«Егіндікөл жалпы орта білім беретін мектебі»
КММ
«Бекітемін» «Келісілді»
Мектеп директоры: ДОІЖО:
_____ Г.Х.Тналиева ______ М. К.
Жайгалиева
«____» _____ 2024 ж. «___»_______ 2024
ж.
БИОЛОГИЯ
ПӘНІНЕН PISA ЗЕРТТЕУЛЕРІНДЕ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ
САУАТТЫЛЫҒЫН
ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА
АРНАЛҒАН ЖЫЛДЫҚ ЖОСПАР
Биология пәні мұғалімі: Базарбай Тоғжан
Сағидоллақызы
2024-2025 оқу жылы
Бекітемін
Мектеп директоры Г.
Х.Тналиева
Биология пәнінен PISA-ға дайындық жұмыс
жоспары
2024-2025
оқу жылы
№
|
Атқарылатын жұмыстар
|
Жұмыстың түрі
|
Мерзімі
|
1
|
PISA-2024
Халықаралық зерттеуі туралы ақпаратпен оқушыларды таныстыру
|
Түсіндірме жұмысы
|
Оқу жылының
басында
|
2
|
PISA-2024 туралы ата-аналарға ақпарат беру (ата-аналар
жиналысы)
|
Түсіндірме жұмысы
|
Әр тоқсан сайын
|
3
|
PISA-2024
Халықаралық зерттеуіне қатысатын оқушыларды психологиялық тұрғыда
дайындау
|
Тренинг
|
Әр тоқсан сайын
|
4
|
Оқушылардың жаратылыстану-ғылыми
сауаттылығын қалыптастыру
|
Қосымша сабақтар
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
Жасуша биологиясы. Жасушаның
құрылымы мен функциясы: Прокариоттар мен эукариоттар.Жасуша
циклдері: Митоз, мейоз. Жасуша мембранасы: Структурасы мен
өткізгіштігі.
|
|
Генетика.ДНҚ және гендер: Құрылымы, репликация, транскрипция,
трансляция.
Тұқым қуалаушылық заңдылықтары:
Менделдің заңдары. Генетикалық
өзгерістер: Мутациялар, генетикалық
аурулар.
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
|
Эволюция. Эволюциялық теориялар:
Дарвиннің табиғи іріктеуі. Түрлердің қалыптасуы: Әртүрлілік,
адаптация. Эволюцияның дәлелдері: Палеонтология, салыстырмалы
анатомия.
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
|
Экология. Экосистемалардың құрылымы: Биотоптар, экологиялық
қауымдастықтар.
Табиғаттағы энергия ағыны:
Фотосинтез, трофикалық деңгейлер. Адамның экологияға әсері:
Ластану, климаттың өзгеруі.
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
|
Физиология. Адам организмінің жүйелері: Зат алмасу,
қан айналымы, тыныс алу. Гомеостаз: Организмдегі тепе-теңдікті
сақтау. Жүйке және гормондық жүйе: Нервтік сигналдар, гормондардың
рөлі.
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
5
|
PISA әдістемесі бойынша тесттерді
талдату
|
Топтық жұмыс
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
6
|
PISA әдістемесі бойынша жазбаша
және компьютерлік бақылау
|
Тест жұмысы
|
Оқу кестесіне
сәйкес
|
7
|
Пән бойынша оқушылар білімі мен
сапасына жүйелі бақылау жүргізіп отыру
|
Мониторинг
|
Әр ай сайын
|
Биология
пәні мұғалімі: Т. С. Базарбай
ТҮСІНІК ХАТ
Бүгінгі таңда қазақстандық білім беру
жүйесінің алдында білім сапасының бәсекелестігін арттыру, шынайы
өмірлік кезеңдерге бейімдендіру мәселелері тұр, өйткені адам
қоғамда түрлі өмірлік мәселелерге байланысты дұрыс шешімдер
қабылдау үшін жоғары кәсіптілік пен интеллектуалдық әрекеттерді
қажет ететін жағдайларда заман талабына сай өмір сүріп, қызмет
етуде. Осыған байланысты еліміздің он бес жастағы оқушыларының
білім жетістіктерінің деңгейін анықтауға Қазақстан PISA халықаралық
зерттеуіне қатысты. PISA (Programme for International Student
Assessment) зерттеуінің әрбір
кезеңіне халықаралық контексте саралау жұмысы жүргізіледі. Бұл
әрбір қатысушы елге білім беру жүйесінің стратегиялық мақсатын
анықтауға мүмкіндік береді.
Қазақстан PISA – 2009 халықаралық зерттеуіне
тұңғыш рет 15 жастағы оқушылардың білім сапасын анықтау үшін
дәйекті ақпарат алу мақсатында атсалысты. Біздің еліміз үшін бұл
бағдарламаға қатысуға білім берудің бақылау-бағалау жүйесін
реформаландырудың қажеттігін ескертетін бірқатар факторлар, атап
айтар болсақ қазақстандық білім беру жүйесінің әлемдік білім беру
кеңістігіне кірігуі негізгі себеп болды. Еліміздің 2011 жылы өткен
халықаралық PISA- 2012 апробациялық
зерттеуіне, 2012 жылы сәуір
айында болатын PISA- 2012 негізгі
зерттеуіне қатысуы, өзін-өзі
дамытуды максималды түрде іске асыру мен қоғам өмірінде орынды
қатысу үшін өздігінен іздену, талдау жасау, құрылымдау,
ақпараттарды дұрыс пайдалануға мүмкіндік береді.
Жаратылыстану
сауаттылығы. Қазіргі заманғы қоғам
өмірінде оқушылардың жаратылыстану ғылымдары мен технологияларын
түсінуі, оларға өмірге әсер ететін жаратылыстану ғылымдары мен
технологиялары салыстырылатын қоғамдық стратегияны (курсты,
саясатты) қалыптастыру жұмыстарына қатысуға мүмкіндік беріп, ерекше
маңызға ие болуда. Сондықтан, PISA зерттеуі аясында
15-жастағы оқушылардың ғылыми жаратылыстану сауаттылықтарын зерттеу
де маңызды болып табылады.
PISA зерттеуінде ғылыми жаратылыстану
сауаттылығы ретінде ғылыми жаратылыстану білімдерін қолдана білу,
қоршаған әлемді және оған адамның іс-әрекетінен қосылатын
өзгерістерді түсінуге және сәйкесінше шешімдер қабылдауға қажетті
мәселелерді анықтап, негіздемелі қорытындылар жасай білу
қабілеттерімен түсіндіріледі.
Ғылыми жаратылыстану сауаттылығын төрт
аймаққа бөлуге болады:
-
ғылым
мен технологияға сүйенетін өмірлік жағдайларды танып білуі
(контекст);
-
қоршаған орта мен ғылым туралы білімдерден тұратын ғылыми
білімдердің негізінде техниканы қоса қоршаған әлемді түсінуі
(білім);
-
ғылыми сұрақтарды ажырата білуі, ғылыми жаратылыстану
құбылыстарын түсіндіруі, айқын нақтылықтар мен дәлелдемелердің
негізінде қорытындылар жасауы үшін ғылыми білімдерді қолданудан
тұратын құзыреттіліктерді көрсетуі (құзіреттіліктер);
-
ғылыми жаратылыстану біліміне деген
қызығушылығы.
PISA зерттеуінде бағаланатын ғылым
жаратылыстану білімдері, машықтары мен дағдылары ғылыми
жаратылыстану циклі пәндері – физиканы (астрономия элементтерімен),
биологияны, химияны, географияны оқуда
қалыптасады.
Ғылыми жаратылыстану сауаттылығы келесі
компоненттерден тұрады: ғылыми жаратылыстану пәндері аясында
қалыптасатын «жалпы пәндік» машықтары, ғылыми жаратылыстану
білімдері қолданылатын жаратылыстану ұғымдары мен жағдайлар.
Зерттеу мақсатына – белгіленген машықтар мен ұғымдарды кешенді
тексеру жатады. Ұсынылған сұрақтардан жаратылыстану ғылымдары жауап
беретін сұрақтарды белгілей білу, берілген ақпараттың негізінде
ғылыми негізделген қорытындылар жасай білу машықтарын тексеруге
ерекше көңіл бөлінеді.