Мақала Дарынды балалармен жұмыс

Бөлімі

Модуль  мазмұны

Уақыты

Теория лық 

бөлім

Дарындылық түрлерін айқындаудың
әдіс-тәсілдерімен  жан-жақты  танысып, мәлімет  жинақтау

қыркүйек

Практикалық   бө лім 

І

қадам

Оқушы дарындылығын зерттеуге арналған жұмыс  түрлері:
–    дарындылық белгілерінің  негізінде өз бетімен жағдаяттарды  шеше  алуы;
–    тілдік қолданыстарға деген қызығушылығын арттыру;
–    өз  бетінше  іздену жұмыстарын іске асыруы,
–    алдына мақсат қою, жету жолдарын қарастырады;
–    өзіне-өзі бақылау жасауы,
–    зерттеушілік  қабілеттерін  қалыптастыру;

қазан

ІІ 

қадам

Сабақ барысында жүргізілетін  жұмыс түрлері:
– оқушының оқу  мүмкіндігінің  деңгейін   анықтайтын  әдіс-тәсілдер;
–  интеллектуалдық   ерекшеліктерін  дамыту;
– сабақтарда  дарындылық   деңгейін  жан-жақты аша түсетін   әдістер  қолдану;
– сын тұрғысынан

ойлау  қабілетін  арттыратын  тапсырмалар  беру;
- пәнге  деген  қызығушылығын  арттыра  отырып, тілге деген сүйіспеншілігін  арттыру;
– сабақтың әр кезеңінде қолдануға ыңғайлы  жаңа  технологиялар  мен  әр  түрлі  тап -сырмалар  түрі;
– оқушы   портфолиосын  жүргізу

                   Үнемі

ІІІ қадам

Сыныптан тыс кезеңдерде  жүргізілетін жұмыс түрлері:
– түрлі сайыстар мен  пәндік  олимпиадалар
–интернет арқылы қашықтан жүргізілетін жұмыс түрлері
– оқушыны жан-жақты дамыту  жұмыстары
–  басқа мәдени шаралармен және қаланың, аудан мен облыстың, республика мен халықаралық деңгейде өткізілетін сайыстар мен шараларға қатыстыру

Ұйымдастырылған  уақытта

Қорытынды  бөлім

Дарынды  оқушылармен  жүргізілген  жұмыс  жүйесінің 

нәтижесі

Мамыр

№

Жұмыс түрі

    Шығармашылық, зерттеушілік жұмыс түрі

Күтілетін нәтиже

I бөлім

Оқушы дарындылығын зерттеуге арналған жұмыс  түрлері

1

«Танымдық  процестер»
дарындылық түрлерін саралау жіктеуге негіз болған бірнеше критерийлер бойынша анықтау:

Іс-әрекет түрі:
– Қалыптастыру деңгейі.
– Көрініс беру түрі.
– Жас мөлшеріне қарай даму ерекшеліктерін  есепке  алу

Диагностика мен мониторинг жасау.

Сыныптар бойынша қазақ тілі мен әдебиетінен қабілетті оқушылар анықталады.

2

Іс – әрекет түрі және оның оның психикасын қамтамасыз ететін салалары критерийі бойынша:

іс- әрекеттің негізгі түрі практикалық, теориялық (танымдық), көркем- эстетикалық, коммуникативтік және рухани – құндылықтықтарды  анықтау.

Сыни тұрғыдан ойлау стритегияларын қолдану.

Көркем – эстетикалық іс – әрекетте әдеби – поэтикалық  дарындылық  анықталады.

3

«Қажеттіліктерді  қанағаттандыру»
критерийі бойынша:

жаңашылдық пен әлеуметтік мәнге ие болу талаптарына жауап беру бойынша зерттеу.

Түрлі тақырыптағы ойтолғау, эссе, шығармалар жазғызу.

4

Оқуға  жағымды  қызығушылық  деңгейлерін  анықтау

Оқушының  ерекше  қабілетін   бағалап және сол  баламен   жұмыс істеудің ары қарайғы жоспарларын жасау.

Топтық жұмыстарда көшбасшылығын бақылау.
Жасырын дарындылықты  анықтау.

5

Жас мөлшеріне қарай дамуының ерекшеліктерінің сипаты:

психологиялық даму жылдамдығы және дарындылығы анық көрінген жас мөлшерінің кезеңін бақылау.

Әр сыныптағы қабілетті және дарынды оқушылармен жұмыста бақылау.  Зерттеудің жаңа бағыттары мен әдіс-тәсілдерін ойлап табу

II бөлім
Сабақ барысында жүргізілетін  жұмыс  түрлері

1

Сабақтың үш кезеңінде қолданатын  әдіс-тәсілдің дарындылықты дамытуға әсері:

 «Тұлғаны  танып-біл»
Берілген суреттер арқылы ойды кеңейту үшін басқа сөздік қолданыстарды іздей бастайды.

Оқушы  әрекетінің  дарындылығын  дамытуға  әсер  етеді.

2

«Мені  түсін» кестесін құру.

Ым- ишара, қимыл-әрекет, қысқа  тірек  сызба  арқылы   ойлау мен сөйлеу қабілеттерін  арттыру.

3

«Ең  бастысы»

Жүйелі де маңызды сұрақтар ойластырып, сұраққа ұтымды жауап іздеп, оларды хаттап жаза отырып, ауызша және жазбаша тілдік оралымдарды қолдану қабілері қалыптасады.

4

«Өз  жартыңды  тап»

Бірінің ойын бірі жалғастыру арқылы логикалық байланысқа түседі.

5

«Жазу әрекетін ұйымдастыру»

Тақырып таңдай келе, негізгі ойды жүйелеу үшін неғұрлым ұтымды шығатын сөздерді іріктейді.

6

«Сөз  сыры»

Берілген сөзге орай ұғымдардың синонимдік қатарын құрастыру тілдік тапқырлықты қажет етеді.

7

«Ой  қозғау»

Бір сөз төңірегінде бірнеше ой өрбіту арқылы сөздік дәлдікке жетелейді.

III бөлім
Сыныптан тыс кезеңдерде жүргізілетін жұмыс түрлері

1

Мектепішілік және қалалық, аудандық танымдық шараларға қатысту. (соның ішінде дебаттарға)

Ұйымдастырылған уақытта

2

Мектепішілік, аудандық, облыстық, халықаралық пән  олимпиадаларына қатысу.

Үнемі

3

Қашықтан өткізілетін  олимпиадаларға қатысу:

 Желтоқсан, ақпан

4

Мектепішілік, қалалық, аудандық, облыстық   Махамбет  оқуларына  қатысу.

Ұйымдастырылған уақытта

5

Республикалық  «Ақ  бота»  интеллектуалдық  сайысына  қатысу.

Қазан

6

Қалалық, аудандық «Абай мен Шәкәрім» оқуларына қатысу.

7

Аудандық, облыстық, республикалық, қашықтықтан ұйымдастырылған шығармалар сайысына қатысу.

Ұйымдастырылған уақытта

8

Басылымдарға өлеңдер мен материалдар жариялауды жалғастыру.

Жылына  2  рет

1

Орыстың  ұлы ойшылы  Максим  Горький: «Адамдағы  дарындылық  қасиет  туа  бітті  қан  арқылы  берілетіні  де, одан  қалды  жүре  пада  болатыны  да  бар. Туа  бітті  болатыны – тұқымқуалаушылық. Бұл  қасиет  өсіп  те  кететін, өшіп  те  қалатын  үрдіс. Сондықтан  оны  үнемі  үздіксіз  шыңдап  отырмаса  өшіп  қалуы  да  ғажап  емес» деген  екен.

2

Жүсіпбек  Аймауытов: «Мұғалімнің  айналысатыны – үнемі  қозғалып, өзгеріп, өсетін, өркендейтін  тірі  адам  болғандықтан, біркелкі  әдіспеншектелуге  болмайды…»  дейді.

3

Н.Ожеговтың  сөздігінде дарындылық “табиғатпен берілетін ерекше қабілет” деп түсіндіріледі.

4

Дарынды  оқушы – бұл жақсы оқитын оқушы ма?

Бұл пікірді белгілі ағылшын психологі П.Торранс зерттеп, шындығында бұл пікірдің ұстаздар қауымы арасында жиі кездесетінін дәлелдеді.Дегенмен, П.Торранстың пайымдауы бойыншамұғалімге көп қисынсыз сұрақ қоятын, көбіне, түсінбеушілік туғызатын, қияли, әр нәрсеге өз көзқарасы бар, яғни дәл осы қасиеттер оқушының шығармашылық дарындылығынкөрсететінін айқындаған. Сондықтан осы қағиданы естен шағармаған жөн.

№

Параметрлер

Жауаптары

1

Оқушының  аты-жөні:

Яковенко  Ева

2

Сыныбы:

4 «В»

3

Туған  күні, айы, жылы:

03.12.2005 жыл

4

Жыл  санауы  бойынша  туылған  жылы:

Тауық

(Әл-Фараби, М.Дулатов, М.Әуезов)

5

Жұлдызнама  бойынша  кім?

Мерген

6

Ұнататын  түсі:

Күлгін (ойшылдардың  түсі, ішкі  жан-дүниесінің  түкпірінде  орасан  зор  күш-жігер  бар, ол  күшті  үнемі  шығара  бермейді, керек  жағдайларда  ғана  шығарады)

7

Отбасындағы  адам  саны:

4

8

Отбасындағы  баланың  нешіншісі?

2

9

Болашақтағы  мамандығы:

Мал  дәрігері