Оқудағы кемшіліктерді жою.

Білім алу — үздіксіз дамуды қажет ететін ұзақ жол. Бұл жолда әрбір оқушы немесе студент белгілі бір кезеңде оқудағы кемшіліктерге, яғни түсінбеген тақырыптарға, жеткіліксіз дағдыларға немесе дұрыс емес оқу тәсілдеріне жиі кездеседі. Мұндай қиындықтар – әлсіздік емес, керісінше, дамудың жаңа мүмкіндігі. Ең бастысы — кемшіліктерді дер кезінде байқап, дұрыс стратегиямен түзете білуіміз қажет.

Кемшілікті ерте анықтау – жартылай шешім.Көп жағдайда оқушылар қиындықты уақытында байқамай, мәселе тереңдеп кеткен кезде ғана әрекет жасайды. Ал шын мәнінде, кемшілік қаншалықты ерте анықталса, оны жою да соншалықты оңай. Мысалы:9-сынып оқушысы Арман математикада әлсіреп кетеді. Теңдеулерді шығара алмай, бақылау жұмыстарынан төмен баға ала бастайды. Мұғалім оны жеке бақылауға алып, қай жерде қиналатынын анықтайды: мәселе формуланы жаттауда емес, «теңдеуді мүшелерге бөліп қарастыру» логикасын түсінбегендігінде екен. Дәл осы түйінді анықтау Арманның прогресін жылдамдатты — екі апта өткен соң ол сыныптағы үздік оқушылардың бірі болды.

Жеке оқу стратегиясын қалыптастыру. Әр оқушының қабылдау жылдамдығы, есте сақтау қабілеті және қызығушылығы әртүрлі. Сондықтан біреуге тиімді әдіс екіншісіне сәйкес келмеуі мүмкін.

Тиімді тәсілдер:

• Материалды шағын бөліктерге бөліп оқу

• Флеш-карталар, интеллект-карталар пайдалану

• Оқығанды өз сөзімен түсіндіру

• Күн сайын қысқа, бірақ жүйелі қайталау

Мысалы: Студент Ержан тарих пәнін қиын қабылдайды, даталарды ұмытып қалады. Классикалық жаттаулар көмектеспейді. Ол оқиғаларды комикс стилінде суреттеп, визуалды карта жасай бастайды. Бір айдан кейін даталарды шатастыру мүлдем тоқтайды. Өзінің визуалды ойлау қабілетіне сай әдісті табу – кемшілікті толық жоюға мүмкіндік берді.

Мұғаліммен және құрдастармен бірге жұмыс істеудің тиімділігі.Көп жағдайда оқушы жалғыз дайындалғанда түсінбеген тақырып назардан тыс қалуы мүмкін. Ал бірлескен талқылау немесе топтық жұмыс материалды тереңірек меңгеруге көмектеседі. Мысалы:Университетте химиядан қиналған студенттер шағын оқу тобын құрады: әрқайсысы белгілі бір тарауды зерттеп, басқаларына түсіндіреді. Өзгені оқыту кезінде адам өзі де жақсы меңгереді. Нәтижесінде топ түгелдей емтиханды жоғары бағаға тапсырады.

Мотивацияны сақтау және психологиялық кедергілерді жеңу.

Кейде мәселе білімде емес, психологиялық тосқауылда болады:

• “Менің қолымнан келмейді”

• “Бұл пәнді түсінбеймін”

• “Қателесу ұят”

Осындай ойлар оқушының дамуын тежейді.
Мұндай кедергілерді жеңу үшін:

• Оқу мақсатын нақты белгілеу

• Кішкентай жетістіктерді байқап, мадақтау

• Қателікті — “сәтсіздік” емес, “оқу материалы” деп қабылдау

Мысалы: Айнұр ағылшын тілінен қателескенде қатты ұялатын еді. Сондықтан сабақта сөйлемейтін. Мұғалім оны шағын диалогтар арқылы жеке-жеке сөйлетуге көшті. Қателерге жайлы көзқарас қалыптасқанда Айнұрдың сенімділігі артты. Бір семестрде ол бастаушы деңгейден еркін сөйлеу деңгейіне жетті.

Кемшілікті жоюдың басты құралы – тұрақтылық. Жүйелі еңбек – кез келген кемшілікті түбегейлі түзететін жалғыз сенімді жол. Күніне 20 минут тұрақты дайындық аптасына бір рет 2 сағат дайындықтан анағұрлым тиімді.

Қорыта келгенде, оқудағы кемшіліктер – оқушының дамуына кедергі емес, өсудің мүмкіндігі. Әрбір қиындықтың артында жеке ерекшеліктерге сай дұрыс әдісті табу қажеттілігі тұрады.
Ерте анықтау, жеке стратегия, бірлескен оқу, психологиялық қолдау және тұрақтылық – кішігірім кемшіліктерді үлкен жетістікке айналдырады.Ең бастысы — әрбір оқушының бойында табысқа жету қабілеті бар, тек оны дұрыс бағыттағы күш-жігермен аша білуіміз қажет,-деп ойлаймын.