Ұлттық ойындардың маңызы мен тәрбиелік мәні

«Д.Қонаев атындағы орта мектебі»КММ

Алғазиев Алмас Алғазыұлы

Ұлттық ойындар – халықтың мәдени мұрасының бір бөлігі. Олар ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып, ұлттық тәрбие мен рухани құндылықтардың дамуына ықпал етті. Қазақ халқының ұлттық ойындары тек көңіл көтеру ғана емес, сонымен қатар дене тәрбиесі мен ой-өрісті дамыту құралы болып табылады.

Ұлттық ойындардың мақсаты мен тәрбиелік мәні Ұлттық ойындар балалар мен жасөспірімдердің дене дайындығын жақсартып қана қоймай, олардың ойлау қабілетін арттырады және ұлттық дәстүрлерді бойларына сіңіруге көмектеседі. Олардың негізгі мақсаттары:

• Балалардың қозғалыс белсенділігін арттыру;

• Дене қуатын күшейту;

• Тапқырлық пен шапшаңдықты дамыту;

• Ұжымдық рухты нығайту;

• Салт-дәстүр мен ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Қазақтың ұлттық ойындарының түрлері Қазақ халқының ұлттық ойындары сан алуан. Олардың ішінде:

1. Асық ойындары – баланың мергендігін, ептілігін және қолдың дәлдігін дамытады.

2. Тоғызқұмалақ – логикалық ойлауды жетілдіретін интеллектуалдық ойын.

3. Бәйге – атқа міну мәдениеті мен шабандоздық өнерді үйрететін жарыс.

4. Көкпар – күштілік пен төзімділікті талап ететін командалық спорт түрі.

5. Қыз қуу – ұлттық дәстүрлер мен қазақтың салт-санасын насихаттайтын қызықты ойын.

6. Аударыспақ – ат үстінде ептілік пен күрес дағдыларын дамытатын сайыс.

Ұлттық ойындардың денсаулыққа пайдасы Ұлттық ойындар денсаулықты нығайтуға үлкен үлес қосады. Олардың негізгі артықшылықтары:

• Жүрек-қан тамырлары жүйесін жақсартады;

• Бұлшықеттерді күшейтіп, дененің сымбатын қалыптастырады;

• Жүйке жүйесін тұрақтандырады, стрессті азайтады;

• Шапшаңдық пен ептілікті дамытады;

• Қимыл-қозғалыс дағдыларын жетілдіреді.

Мектептегі ұлттық ойындардың рөлі Қазіргі уақытта мектеп бағдарламасында ұлттық ойындарға ерекше назар аударылуда. Олар дене шынықтыру сабақтарында ғана емес, тәрбие сағаттарында, мерекелік шараларда да ұйымдастырылады. Бұл ойындар:

• Оқушылардың ұлттық сана-сезімін қалыптастыруға;

• Қозғалыс белсенділігін арттыруға;

• Ұжымдық қарым-қатынасты дамытуға көмектеседі.

Ұлттық ойындар – халықтың мәдени құндылығы және болашақ ұрпаққа қалдырған мұрасы. Олар тек спорттық бәсекелестікке ғана емес, ұлттық рухты сақтауға, жастарды тәрбиелеуге де бағытталған. Сондықтан ұлттық ойындарды дәріптеу және дамыту – әрбір азаматтың міндеті!