Келісілді Бекітілді

Оқу ісі меңгерушісі: Мектеп директоры:

_____________________ _________________

«____» қыркүйек 201__ж. «____» қыркүйек 201__ж.

Футбол сабағындағы

қауіпсіздік ережелері

3 «А» сынып оқушыларының тізімі

5 «А» сынып оқушыларының тізімі

6 «А» сынып оқушыларының тізімі

7 «А» сынып оқушыларының тізімі

8 «А» сынып оқушыларының тізімі

9 «А» сынып оқушыларының тізімі

Баскетбол сабағындағы қауіпсіздік ережелері

Баскетбол – бәсекелестік ойыны, өйткені спорттық сайыс кезінде қарсыластар бір-бірімен бәсекеге түседі. Даярлықтың жетіспеушілігі тәртіпсіздікпен тепе- тең деуге болады.Өйткені соның салдарынан жарақат алынады: саусақты қайырып алу,буынды созып алу, т.б. Жарақаттардың алдын алу үшін төмендегідей бірқатар жағдайларды есте сақтаған жөн:

• Мұғалімнің рұқсатынсыз немесе мұғалімсіз, доппен залға кіруге болмайды:

• Баскетбол қалқанының астында отыруға болмайды:

• Допты қағып аларда бас бармақты допқа қарсы бағыттауға болмайды:

• Ойыншылардың ойын кезінде бір-біріне ұстауына,дөрекі қылық жасауына жол берілмейді:

• Жаттығуларды орындауды ұйымдастыру барысында қойылатын біріңғай талаптарды дәд орындау керек:сапқа тұру,сапты өзгерту,қарсы қимылдар мен жеке бәсекелестік мөлшері,т.б:

• Алдын ала қыздырыну жаттығуларынсыз доппен жылдамдық жаттығуларына кірісуге болмайды,әсіресе жаттығулар арасындағы көп уақыттық үзілестен кейін тіпті де болмайды:

• Сабақ басталар алдында оқушылар алқа,сағат,сырға және т.б. жарақат алуға мүмкіндік тудыратын заттарды шешіп қыз балалар шаштарын түюлері қажет.Қауіпсіздікті сақтау үшін дене тәрбиесі сабағына тиісті спорт киімдерімен ғана қатысу қажет.

Жеңіл атлетика сабағындағы қауіпсіздік ережелері

Жеңіл атлетика сабағында бастыкөңіл аударатын мәселе-жаттығуларды орындау кезіндегі қауыпсіздік.Сондықтан да мұғалім де,оқушылар да барлық жабдықтар мен снарятардың жарамдылығы мен қауыпсіздігін мұқият қадағалауы қажет.

Жеңіл атлетика сабақтарында мынандай қауыпсіздік ережелері сақталуы керек:

1.Дене шынықтыру және спортпен шұғылданған кезде табаны резеңке аяқкиім кию керек.

2.Қысқа қашықтықтарда тек қана өз жолымен жүгіру қажет.Жүгіріп келе жтып,кілт тоқтауға болмайды.

3.Ойлы қырлы жерлерде кездескен кедергілерден (тас,құлаған ағаш,бұта,төмпешек,т.б.) аспай-саспай өтуді есте сақтаған жөн.

4.Жүгіру секіру, лақтыру аландарын (секторларын) көлденең кесіп өтуге рықсат етілмйді.

5.Тырма мен күректі сабақ өтілетін жерде қалдыруға болмайды. Тырма,күректі,т.б.жабдықтардың үшкір жағын (жүзін) төмен қаратып қою керек.

6.Спорт құралдарын лақтырғанда (гранат,диск,найза),серпігенде (ядро),лақтыру,серпу бағытында адамның болмауынқадағалап,бақылап алу қажет.

7.Ұзындыққа,биіктікке секірер алдында шұңқырдағы құмды қопсытып алу керек.

8.Лақтырушының оң жағында тұруға,құралдарды рықсатсыз алуға болмайды.

9.Серпіген ядроны қағып алуға болмайды және серпіген кезде жерге түсіріп алудан сақтану керек.

10.Жауын-шашымды күндері лақтыратын құрал-жабдықтарды мұқият сүртіп,құрғатқаннан кейін пайдалану қажет.

Оқушыларға алаңды сағат тіліне қарама-қарсы айналып,бір бағытта жүгіруге ұрықсат етіледі: ұзындыққа секіргенде ,алдыңғы секіруші секіретін шұнқырдан кеткеннен кейін ғана келесі бала секіре алады;екпін алып биіктіке секіргенде,сол және оң жақтан екпін алып жүгіру кезегін сақтау қажет; допты және гранатты лақтырар уақытта ,жатығушыларды екі топқа бөліп ,қарама,қарсы тұрғызуға тіптіде болмайды ,доптар мен гранаттарды женау пәрмен арқылы ғана жүзеге асырылады.

Салқындау ауа райы жағдайында (+15⁰-тан төмен болса ) жеңілдеу жаттығу костюмін кию қажет болады. Кроссовка немесе кеды-жеңіл атлетика үшін ең ыңғайлы аяқкиімдер.

Дала жарысы (кросс)

Кроспен айналысу төзімділікті қалыптаструды, шыдамдылыққа тәрбиелейді , күделікті тіршілік үшін, спорт үшін болашақта әскер қатарыңда қызмет ету үшін өте маңызды ерік-күшті дамытады.

Әрбір оқушы жүгіру барысында, әсіресе күз бен қыста өзінің жүгіру күйіне назар аударуы қажет. Тіпті салқын тиіп , жеңіл сырқаттанғаннаң өзі организімнің науқасқа қарсылығын төмендетеді , жағдайдың қыйындау себебіне айналады

Дала жарысы дегеніміз – табиғи ойлы-қырлы жерлермен жүгіру. Жүгіргенде мыналар есте болу керек: шөбі жоқ тегіс жерлермен (соқпақтармен,жолдармен) жүгіргенде, өткен сыныптарда айтылғандай тәсілдермен жүгіру қажет. Қатты жерде, мысалы, асфальт жолда жүгірумен көп айналысқанда , сирақ еттерінің ауырғаны білінеді. Қатты жолда жүгіру жалпақ табанды балалар үшін қиын. Сол себепті, жүгірудің көп бөлігін онша қатты емес жерде өткізу керек. Бұлшық еттер мен буындарға артық күш түссе, мұның өзі елеулі ауруға себепші болады. Қашықтықта кездесетін түрлі табиғи кедергілерден өтерде ерекше мұқияттылық қажет. Аяқ жерге сәтсіз тисе , тізе буындарының , тобықтың зақымдануы немесе өзге де жарақаттар алып қалуы мүмкін.

Қалың шөп өскен жермен жүгіргенде , аяқты шұңқырға, тесікке тығып алмас үшін алға мұқият қарау керек. Дененің тұрақты қалпын сақтау үшін аяқты өкшеден басып ұшына қарай аудару қажет. Қалай болғанда да аяқты жерге «тырпылдатып» баспай, жұмсақ басу керек.

Қыратқа, дөңнің баурайына көтерілерде, аяқтың ұшымен жүгіреді,кеудені ілгері еңкейтеді. Қол қозғалысқа белсенді түрде көмек беруі керек , қозғалыс кезінде оны ілгері жоғары ұмсындырады. Тік беткейге жүгіріп шығу киын, сондықтан да жүріске ауысып және тік немесе қиғаш жүрген дұрыс. Қыраттан түсерде шапшаңдық жылдам артады, алайда оны азайту қажет, өйткені күшті екпін алғанда, аяқ тепе-теңдікті сақтай алмай, жүгіруші құлауы мүмкін. Кеудені кейін шалқайтқан дұрыс. Тіп – тік қырдан түскен жақсы. Жайпауыт немесе шамалы ғана тіктеу қырдан шапшандықты азайтпай-ақ түсуге болады, бірақ адым қысқа болсын. Баурайдағы тегістеу жерден жүгіріп түсуді екпін алу үшін пайдалануға болады. Қыраттан түсерде аяқты өкшемен басу қажет. Биік өскен шөптің бетімен жүгіргенде, аяқты жоғары көтереді, терең емес судан өткенде де осылай, тек адымның арасын шағын етіп жүгіру керек. Тереңдеу сулардан адымдап, жай жүріп өту керек.

Гимнастика сабақтарындағы қауіпсіздік ережелері

• Денені қыздырып алмай күрделі жаттығуларды орындауға болмайды;

• Гимнастикалық құрал – жабдықтарда тек қана мұғалімнің көмегімен жаттығу керек,

• Жүгіріп келіп секіретін жолда және секіріп түсетінорында тұруға болмайды.

• Секіріп түсетін орынға гимнастикалық төсеніш (маты ) төсеу қажет;

• Спорт жабдықтарынан (ат бөрене, гимнастикалық қабырға) секіргенде, жерге міндетті түрде екі аяқпен түсу керек.

• Бірінің артынан бірі жүріп келе жатқан кезде және жаттығу орындау барысында арақашықтық қатаң сақталсын;

• Гимнастикалық құрал – жабдықтардың қолдануға жарамдылығын анықтап алу қажеттігін ұмытуға болмайды.Құрал-жабдықтардың таза болуын, тот баспауын қадағалап отыру керек. Снарядтардың бекітілуі мұқият тексерілсін;

• Арқан бойымен жоғарыдан төмен түскенде,екі қолмен ұстап,екі аяқпен демеп,асықпай түсу керек;

• Гимнастика сабағында міндетті түрде арнаулы киім кию қажет екенін ұмытуға болмайды;

• Гимнастикалық таяқшамен немесе секіртпемен жаттығу орындағанда, оларды жақын тұрған балаларға тигізіп алмауды қатты ескеру керек.

Футбол сабағындағы қауіпсіздік ережелері

1. Футбол ойнайтын ойыншылардың саны алаңның кең-тар екендігіне байланысты.

2. Ойын барысында даурығып айқайлауға болмайды. Ойыншы әріптесіне белгі беруіне болады.

3. Ойынға төрешілік етушінің ескертпесін ойыншы мүлдіксіз орындауы тиісті.

4. Допты алып бара жатқан қарсыласты қуып жеткен жағдайда оның аяғын емес, допты тебу арқылы тартып алуға болады.

5. Қандай жағдайда болмасын, допты алып келе жатқан қарсыласпен бетпе-бет келгенде, тек допты ғана тебу керек.

6. Төрешінің берген белгісін (ысқырықты) естіген сәтте ойынды тоқтауға болады.

7. Жүгіріп бара жатқан қарсыласты артынан келіп итеріп жіберуге болмайды.

8. Жоғарыдағы допқа таласқанда қарсылас ойыншыны итеруге болмайды.

9. Қандай жағдайда болмасын, қақпашыға тисуге болмайды. Жалпы дөрекелік жасау футболшыға жатқұбылыс.

10. Ойынға киетін спорт киімдері ауа райына қарай өзгереді.

Волейбол сабақтарындағы қауіпсіздік ережелері

1. Дене тәрбиесі сабағына сай спорттық киім кию. Тізеге, шынтаққа киетін арнайы киім кию.

2. Мұғалімнің ұйымдастырған сабағын бұзбауы керек.

3. Белсенді, ақыл оймен қыздырыну жаттығуларын жасау керек.

4. Ойын алаңына мұқияттылық пен қарау.

5. Допты дұрыс үрілуін қарау, қатты үрілген доппен ойнамау.

6. Доптың сыртқы бөлігін мұқият тексеру.

7. Жыртылған доппен ойнамау

8. Техникалық әдіс-тәсілдер кезінде мұқият болу.

9. Тік аяқпен тұрмау және доп секіріп алқанымен қабылдамау,

10. Өте жоғары ұшқан допты секіріп алқанымен қабылдамау.

11. Тіке қолмен жоғарыдан допты қабылдамау.

12. Допты қабылдау кезінде бас бармақты алға тоспау.

13. Допты тізенің тұсында қабылдау, кеуде немесе ішімен қабылдамау.

14. Төменнен доп қабылдаған кезде шынтақ буынын бүгу.

15. Допты беруді орындау (подача) кезінде жұдырықпен допты ұрмау.

16. Шабуылшыға допты қайтару үшін қолды тосқан кезде (блокироввание) торға жақындамау.

17. Допқа қарсы қол қойғаннан кейін, допқа қарап, саусақты алға созып алақанымен қабылдау керек.

18. Секіріп доп қабылдағаннан кейін тізеге құламау керек. Ойын кезінде доптардың тиіп кетпеуінен сақтану керек.