Күні: 27.12.2016ж Пәні: Қазақ әдебиеті Сынып: 7 «Б» «В»
Сабақтың тақырыбы: Тоқсандық қайталау Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: Өтілген Абай
Құнанбаев тақырыбы бойынша
оқушылардың білімдерін, сөз
қорларын пысықтау.Оқушыларға Сұлтанмахмұт Торайғыров өмірі мен
шығармашылығы туралы
түсінік бере отырып, ақын шығармалардың тақырыбын, мазмұнын,
көркемдігін, құрылысын меңгерту. Сұлтанмахмұт Торайғыровтың
«Шығамын тірі болсам адам болып» деген өлеңін тереңдете
түсіну,талдау,мәнерлеп оқу. «Шығамын тірі болсам адам болып»
жазған өлеңнің мазмұны
арқылы өмірдегі басты мақсаттарын анықтап, тәрбие маңызын түсініп
білу.Ахмет Байтұрсынұлы туралы
өткенді қайталау.
2.Дамытушылық: Шәкірттердің ой-өрісін, тіл байлығын дамыту және сөйлеу.
Қазақ тілінде ойлауға, өзі еркін ой түюге баулу, танымдық
түсініктерін дамыту.
3.Тәрбиелік: Сұлтанмахмұт Торайғыровтың
қалған шығармашылығын бағалауға,құрметтеуге баулу.Оқушыларды
«Шығамын тірі болсам адам болып» деген өлең мазмұны
арқылы адамның қасиеттерін туралы
түсінуге тәрбиелеу. Сабақтың
түрі: қайталау сабағы Сабақтың
әдіс-тәсілдері: Түсіндіру, сұрақ-жауап,
оқыту,мәнерлеп оқу, әңгімелеу,баяндау, Сабақтың
құралдары: Қазақ әдебиетіоқулығы,
«Шығамын тірі болсам адам болып» деген
өлең,ақындардың портреті, презентация,
тірек сызба,текшелер, слайд, жұмыс
дәптер. Пәнаралық
байланыс: Орыс тілі, қазақ
тілі Қосымша
материалдар: Сұлтанмахмұт
Торайғыров,Абай Құнанбаев,Ахмет Байтұрсынұлы
туралы қосымша материал мен
мәліметтері. Сабақтың
барысы: І. Ұйымдастыру
кезеңі. 1.
Сәлемдесу -Сәлеметсіңдер ме,
балалар?! 2. Сабақтың әзірлеу және
мақсаттарын айту. Топқа бөлу:«Мағынан тап»
стратегиясы (5 минут) Ақындардың 1 шумақ өлеңдерін
тармақтап бөліп, шатастырады. Оқушылар өлеңдерді ұйқас немесе
мағынасы арқылы құрастырады.Осылайша, оқушылар құрастырылған
өлеңдердің авторларының есімдері бойынша топқа бөлінеді (мысалы,
Абай тобы, Ахмет тобы, Сұлтанмахмұт тобы).
Абай
Ахмет Сұлтанмахмұт
ІІ. Ой
қозғау. - Бүгінгі қазақ әдебиеті
сабағымызды «Дұрыс па ,бұрыс па?» деген ойынмен бастаймыз.Ойынның
шартты. Мен сендердің назарларыңа
мәліметтерді оқимын, ал сендер айтылған мәліметтердің дұрысын мен
бұрысын анықтап айту керек.
Сұрақтар: 1.Абай-қазақтың бас ақыны (Дұрыс)
2. Абай 45 қарасөз жазған
(Дұрыс) 3. Ахмет 1883 жылы өмірге келген . (Бұрыс)
4. «Жеті жарғы» - Абылай хан тұсында қабылданған қазақ
халқының дәстүрлері әдет-ғұрып заңдарының
жинағы. (Бұрыс)
5. Қазақ ауыз әдебиетінің негізгі салушысы -Абай Құнанбайұлы
(Дұрыс) 6. Абайдың жазылған шығармасы «Жақсы мен жаман айырмасы» деп аталады.
(Бұрыс) 7. «Абайдың қара сөздері» атты өлеңін Т.Садиев жазған.
(Дұрыс) ІІІ. Үй тапсырмасын
тексеру,пысықтау. Өткен сабақпен байланыс:
1. -Балалар, біз өткен
сабақта қандай ақындардың өмірі мен
шығармашылы ғымен таныстық?
2. - Абай Құнанбайұлы кім?
3. - Қай қалада және қашан «Абай» деген журналы ең алғаш рет шыққан?
4. -Абайдың әжесі мен анасы кім?
5. – Абай өмірі туралы не білесіңдер?
6. – Ақын «Отыз
сегізінші» қара сөзінде қандай мәселені
көтерген?
. Қара сөздер Бөлек
шығарма
· Дүниетанымдық мәселердің
түсініктемесі
· Біршама өлең
шығармасы
· Еркін ой білдіру
формасы
· Өсиет толғау
· Ой поэзия тілі
· Проза тілі
· Философиялық шығарма
· Автор-
Абай
IV. : -Бүгін сабақта
Сұлтанмахмұт Торайғыров «Шығамын тірі болсам адам болып»
өлеңін
оқимыз.Сабақтың мақсаты өлеңнің идеясын,тақырыбын
ашып,жан-жақты талдау жүргізу. Қазір Сұлтанмахмұт Торайғыровтың
өмірінен қысқаша мәліметтермен танысамыз.
Балалар, берілген слайдқа көңіл
аударыңдар Балалар, экранда
Сұлтанмахмұт Торайғыров портреті бейнеленген. Ол кім? Ол туралы не
білесіңдер?
(Оқушылардың жауаптарын қабылдағаннан кейін
төменгідей тапсырмалар беріледі ).
1.Ең біріншіден, инсерт кестесін беремін.Себебі
сендер сабақтың үстінде берілген үш қатардағы сұрақтарға
жауап,мәліметтерді жазып отырсыңдар.1.Не
білемін? 2.
Білгім келеді 3. Не
білдім? 2.Оқулықпен жұмыс. Балалар,
кітаптағы 90-94 беттері бойынша жұмыс жасаймыз.Ақынның өмірі мен
шығармашылығы туралы тірек сызбаны толтырып, дәптерлеріңе жазып
беріңдер: Сұлтанмахмұт
Торайғыров
· Сұлтанмахмұт Торайғыровтың 1893-1920 өмір сүрген
жылдары
· ХХ ғасырдың демократтық - ағартушылық әдебиеттің өкілі
,
· Ірі тұлғалардың
бірі
· 1893 жылдың 28 қазанында
туған
· Ақмола облысының
Қызылту ауданы
· Оның әкесі
Шоқпыт(шын аты - Әбубәкір).
· Әкесі кедей,момын
шаруа адамы болған
· Сұлтанмахмұттың екі жасында шешесі қайтыс
болған.
· Сұлтанмахмұт
жетімдікті көріп өскен.
· Әкесі балаларын
алып Павлодар облысының ауданына
көшеді.
· Сауатын ауыл
молдасынан ашады
· 1908жылы
Баянауылдағы Әбдірахман деген молданың 2-3жыл сабақ
алады
· «Орнымыз - медресе
оқып жатқан» , «Дін», «Соқыр сопы» атты
өлеңдер
· Мұқан молда Шығыс
әдебиеті үлгіріммен таныстырады
· 1912 жылы Троицк
қаласында медреседе оқиды
· Өлеңдердің
тақырыбы - өнер-білім. Мысалы-«Оқып жүрген жастарға», «Оқудағы
мақсат не?», «Шығамын тірі болсам адам болып» деген
өлеңдері Сұлтанмахмұт
Торайғыров қазақ әдебиетінде тұңғыш рет
өлеңмен және
қара
сөзбен романдар жазған ақын
· «Кедей», «Адасқан
өмір», «Айтыс»- поэмалары 3.Жаңа сабақтың
тақырыбына қосымша
мәліметтерді беру.Балалар, Сұлтанмахмұт Торайғыров туралы Қазақ
әдебиеті энциклопедиясынан қазақ ақындарының жазған даналық ойдан
дән оқып бергім келеді. Оқулықта 93
бетте. 4.Оқылым: Ал, шығармашылық
жұмыстармен танысуға бастайық. Сұлтанмахмұт Торайғыров «Шығамын
тірі болсам адам болып» өлеңінің мазмұны арқылы идеясын
түсінейік. 1.Балалар, «Шығамын тірі
болсам адам болып» өлеңінің мазмұны арқылы синоним
сөздерін табайық.
· бала-
· серт ету
-
· асылық
–
· сәуле-
2. Өткен сабақтың тақырыбымен байланысу: Венн
диаграмма
Абай Құнанбаев Сұлтанмахмұт
Торайғыров Ахмет
Байтұрсынұлы
Ахмет Байтұрсынұлының «Егіннің
бастары»мысалын мәнерлеп оқу синоним,антонимдерді
табу.Карточкалармен жұмыс Сабақтың
бекіту:
Келесi тапсырмалар арқылы
сабақты бекiтемiн 1.Өткен ақындар бойынша сұрақтар
қою
2. Инсерт кесте бойынша сабақты
бекіту. 1.Не
білемін? 2.
Білгім келеді 3. Не
білдім?
Бағалау: сабаққа қатысқан балаларды
бағалау Үйге
тапсырма: өлең шумақтарын
жаттау
Тексерілді: 27.12.2016
ж