Жекелеген пәндер бойынша білім сапасының мониторингі

Қазір білім беру процесін жетілдіру жетекші бағыттардың бірі мектепті білім сапасын дамыту және бақылау мониторингі арқылы басқару жүйесін қалыптастыру болып табылады. Ол мектеп қауымдастығының барлық мүдделі қатысушыларын жұмылдыра отырып жүзеге асырылады. Білім беру сапасының қамтамасыз етудің тиімді жүйесін жасау үшін оған негіз болып табылатын мынандай 3 міндетті орындау шарт:

1. Басқарудың түпкі мақсаттарын көздейтін (білім беру стандартына, әлеуметтік стандарттарға сәйкес) сапа эталонын қалыптастыру;

2. Қол жеткізген даярлық деңгейін эталонмен салыстыру және осы негізде сапаны бағалау;

3. Қол жеткізген сапаны анықтайтын шарттар мен факторларға орын алған ауытқуларды жою бағытында пәрменді ықпал ететін шаралар қабылдау.

Мониторинг –мектепті көп деңгейлі басқарудағы маңызды жүйелердің бірі. Ол диагностика жүргізілуін және болжамдалған нәтижелерге сәйкес мектептердің оңтайлы қызмет етуін қамтамасыз етеді. Мониторингтегі жүйе құрайтын құрылым(қасиет) білім беру мекемелерін қолданатын бақылау түрлерін түгел өзара іс-әрекеттегі элементтердің бірыңғай құрылымына біріктіруге мүмкіндік береді. Мақсаттары да, қаржылары (құралдары) да ортақ бұл элементтер мынандай принциптер негізінде қызмет етеді: жүйелік, циклдік, кезеңділік, оқиғаларды тікелей бақылау нәтижелері бойынша бағалау.

Мониторинг басқарудың барлық функцияларымен және сатыларымен тығыз байланыста болады. Мониторинг қарастыратын негізгі мәселелер: мектеп білім беру жүйесінің мақсаты; хал-ахуалы және оның функциялық негізгі көрсеткіштері туралы ақпараттар; болжамдар; шешімдер; педагогикалық қызметті ұйымдастыру және атқару ; оқу мекемесі қызметін түзету.

Мониторинг басқару ісін ақпараттық қамтамасыз етуге, оның тиімділігін арттыруға бағдарланған. Ол кез келген уақытта объекті туралы, оның хал-ахуалы жайлы біліп отыруға мүмкіндік береді. Мониторинг қолданыстағы құқықтық және нормативтік құжаттарға, білім беру ісін ұйымдастырудың әдістемелік материалдарына және мектепті дамыту жөніндегі стратегиялық жоспарларға сәйкес жүзеге асырылады.

Мониторингтің мақсаты мен міндеттері. Мониторингтің мақсаты мектеп білім беру жүйесінің хал-ахуалы туралы және оның фунциялық негзігі көрсеткіштері жайлы алынған ақпараттарды қорыту және талдау болып табылады. Ол атқарылған жұмыстарды бағалау және даму беталысын болжамдау үшін, сондай-ақ білім сапасын жетілдіруге бағытталған басқару шешімдерін қабылдау үшін қажет.

Алға қойылған мақсатқа қол жеткізу біздің мектепте мынадай міндеттерді жүзеге асыру жолдарымен шешіледі:

- Мектептегі педагогикалық жүйенің хал-ахуалын және сол жүйе бойынша жүзеге асырылатын білім беру сапасын тұрақты түрде және жан-жақты зерделеп отыру.

- Шынайы ақпараттар негізінде бағалау және көмекші оқу персоналын қамтамасыз етудің шарттарын жетілдіру;

- Көмекші оқу персоналының мынадай салалар бойынша жқмыс тиімділігін басқару;

- Психикалық –педагогикалық міндеттерді жүзеге асыруда

- Функционалдық міндеттерді жүзеге асыруда;

- Мақсаттар мен міндеттерді жүзеге асыруда: білім беру процесіндегі өзгерістерді және оларды туындататын факторларды анықтау; оқу сапасын басқару.

- Мектептегі мониторингтік зерттеулер механизмін жетілдіру.

- Мектеп білім беру жүйелерін мониторингілеу, субъектілерін қызметтерін үйлестіру.

Мониторинг объектілері. Біздің мектепте мониторинг объектілері оқушы мен оқытушы, оқу нәтижелері(ағымды, қорытынды) , көмекші оқу персоналдарының ресурстық базасы.

Мониторингтің негізгі бағыттары мен түрлері. Мониторинг мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес мектеп білім беру жүйесінің сапасы мына бағыттар бойынша айқындалады:

-оқушылардың оқып-үйренудегі(білім алудағы) қол жеткізген деңгейі;

- Педагогтардың кәсіби шеберліктері;

- Инновациялық қызмет

- тәрбиелеу жүйелерінің тиімділігі.

Мектеп білім беру қызметін мониторингілеу мынандай өлшемдер түрін қамтиды:

- Педагогикалық (біліктілік, оқу құрылымындағы жаңалықтар)

- Психологиялық(мінез-құлық, тұлғаның бағдарлануы, жеке тұлғалық қарым-қатынастар жүйесі, негізгі психологиялық сипаттамалар)

- Дидактикалық (оқушылардың іс-әрекеттерін басқаруға және түзетуге бағытталған педагогикалық ықпал ету тәсілдері)

Білім сапасы 3 буын бойынша зерттеуге алынады:

• Бастауыш буында 1-4 сыныптар;

• Орта буында 5-9 сыныптар;

• Жоғары буында 10-11 сыныптар.

Жекелеген пәндер бойынша білім сапасы

Пәндер бойынша білім сапасын талдай келе және өткен жылдардың нәтижелерімен салыстыра отырып, біз мынадай қорытындыға келеміз: 2021-2022 және 2023-2024 ( І тоқсан) оқу жылдарында келесі пәндер бойынша оң динамика бар: химия ( +0,6%, Қазақстан тарихы (+3%), дүние жүзі тарихы (+3%), орыс тілі (+1,3%), шетел тілі (+0,8%), «Жаратылыстану» (+0,77%), география (+0,79%) физика (+3,03%)«Биология» (+3%), «Информатика» (+1%). Білім сапасының төмендеуі келесі пән бойынша байқалады: қазақ тілі мен әдебиеті (-2,8%), Тұрақты оң динамика «Қазақстан тарихы» дүниежүзі тарих пәнінен байқалады.

Оқу жоспары мен бағдарламаларына сәйкес Қазақстан Республикасының Мемлекеттік білім беру стандарты-2012, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік білім беру стандарты-2016 және Министрліктің нұсқау-әдістемелік хатына сәйкес құрастырылған. Қазақстан Республикасының білім және ғылым, талданған оқу жылдарындағы барлық оқу пәндері бойынша бағдарламалар толық көлемде орындалды. Барлық жоспарланған бөлім, жиынтық, бақылау, зертханалық, сарамандық және практикалық жұмыстар орындалды.

Аралық аттестаттау жаңартылған білім беру мазмұнының талаптарына және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18 наурыздағы № 125 бұйрығына сәйкес жүзеге асырылады. орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары бойынша білім алушылардың оқу үлгерімінің мониторингі, аралық және қорытынды аттестаттау».

https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1700015233

Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау формативті және жиынтық бағалау түрінде жүзеге асырылады. Қалыптастырушы бағалау, соның ішінде үй тапсырмасы, тақырыпты меңгерту, пысықтау, қайталау тапсырмалары оқушылардың оқу мақсаттарына жетуін бақылау және сабақта сараланған жұмысты деңгейлеп құру мақсатында жүргізіледі және мұғалімнің жазбаша (дәптер немесе күнделіктерде) немесе ауызша ұсыныстары арқылы жүзеге асырылады. Қалыптастырушы бағалауды өткізу кезінде әрбір мұғалім оқушыларға кері байланыс жасайды. Қалыптастырушы бағалау нәтижелері оқушылардың орындаған жұмыстарында немесе Kundelik электронды журналында көрсетіледі.

Оқушылардың үлгерімінің ағымдық бақылауын мектеп мұғалімдері бөлімдерді (БЖБ), тоқсандық (ТЖБ) оқуды аяқтағаннан кейін оқу материалының мазмұнын меңгеру деңгейін анықтау және есепке алу үшін жиынтық бағалау түрінде жүзеге асырады. оқушылар арасында сол күні жиынтық жұмыстың нормадан артық сәйкестіктерін болдырмау мақсатында директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары Ошакбаева Г.О, Ыскаков Ж.С, Мәулітова Б.М Жагыпканова М.Д және Зейнелхан Г. Тоқсанның басында бүкіл мектеп бойынша БЖБ және ТЖБ өткізу кестесін жасалынып. Бұл кестемен ата-аналар, оқушылар және мектеп мұғалімдері таныс. Содан кейін кестеге сәйкес оқушылырдың білім, білік, дағдыларын анықтауға тапсырмалар құрастырылып алынып №130 бұйрық негізінде БЖБ,ТЖБ жұмыстары талқыланып, үлгерімі төмен оқушылар мен күрделі оқу мақсаттарымен анықталып, қайталау, пысықтау жұмыстары жүргізіледі. https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V2000020317

Жиынтық бағалау тапсырмаларын білім алушылар орындайды және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірдегі № 115 бұйрық «Жалпы білім беретін пәндер бойынша үлгілік оқу жоспарына» сәйкес орындаған материалды қамтиды. жалпы білім беретін ұйымдар үшін жалпы білім беретін пәндер, элективті курстар мен таңдау пәндері бойынша үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8424 болып тіркелген) https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1300008424/history .