүмкіндіктерін іске асыруға қабілетті жеке тұлғаны әлеуметтік белсенділікке тәрбиелеу және жан-жақты дамыту үшін қажетті жағдайлар жасау.

• Оқушының жеке таңдау жасау траекториясына жағдай жасау

• "Жауапкершiлiк", "Шешiм", "Таңдау", "Түсiну" сияқты құнды қасиеттері мен іс-әрекеттерінің қалыптасуына жағдай жасау

• Әлеуметтік құзыреттілікті бойына дарытуға, өмірдің үлкен шындықтарын көре алуға, ақыл-ой тәрбиесін дамытуға жағдай жасау.

Міндеттері:

Оқушы бойына

• әр баланың қоғамымыздың даму ерекшеліктерін көрсететін қабілетін дамыту және маңызды рухани -адамгершілік қасиеттерін тану.

• жасөспірім бойына азаматтардың әлеуметтік жағдайын қорғауға бағытталған акциялар жүзеге асатындай мағыналы iстердiң тәжiрибесiнiң жинақталуын, қатысуын дамыту,өмiрде жүзеге асыруға дайындық

• дербестікке, жігерлілікке тәрбиелеу;

• оқушының әлеуметтік қоғам белсенділігіне тәрбиелеу.

• оқушыылардың еңбекке деген сүйіспеншілігі мен берілген іске деген жауапкершілікке тәрбиелеу.

• мектептің мұғалімдер және оқушылар ұжымын бірлескен әрекетке шақыру.

• Азаматтық құзыреттiлiк

• Аксиология (құндылық )

• Өзiн-өзi басқару

• Өздiгiнен ұйымдасу және жеке өсу

• Денсаулық сақтау

• Зияткерлiк шығармашылық

• Кәсiби - рөлдi қызмет сияқты қасиеттерді дамыту.

Білім мен дағдыны қалыптастыруға бағытталған әдіс-тәсілдер

«Әлеуметтік жоба» үйірмесінің оқу-тәрбие жұмысын тиімді ұйымдастыруда қолданылатын әдіс-тәсілдер мен технологиялардың келесідей формаларын атап өтуге болады :

• Танымдық сабақтар.

• Практикалық жұмыстар

• зерттеу сабақтары.

• Сынап көру оқиғалары.

• Пікірталас.

• Іскер ойындар.

• Кездесулер

• Акциялар

• Концерттер және т.б

Әлеуметтік-азаматтың құзырлылық -

–әлеуметтанудағы,этика, құқық,экологиялық саясат,саясаттану сияқты азаматтық қоғамда өзін еркін сезінуге бағытталған білім жиынтығы ,өзінің тәлім-тәрбиесі мен өмірді жоспарлауды дұрыс анықтау әдісі.

Әлеуметтік жобаны ұйымдастыруда мұғалім тәлім-тәрбиенің мақсаттарын анықтайды, яғни әлеуметтік жобанымен аналысқанда оқушы неге үйренетін анықтайды.Және қандай құндылықтар мен білім-білік дағдылары қалыптасатынын анықтайды. ана, неге бала-шағалар барысында әлеуметтік тәжірибенің орындалуы үйренуге керекке, қандай бәсті, дағдыларды және білімдерді олар иемденеді.Оқушылардың бойында келешек, өз елiнiң тағдырын ойлайға, дамытуға белсендi араласуына, қоғамдық өмiрде өз мемлекетінің бүгіні мен ертеңінің дамуына моралдiқ жауапкершiлiгiн өз мойнына алуға, отандардың тағдырына қатысы барлықтың сезiмдері мен құнды қасиеттерін дамыту.

«Әлеуметтік жоба» үйірме жұмысында жетекші диогностикалық құралдар (сауалнама, бақылау жұмыстары, сұхбат, әңгімелесу) арқылы оқушылардың білімін, қабілеттерін, өзіндік таңдауын, біліктілік дағдыларын анықтап, содан кейін оларды қалауына қарай саралап жұмыс жасауы керек.
Топпен немесе жеке оқушылармен қосымша жұмыс істеудің, тәсілдері мен әдістерін қолданып оқушылардың шығармашылық жұмыстарын ұйымдастыруы керек, мысалы;

•  зерттеушілік (эксперимент, тәжірибе өткізу, ғылыми мәселені өзінің шешуі,);
•  көрермендерге арналған шығармалар (қойылым, акциялар, фестивальдер);

• оқу әрекеттерінің әдіс-тәсілдерін басшылыққа ала отыра оқушыларға төмендегідей мүмкiндiк бередi:

• өзін таныстыра білу, ересек адамдармен келісімшартқа отыру, уәделесіп,бірге ынтымақтасып жұмыс істеу,өзін пайдалы сезіну.

• Қазiргi қоғамды зерттепүйрену және ондағы өз орынын табу;

• Iс- құжаттамамен, мәлiметтiң әр түрлi көздерiмен және оларды сын көзiмен қабылдай отыра жұмыс iстеу;

• Басқа адамдармен бiрлескен iс iстеу;

• Өзінің тұжырымдамасын ойлап тауып,жобалау.

Ұйымдастыру талаптарының сипаттары

 Әлеуметтік жобалаудың  барлық элементтері бір-бірін толықтыратын және мақсатқа байланысты дербес соңғы  іс-әрекеттерді жасайды.Осылайша педагогикалық ғылымда «әлеуметтік тәжірибе»  деген ұғым әлеуметтік жобалау  ұғымымен  байланысты.

 Бұл байланыс  әлеуметтік тәжірибенің Әлеуметтік жобалаудың  бір компоненті болуына негізделеді.

Бұл бағдарлама алдағы мақсаттарға жетуді қаматамасыз ететін педагогикалық шарттардың нормативтік моделін қамтиды. Ол жасөспірімдерге арналған, оқыту мерзімі әлеуметтік жоба 6 айдан бір жылға дейін созылады және қоғамды жақсартуға маңызды үлесін қосады.Оқушылар қоғамның қажеттіліктерін зерттейді және сауалнама жүргізеді, стратегияны және әрекеттің жоспарын әзірлейді. Жобаны аяқтағанда істеген ісіне анализ жасайды, және олар өздерінің қоғам өмірін жақсартуға маңызды үлес қоса алатынын дәлелдейді. 
Әлеуметтік  жобамен айналысқан оқушылар ға сеніммен қарау қажет.Әр  оқушының жұмыс кестесі жазылатын жеке журналы болуы қажет.Бұл  оқушыларға жасалған жұмыстарын тіркеп, қоғамдық жұмысқа деген қарым-қатынастарын және белсенділіктерін артырады.Мұғалім өз тарапынан оқушының әлеуметтік жоба тек бір жыл ғана қатысуын жеке тіркеп отыруы қажет.

Әлеуметтік жобада әлеуметтік қамсыздандыру(балалар үйі,қарттар үйі)  сияқты мекемелерімен шектелмейді.Мектеп оқушыларына өз еркімен таңдауға әр түрлі деңгейдегі шаралар ұсынылады.Қоғам және ата-ана, мұғалім тарапынан қолдау қажет.

Құндылықтар мен қағидалар мектеп қабырғасынан қаланып, мектептен тыс жерде дамытылуы қажет.

Әлеуметтік жобалау - күрделі жүйелі  жұмыс және үш элементтен құралады : 

• әлеуметтік сынама, 

• әлеуметтіктәжірибе 

• әлеуметтік жобалау

Қазіргі кезеңде әлеуметтік жобалау  жасөспірім балалрдың басты іс-әрекеті болып саналады. Ол жасөспірімге өз жасындағылардың басты мәселелерін шешуге көмектеседі.Қоғамда өзін-өзі басқару,өз көзқарасын қалыптастыру,қоғамдық қоршаған ортамен әлеуметтік байланыс жасауға көмектеседі. Үйірме жұмысы әлеуметтік  жобалауды ұйымдастыру жұмысын жүргізіп,тақырып таңдап жаңа идеялармен бөлісіп,әлеуметтік қарым-қатынасты үйретуге , ұжымдық іс-әрекетті ұйымдастыруға бағытталады.

Әлеуметтік жобаның жұмыс жоспары

І бөлім:Дайындық кезеңі
1-қадам: Қоғам пікірін зерделеу.
№	Негізгі міндеттер	Күтілетін нәтижелер	Мерзімі
1.	Жергілікті қоғамдағы қазіргі әлеуметтік жағдаяттар жайлы қоғамның пікірін зерделеу.	Жергілікті қоғамдағы әлеуметтік жағдайдың обьективтік көрінісі	3-8-қырқүйек 10-15-қырқүйек
2.	Зерттеу негізінде толық есеп беру.	Есеп бойынша жүйелі мәліметтер	17-22-қырқүйек
3.	Алынған мәліметтер бойынша қорытынды жасау.	Жағдайдың өзгеруін нақты қорытындылау.	17-22-қырқүйек
2-қадам: Әлеуметтік мәселелерді анықтау
1.	Жергілікті қоғамдағы әлеуметтік қиындықтарды анықтап, тұжырымдау.	Бір немесе бірнеше қиындықтарды анықтау.	24-29- қырқүйек
2.	Анықталған әлеуметтік қиындықтың себебін анықтау.	Қиындықтың туындау себептерінің тізімі	24-29- қырқүйек
3.	Алынған мәліметтер бойынша қорытынды жасау.	Жағдайдың өзгеруін нақты қорытындылау.	1-6-қазан
3-қадам:Әлеуметтік жобаның мақсаты мен міндетін анықтау.
1.	Әлеметтік жоба бағытталатын әлеуметтік қиындықтары бар топты анықтау.	Жобаны жүзеге асырудағы қиындықтары бар ұжымдар мен адамдардың тізімін жасау.	8-13- қазан
2.	Жобаның негізгі мақсатын анықтау.	Жобаның мақсатын айқындау.	8-13- қазан
3.	Әлеуметтік мәселелерді шешуге байланысты жұмыстардың мазмұнын ашуға бағытталған мақсатқа сай нақты міндеттер құру	Қойылған мақсаттарға жеткізуге бағытталған нақты міндеттер тізімі.	8-13- қазан
4-қадам:Жұмыс жоспарын құру
1	770 ₸ - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз! Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank) Соңғы бір жылда: 45 000 000 ₸ Авторлар тапқан ақша Толығырақ Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Жүктелуде... Бағыт Жүктелуде... Сынып Жүктелуде... Іздеу Осы аптаның ең үздік материалдары Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Аттестацияда (ПББ) 100% келетін тақырыптармен дайындаймыз Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады Толығырақ