"Талғат Бегелдинов –
Аспан Асатқан Батыр"
Талғат Бегелдинов – Кеңес Одағының екі мәрте
Батыры
Кіріспе
Талғат Бегелдинов – қазақ халқының даңқты ұшқышы,
Кеңес Одағының екі мәрте Батыры атағын алған ержүрек қаһарман. Ол
өзінің ұшқыштық шеберлігімен, батылдығымен және еліне деген
сүйіспеншілігімен тарихта өшпес із қалдырды. Ұлы Отан соғысы
жылдарында көрсеткен ерлігі мен әскери жетістіктері оны халықтың
құрметіне бөледі.
Өмірбаяны
Талғат Бегелдинов 1922 жылы 5 тамызда Ақмола
облысында дүниеге келген. Балалық шағы қазақ даласының табиғат
аясында өтті. Жас кезінен ұшқыш болуды армандап, авиацияға үлкен
қызығушылық танытты. Бұл арман оны Саратовтағы авиациялық училищеге
жетеледі.
Ұшқыштыққа машықтанғаннан кейін, ол әскери әуе
күштеріне қабылданып, Ұлы Отан соғысына аттанды. Соғыс жылдарында
оның батылдығы мен кәсіби шеберлігі кеңінен
танылды.
Ұлы Отан соғысындағы
ерлігі
Талғат Бегелдинов штурмовик ұшқышы ретінде 305-ші
авиациялық дивизия құрамында шайқастарға қатысты. Ол 305 әскери
тапсырманы орындап, жаудың маңызды нысандарына шабуыл жасады. Оның
ұшқыш ретіндегі шеберлігі мен тактикалық білімі шайқастарда ерекше
рөл атқарды.
1944 жылы оған Кеңес Одағының Батыры атағы
берілді. 1945 жылы екінші рет осы жоғары марапатқа ие болды. Бұл
оның теңдессіз ерлігі мен әуе шайқастарындағы шеберлігін
мойындаудың белгісі еді.
Соғыстан кейінгі өмірі
Соғыстан кейін Талғат Бегелдинов авиация
саласында еңбек етуді жалғастырды. Ол авиацияны дамытуға, әскери
әуе күштерін жетілдіруге үлес қосты. Көптеген жас ұшқыштарды
тәрбиелеп, авиация саласындағы тәжірибесін
бөлісті.
Сонымен қатар, ол өз өмірі мен әскери тәжірибесі
жайлы бірнеше кітап жазды. Оның "Ил-2 шабуылда" және "Аспандағы
жауынгерлік жол" атты еңбектері ұшқыштардың өмірі мен соғыс
жылдарындағы оқиғаларды бейнелейді.
Мұрасы мен естеліктері
Талғат Бегелдиновтың есімі бүгінде Қазақстанда
құрметпен аталады. Оның атымен көшелер, мектептер аталған,
ескерткіштер орнатылған. Ол тек ержүрек ұшқыш қана емес, сонымен
қатар болашақ ұрпаққа үлгі болатын тұлға.
Қорытынды
Талғат Бегелдинов – қазақ халқының даңқты ұлы,
жаужүрек батыр, ұшқыш әрі тәлімгер. Оның соғыс кезіндегі ерлігі мен
бейбіт өмірдегі еңбегі ешқашан ұмытылмайды. Ол ұлттың мақтанышы,
еліміздің тәуелсіздігі мен бейбітшілігі үшін күрескен қаһарман
ретінде тарихта мәңгі қалады.