STEAM әдісі арқылы мектепке дейінгі балалардың ойлау қабілетін дамыту

Кіріспе

Бүгінгі таңда балалардың ойлау қабілетін дамытуда инновациялық әдістерді қолдану маңызды. Соның ішінде STEAM (Science – Ғылым, Technology – Технология, Engineering – Инженерия, Arts – Өнер, Mathematics – Математика) әдісі – баланың шығармашылық және логикалық ойлау қабілетін арттырудың тиімді жолы. Бұл әдіс мектепке дейінгі балалардың қоршаған әлемді зерттеуге деген қызығушылығын арттырып, олардың сыни ойлау дағдыларын қалыптастырады.

1. STEAM әдісінің маңызы

STEAM білім беру жүйесі мектепке дейінгі жастағы балалардың:

Зерттеушілік дағдыларын дамытады

Логикалық және сыни ойлау қабілеттерін арттырады

Шығармашылық қабілеттерін шыңдайды

Тәжірибелік білімін кеңейтеді

Қарым-қатынас дағдыларын жетілдіреді

Балалар жаңа білімді ойын және тәжірибе арқылы меңгеретіндіктен, STEAM әдісі олардың қызығушылығын оятудың тиімді жолы болып табылады.

2. STEAM әдісінің негізгі компоненттері мен қолдану тәсілдері

1) Ғылым (Science) – тәжірибе жасау

Балалар ғылыми зерттеу жүргізу арқылы табиғат құбылыстарын түсінуге үйренеді.

Мысалы: «Су қандай пішінге ие?»

Мақсаты: Судың түрлі пішіндерді қабылдай алатынын көрсету.

Қажетті материалдар: Әртүрлі пішіндегі ыдыстар, су.

Процесс: Балалар суды әр ыдысқа құйып, оның пішінін қалай өзгертетінін бақылайды.

2) Технология (Technology) – қарапайым бағдарламалау

Балалар технологияның маңызын түсініп, алғашқы бағдарламалау дағдыларын меңгереді.

Мысалы: «Роботты басқар» ойыны

Мақсаты: Бағдарламалау негіздерін қарапайым түрде үйрету.

Құралдар: Ойыншық робот немесе арнайы карталар.

Процесс: Балалар роботқа белгілі бір бағыт бойынша қозғалу үшін қарапайым командалар береді.

3) Инженерия (Engineering) – құрылыс және жобалау

Балалар инженерия негіздерін үйреніп, өз бетімен жобалар жасауды дамытады.

Мысалы: «Мықты көпір сал»

Мақсаты: Құрылыстың негіздерін түсіндіру.

Құралдар: Лего, кубиктер, қағаз және желім.

Процесс: Балалар берілген материалдардан берік көпір құруға тырысады.

4) Өнер (Arts) – шығармашылық дамыту

Өнер арқылы балалар өз ойын еркін жеткізуге және қиялын дамытуға мүмкіндік алады.

Мысалы: «Табиғат бояулары»

Мақсаты: Табиғи материалдармен сурет салуды үйрену.

Құралдар: Жапырақтар, гүлдер, қоңыр топырақ, акварель бояулары.

Процесс: Балалар табиғи материалдарды пайдаланып, сурет салады.

5) Математика (Mathematics) – логикалық ойындар

Математика негіздерін ерте жастан меңгерту арқылы балалардың сандық және кеңістіктік ойлау қабілеттері дамиды.

Мысалы: «Сандық лабиринт»

Мақсаты: Балалардың сандарды тану дағдыларын жетілдіру.

Құралдар: Қағазға сызылған лабиринт, сандар жазылған карточкалар.

Процесс: Балалар лабиринттен шығу үшін рет-ретімен сандарды тауып, оларды біріктіреді.

3. STEAM әдісін тиімді қолдану бойынша кеңестер

Балаларға тәжірибе жасауға мүмкіндік беру

Ойын түрінде оқыту

Балалардың қызығушылығына сүйене отырып сабақтар ұйымдастыру

Қолмен жасалатын жұмыстарға көп көңіл бөлу

Топтық және жеке жұмыс әдістерін үйлестіру

Қорытынды

STEAM әдісі – мектепке дейінгі балалардың ойлау қабілетін дамытудың заманауи әрі тиімді әдістерінің бірі. Бұл тәсіл баланың білімді практика арқылы меңгеруіне мүмкіндік беріп, оны зерттеуге, ойлануға, логикалық шешім қабылдауға үйретеді. Сондықтан мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде STEAM әдісін қолдану – болашақта жан-жақты дамыған, шығармашыл және жаңашыл ұрпақ тәрбиелеудің негізі болмақ.