Білім беру әдістемесінде жасанды интеллектіні қолдану

Аннотация: Мақалада жасанды интеллектіні (ЖИ) білім беру әдістемесінде қолданудың ерекшеліктері мен мүмкіндіктері қарастырылады. ЖИ технологияларының оқыту сапасын арттырудағы, оқу процесін жекелендірудегі және мұғалім еңбегін оңтайландырудағы рөлі талданады.

Түйін сөздер: жасанды интеллект, әдістеме, цифрлық білім, инновация, оқыту технологиялары.

Қазіргі кезеңде әлемдік білім беру жүйесі қарқынды цифрландыру және технологиялық жаңғыру дәуірін бастан кешіруде. Сол үдерістің ең маңызды бағыттарының бірі – жасанды интеллектіні (ЖИ) білім беру саласында тиімді пайдалану. Жасанды интеллект заманауи білім берудің мазмұнын өзгертуде, оқытудың әдіс-тәсілдерін жаңартуда және білім сапасын арттыруда ерекше рөл атқарып отыр.

Жасанды интеллект – бұл компьютерлер мен бағдарламалардың адам интеллектісіне тән функцияларды: ойлау, үйрену, талдау және шешім қабылдау қабілеттерін модельдеу жүйесі. Білім беру саласында ЖИ студенттер мен оқушылардың жеке ерекшеліктеріне қарай бейімделген оқытуға, оқу процесін дараландыруға және мұғалімнің жұмысын оңтайландыруға мүмкіндік береді.

Бүгінде жасанды интеллект негізіндегі платформалар мен қосымшалар оқушылардың білім деңгейін автоматты түрде талдап, жеке оқу траекториясын ұсына алады. Мысалы, тіл үйрету бағдарламалары (ChatGPT, Duolingo, Elsa Speak және т.б.) әр оқушының қарқыны мен қателерін ескере отырып, жеке ұсыныстар жасайды.

ЖИ технологиялары мұғалімдердің дәстүрлі әдістемесін түбегейлі өзгертті. Қазір оқыту процесі тек ақпарат берумен шектелмейді, басты назар — сын тұрғысынан ойлау, шығармашылық қабілет және практикалық қолдану дағдыларын дамытуға бағытталған. Мұғалім енді тек білім көзі емес, студенттің оқу мотивациясын қалыптастыратын, бағыт беретін фасилитатор рөлін атқарады.

Жасанды интеллект мұғалімге оқушылардың оқу нәтижелерін жедел бақылауға, олардың әлсіз тұстарын анықтауға және оқу мазмұнын соған сәйкес түзетуге мүмкіндік береді. Бұл – білім сапасын арттырудың жаңа тетігі.

ЖИ қолданудың негізгі тиімді тұстары: жекелендірілген оқыту, уақытты үнемдеу, кері байланыс сапасын арттыру және мұғалімнің кәсіби дамуына жағдай жасау болып табылады.

Дегенмен, жасанды интеллектіні қолдану барысында этикалық және әдістемелік мәселелер де туындайды. Ақпараттың шынайылығын тексеру, академиялық адалдықты сақтау және деректердің құпиялылығын қорғау – мұғалім мен білім ұйымының жауапкершілігі. Сондықтан ЖИ құралдарын пайдалануда педагогикалық қадағалау мен ғылыми негіз қажет.

Жасанды интеллект білім беру саласын түбегейлі өзгертуде. Ол оқытудың сапасын арттырып қана қоймай, білім алушылардың дербес дамуына, мұғалімдердің кәсіби жаңаруына мүмкіндік береді. Болашақта ЖИ – инновациялық білім берудің басты серігі болмақ.

Автор: Езбаева Р.Р., шет тілі пәнінің оқытушысы