Шешендік өнер элективті курс бағдарламасын мемлекеттік тілді оқытуда қолданудың тиімді жолдары

Самбулатова Гульшат Шукуровна

Мемлекеттік тілдің мәртебесін арттыру және оның қолдану аясын кеңейту мақсатында білім беру жүйесінде шешендік өнердің элективті курстарының маңызы ерекше. Шешендік өнер – бұл тілдің қуатын, логиканың жүйелілігін, эмоцияның әсерін және қоғамдық пікірді қалыптастыруды қамтитын күрделі процесс. Бұл мақалада шешендік өнер элективті курс бағдарламасын мемлекеттік тілді оқытуда қолданудың тиімді жолдары қарастырылады.

Шешендік өнердің маңызы.Шешендік өнер мемлекеттік тілдің қолданылу деңгейін көтеруге, студенттердің сөйлеу мәдениетін дамытуға, өз ойларын нақты әрі түсінікті жеткізуге көмектеседі. Бұл өнер студенттерді қоғамдық өмірде белсенді болуға, өз пікірін қорғауға, тыңдаушылармен тиімді коммуникация орнатуға үйретеді.

Элективті курстың құрылымы.Элективті курс бағдарламасын әзірлеу кезінде бірнеше негізгі компоненттерді қарастыру қажет:Теориялық бөлім: шешендік өнердің негіздері, оның тарихы мен қазіргі заманғы даму тенденциялары.Практикалық бөлім: риторикалық жаттығулар, сөз сайыстары, пікірталастар.Талқылау мен рефлексия: студенттердің шешендік өнер бойынша өз ойларын, пікірлерін ортаға салуы.

Оқыту әдістері.Мемлекеттік тілдегі шешендік өнер элективті курсын өткізгенде түрлі оқыту әдістерін қолдану тиімді:Дебаттар: Оқушылар екі топқа бөлініп, белгілі бір тақырып бойынша пікірлерін қорғап, қарсыласымен талқылайды. Бұл әдіс тыңдаушы мен сөйлеушінің рөлін терең түсінуге мүмкіндік береді.Сөз сайыстары: Студенттер алдын ала берілген тақырып бойынша өз ойларын жинақтап, нақты әрі қысқа уақытта қорғауға тырысады.Рөлдік ойындар: Студенттер нақты ситуацияларда шешендік өнерді қолдану тәжірибесін алады.Кері байланыс және бағалау.Курс барысында студенттердің жетістіктерін бағалау үшін тұрақты кері байланыс жүйесін енгізу маңызды. Бұл студенттердің дамуына әсер етеді, сондай-ақ шешендік қабілеттерінің артуын көрсетеді. Бағалау критерийлері мыналарды қамтуы мүмкін: Сөз сапасы мен мәнерлілігі.Тақырыпты ашу деңгейі.Талқылау барысындағы логикалық байланыс.Тыңдаушылармен қарым-қатынас жасау шеберлігі.Шешендік өнер элективті курс бағдарламасын мемлекеттік тілді оқытуда тиімді қолдану оқушылардың тілдік дағдыларын, коммуникациялық қабілеттерін арттыруға, сондай-ақ олардың азаматтық позициясын қалыптастыруға ықпал етеді. Тіл – бұл тек қарым-қатынас құралы ғана емес, сонымен қатар мәдениет пен дәстүрлерді сақтаудың негізі. Сондықтан шешендік өнердің маңызын түсініп, оны оқу процесіне енгізу – қазіргі қоғам үшін өте өзекті міндет.