Ұйымдастыру
кезеңі (7 мин)
|
Ұйымдастыру
кезеңі
Психологиялық
ахуал
Бір түрлі кәмпит
алғандарды
1-топқа «», ал екіншісін
таңдағандарды
2-топқа «» тобына
бөлемін.
Ой
қозғау
Қазақстанның экологиясы таза
ма?
Тұрған жерімізді ластайтын
кім?
Табиғат тазу болуына қандай үлес
қосасыңдар?
Экологияның таза болуы кімге
байланысты?
Лас экологияның денсаулыққа тигізер пайдасы
бар ма?
Денсаулық кімге керек
?
Адам білімі мен шеберлігінің арқасында
дамытып, ғылым мен техниканы, өндірісті алға өркендеткен сайын
экологияның нашарлауы жаһандық проблема болып отыр. Адам мен
табиғат өте тығыз байланыста болғандықтан экологияның адам ағзасына
әсері күшті екендігі
белгілі.
|
Оқушылар мұғаліммен
амандасады,түгенделеді.
Психологиялық
ахуал
Оқушылар
дың пікірі
тыңдалады
|
Компьютер
|
Сабақ басы (13
мин)
|
Адамның басты
байлығы – денсаулығы. Дені сау адамның қол жеткізер биіктері де көп
болады. Бұл өнеркәсіптің тұрақты өсуіне,
урбанизацияға және автомобильдер санының көбеюіне байланысты.
Фенол, көміртегі оксиді, күкірт диоксиді және басқа да улы заттар
атмосфераға зауыттар мен машиналардың құбырлары арқылы түседі.
Қазіргі заманғы экология қоршаған ортаның адамдарына өнеркәсіптің
белсенді дамуына байланысты бірнеше маңызды мәселелерді бөліп
көрсетеді:
— қоршаған ортаның өндірістік
қалдықтармен ластануы,
— жаһандық жылыну және
мұхиттардағы су деңгейінің
көтерілуі,
— вирус штамдарының,
эпидемиялардың, онкологиялық аурулардың
мутациясы,
— жануарлардың түрлерінің
жойылуы, орманның жойылуы,
— атмосфераның озон қабатын
бұзу,
— пайдалы
қазбалар қорларының сарқылуы.
Қоршаған ортаға оң
әсер
Экологиялық ахуал өнеркәсіптің зиянды әсеріне
ұшырамайтын жер шарындағы орындар мұқият сақталады. Олар қорық
аймақтарын, қорықтарды ұйымдастырады, медициналық орталықтар салады
және курорттарды жабдықтайды. Ауа ванналары мен серуендеу тыныс алу
аурулары бар адамдар үшін пайдалы, ал таза су ішу ішкі мүшелер
ауруларының алдын алуға
көмектеседі.
|
Ауа
Қолайсыз экология адам денсаулығына кері әсерін
тигізеді. Тыныс алу жолдарының ауруларының көпшілігі ауаның
ластануынан болады. Осыған байланысты адамдар бронхитке, астмаға,
аллергияға бейім және қатерлі ісікке
бейім.
Қауіпті қалдықтармен ластанған су бұдан да
қауіпті емес. Экологтардың пікірінше, әлемдегі аурулардың көпшілігі
ластанған суды пайдалану арқылы пайда
болады.
Лас су ішудің жалпы
аурулары:
— генетикалық
мутациялар
— онкология
— асқазан-ішек жолдарының
аурулары
— иммунитет
проблемалары
— бедеулік
Бұл бүкіл тізімнің аз ғана бөлігі, сондықтан сіз
табиғаттың адам денсаулығына тигізетін әсері өте үлкен екенін
түсінуіңіз керек.
|
суреттер
|
Ортасы (20
мин)
|
1-топ Табиғат туралы
мақал-мәтел
2топ
1
–топ: Табиғатқа тіл бітсе...
айдарымен онда ол адамға қандай өтініштер айтуы
мүмкін.
2-топ: Қазақстан қорықтарын қалай жақсартуға болады. Ойларыңды
жазыңдар
|
Табиғат жер байлығы, Батырлар ел
байлығы.
Нөсер алдында найзағай
ойнайды.
Күн күркіресе, көп
дүркірер.
Күркіреген бұлттың жаңбыры
аз.
Боранда күні ит пен бала
құтырады.
Қол - аяғы жоқ болса да,Қақпа есікті аша
алған .Жел
Жол үстінде семіз
тоқты, Құйрығын көтере алмай жерге
соқты. Боран
Мамықтай
ұлпа, Қанттай
ақ. Қыста жер бетін
басады, Жазда сайға
қашады. Қар
т.б
|
|
Соңы
|
Қорыта келгенде, адамның
табиғатсыз тіршілік ете алмайтынына көз жеткіздік қой дейміз.
Табиғатты сүйе білу үшін табиғат туралы мол білу керек. Ал мол
білім — кітапта, әр пәнді жақсы оқуда. Қашанда табиғатқа қамқорлық
керек. Оған қалай болса, солай қарайтын адамдар қайда да болса
кездеседі. Мысалы: сөндірілмей тастал ған шырпы, темекі тұқымы
жайқалып тұрған орман тоғайды құртып жіберуі мүмкін. Ал бір,
ағаштың өсуіне қаншама көп жылдар керек екендігін біз білеміз.
Мұндай жағымсыз қылықтардан өзімізді аулақ ұстайық, табиғатты
аялайық! Табиғатты сүйе білмеген, туған жерін, елін-де сүйе
алмайды.
«Менің сабақтан кейінгі
әсерім» кестесін толтыр.
Қандай ой пайда
болды?
|
Не
сезіндім?
|
Не
ұнады?
|
|
|
|
|
Рефлексия
жасайды.
Сабақтан кейін қандай әсер
алғанын, не сезінгенін, не ұнағанын айтып, алған әсерімен
бөліседі
|
презентация
|