Бөлім:

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

25.11.2024

Сынып: 10 сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие тақырыбы

Балалар мен жасөспірімдер арасындағы құқықбұзушылықтың алдын алу басты міндет

Құндылықты дарыту

Оқушыларға құқықбұзушылықтың қоғамға және жеке адамға зиянды екенін түсіндіру.

Заң мен тәртіпті сақтау мәдениетін қалыптастыру.

Құқықтық сауаттылықты арттыру, жауапкершілік пен заңға құрмет сезімін дамыту.

Қауіпсіздік сабағы

ҚАЗАҚСТАНДА КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАНДАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫН ҚОРҒАУ»

Мақсаты

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі (5 минут)

Оқушылармен амандасу.

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.

Психологиялық ахуал қалыптастыру үшін "Бүгінгі таңдауым – дұрыс шешім" атты шағын мотивациялық ойын өткізу.

2. Құқықтық сауаттылық: негізгі түсініктер (10 минут)

Мұғалімнің сөзі:
Құқықбұзушылық дегеніміз не?
Балалар мен жасөспірімдер арасындағы құқықбұзушылықтың түрлері (мысалы, ұсақ бұзақылық, тәртіпсіздік, заттарды ұрлау және т.б.).

ҚР заңнамасындағы жасөспірімдерге қатысты ережелер мен жауапкершіліктер.

Оқушылардан сұрау: "Сіздер құқықбұзушылықтың қандай мысалдарын білесіздер?"

Сұрақ-жауап ойыны

Оқушыларды екі топқа бөліп, құқық туралы сұрақтар қойыңыз. Мысалы:

• Адам құқықтарының негізгі түрлерін атаңыз.

• Конституция деген не?

• Заң мен ереженің айырмашылығы қандай?

Сабақтың ортасы

Дискуссия және топтық жұмыс (15 минут)

• Тапсырма:
  Оқушыларды 3 топқа бөліп, әр топқа тапсырма беру:

  1. Құқықбұзушылықтың себебін анықтау (мысалы, тәрбие, орта, ойындар, әлеуметтік желі).

  2. Құқықбұзушылықтың салдары (қоғамға, жеке адамға әсері).

  3. Оның алдын алу жолдары.

4. Құқықтық сұрақ-жауап (10 минут)

• Интерактивті викторина ұйымдастыру.
  Мысалы, "Бала қандай құқықтарға ие?", "Қай іс-әрекет құқықбұзушылық болып табылады?".

Оқиға талдауы (кейстік тапсырма)

Құқықбұзушылыққа байланысты қысқа оқиғаларды ұсынып, оқушылардан:

Не дұрыс жасалмағанын анықтауды.

Оқиғаның салдарын талдауды.

Оқиғаны болдырмау үшін қандай әрекет жасау керектігін ұсынуды сұраңыз.

Сабақтың соңы

Постер жасау

Оқушыларға құқық саласындағы маңызды тақырыпты таңдауды ұсыныңыз:

• Балалар құқықтары

• Құқық бұзушылықтың алдын алу

• Заңға бағынудың маңызы
  Әр топ осы тақырыпқа постер жасап, оны сынып алдында қорғауы керек.

Мұғалімнің сөзі:
Сабақты қорытындылай келе, құқықбұзушылықты болдырмау үшін әрқайсымыз заңды сыйлап, жауапкершілікті сезінуіміз керек.

Әр оқушыдан сабақтан не түйгенін айтуын сұрау.

6. Рефлексия (5 минут)

Оқушыларға қағаз таратып, сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын жазуын сұрау.

Топтық жоба: "Құқықбұзушылықсыз қоғам"

Топтар құрып, оқушыларға құқықбұзушылықтың алдын алу туралы жоба жасау тапсырыңыз. Олар:

Мектеп ішіндегі құқықтық ережелерді жақсарту бойынша ұсыныстар.

Құқықбұзушылықтың зияны туралы ақпараттық плакаттар мен видеороликтер.

Қауіпсіздік сабағы

Сабақтың мақсаты: оқушылардың өз құқықтары мен міндеттері туралы түсініктерін тереңдету.

Негізгі міндеттері:

1. Оқушыларды өз құқықтары мен міндеттері туралы заңнамамен таныстыру.

2. Әр оқушының құқығы мен міндеттері бұзылған жағдайда жедел қызметтер мен қолдау орталықтарына жүгіну қажеттігін түсіндіру.

3. Өз құқықтарын мен міндеттерін білу және оларды қорғауды оқушыларға үйрету. Материалдар мен ресурстар:

Жедел қызметтер мен қолдау орталықтарының нөмірлері бар үлестірме материал.

Сабақтың барысы

1. Кіріспе Бала құқықтары туралы құжаттармен таныстыру.

Бала құқықтары туралы конвенция – адамзат баласының туған кезінен 18 жасқа толғанға дейінгі құқықтары мен бостандықтарын бекітетін халықаралық құқықтық акт. Бала құқығы туралы Конвенцияда балалардың кім екендігі түсіндіріледі, сондай-ақ олардың барлық құқықтары мен үкіметтің міндеттемелері тізіліп көрсетіледі. Барлық құқықтар өзара байланысты, олардың бәрі бірдей маңызды және оларды балалардан бөлек қарастыру мүмкін емес.

Бала құқығын қорғау Конвенциясы – 1989 жылы 20 қарашада қабылданды. Конвенцияның 54 бабында өктемдік көрсетуден қорғау, отбасы өмірінің тыныштығын сақтау, пікірін еркін білдіру көрсетілген. Қазақстан осы заңнамаға сәйкес 2002 жылы 8 тамызда «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» заңы қабылдады.

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

Қазақстан осы заңнамаға сәйкес 2002 жылғы 8 тамызда «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы» заңды қабылдады. Балалардың құқықтарын қорғау туралы ереже:

• өмір сүру құқығы, аты-жөні, азаматтығы және т.б.;

• әл-ауқатты отбасылық өмір құқығы;

• баланың жеке басының еркін дамуын қамтамасыз ететін құқық;

• денсаулық сақтау құқығы;

• білім беру және мәдени даму құқығы;

• төтенше жағдайларда баланы қорғау құқығы.

Әңгіме

Баланың құқығын бұзу деп нені айтуға болады?

Кәмелетке толмағандардың құқықтары бұзылған жағдайда қайда жүгінуге болады?

«Құқық» ойыны

Оқушылар тақырып бойынша ситуациялық оқиғаны қағазға түсіріп, бір-біріне лақтырады. Келесі оқушы жазбаша хатты оқып, жағдайдан шығудың жолын ұсынады. Мысалы: «Мен спортпен шұғылданғым келеді, бірақ ата-анам университетке түсуге дайындалу керек деп мүмкіндік бермейді. Мен не істеуім керек?»

3. Қорытынды

«Анонимді жазу» жаттығуы. Оқушылар өздерінің немесе айналасындағылардың құқықтары бұзылды деп санайтын оқиға туралы хат жазады.

Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/JIwsVsEjArI?si=mnyX6siV55UTkvvt