Балалар бақшасындағы
гимнастиканың ерекшелігі
Гимнастиканың айрықша
ерекшілігі болып қарапайым және күрделі жаттығуларының әр
түрлілігі, заттармен, затсыз, құралдармен орындалатын табиғи және
жасанды қимылдардың ұштасуы; организимге жан – жақты жалпылама әсер
етумен қатар , бұлшық еттің белгілі бір немесе басқа топтарына
жергілікті әсер ету мүмкіндігі; организимге түсетін физиологиялық
салмақты шартты түрде дәлдеп реттеу мүмкіндігі болып табылады.
Осының арқасында гимнастика коррогиралаушы және емдік маңыз алады.
Балалар бақшаларында негізгі гимнастика және оның кең тараған түрі
– гигиеналық гимнастика пайдаланылады. Негізгі гимнастика
денсаулықты нығайтуға , организмді жетілдіру мен шынықтыруға, жұмыс
қабілетін арттыруға бағытталған. Оның аса маңызды міндеті тұлға мен
табанның бұзылуына жол бермеу болып табылады. Өмірлік қажетті қимыл
дағдыларын қалыптастыру мен жетілдіруге, негізгі қозғалыстың
сапасын жетілдіруге негізгі қозғалыстың сапасын жетілдіруге
гимнастиканың негізгі құралдары арқылы, сонымен қатар жинақталған
дағдылардыпрактикалық қызметте: тұрмыста, ойында,сабақтарда қолдана
білу арқылы қол жеткізуге болады.
Балалар бақшасындағы
гимнастиканың ерекшелігі – балаларды дұрыс қимылдауға үйрету. Бұл
жағдайда балаларда кеңістіктегі орнын бағдарлай біліу, қимылды
айқын,дәл,тәрбиеші ұсынған екпінді, ырғақта, бағытта орындауы, әр
баланың, қимылы бүкіл коллективтің қозғалысымен үйлесуі
пісіп-жетіледі. Гимнастиканың ұйымдастырушылық және тәртіптеушілік
үлкен манызы бар.
Балалар бақшаларындағы
гимнастиканың мазмұны негізгі қозғалыстар, жалпы жетілдіруші
жаттығу, сапқа тұру және қайтадан сапқа тұру, би жаттығуын
құрайды.
Қозғалыс сипатына қарай
жаттығу динамикалық және статистикалық болып бөлінеді.
Динамикалыққа кеңістікте орын ауыстырымен байланысты жаттығу
жатады. Динамикалықжаттығуларда бұлшық еттің жиырылуы мен босаңсуы
жиі алмасып отырады. Бұл, әсересі балаалрдың қозғалту аппаратын
дамыту үшін қолайлы. Статистикалық жаттығулар бұлшық ет топтарының
бір қалыпта жиырылып ұзақ тұруына негізделген , ол қан айналымын ,
тыныс аппаратының қызметін ауырлатады. Мектеп жасына дейінгілерге
ептілікті, қозғалысты үйлестіре, қызметтің өзгермелі жағдайларына
тез және оңтайлы бейімделе білуін жетілдіретінжаттығулар аса
қолайлы. Гимнастика негізінен ірі бұлшық еттер тобының белсенді
қызметіне негізделген( секеңдеулер, секірулер, өрмелеулер, жүрелеп
отырулар,еңкеюлер және т.б.) қимылдарға құрылады. Дегенмен
балаларға дененің жекек бөліктеріне, бұлшық еттердің жеке
топтарына, буындарға әсер ететің,мәселен, табандардың бұлшық еттері
н ( аяқтың ұшымен жүру, аяқтың табандарымен жіпті тарту немесе
жинау және т.б,) қатайтатын жаттығулар ұсынылады.
Мектеп жасына дейіңгі балалар
денеге түсетін ауырлықтан тез шаршайды, бірақ олардың жұмысқа
қабілеттілігі біршама тез қалпына келеді. Сондықтан денеге
түсетінсалиақ шамалы үзілістермен, бұлшық еттердің босаңсуларымен
жиі алмасып отыратын жаттығулартиімді.
3-жастан 7- жасқа дейінгі
балалар негізінен өздері күнделікті өмірде кезіктіретін ( жүру,
лақтыру, отырып – тұру және т.б.) қимыл қозғалыстарды өзі де
әлдеқайда жетілмеген: олар дәл емес, жеткіліксіз үйлестірілген,
олардың жылдамдығы шамалы. Мектеп жасына дейінгілер үшін баланың
қозғалысын сан және сапа жағынан бірте- бірте жетілдіру
тән.